Państwowa Inspekcja
Ochrony Roślin i Nasiennictwa

Ocena polowa materiału szkółkarskiego roślin sadowniczych to proces, który zapewnia, że materiał taki spełnia wymagania jakościowe i zdrowotne, a tym samym jest gwarancją sukcesu w produkcji sadowniczej. Przypadająca na koniec lata i początek jesieni ocena polowa prowadzona jest przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W przypadku materiału szkółkarskiego kategorii CAC oceny dokonuje sam dostawca pod nadzorem Inspekcji. Zanim jednak pozyskamy dane z oceny z bieżącego roku, przyjrzyjmy się wynikom ubiegłorocznym.

PIORIN w 2022 r. wykonała ocenę 649,2 ha upraw kwalifikowanego i elitarnego materiału szkółkarskiego roślin sadowniczych. W porównaniu z rokiem 2021 r. kiedy oceniono 684,39 ha, nastąpił spadek ocenianej powierzchni o 5,3%. Urzędową ocenę w roku 2022 przeprowadzono w 235 gospodarstwach szkółkarskich. W roku 2021 kwalifikacją były objęte 271 gospodarstwa. W ciągu ostatnich lat w tym sektorze produkcji materiału szkółkarskiego występuje tendencja spadkowa wielkości upraw oraz ilości gospodarstw (wykres 1). Do przodujących województw w produkcji kwalifikowanego materiału szkółkarskiego należą lubelskie, mazowieckie oraz łódzkie.

Produkcja materiału szkółkarskiego w 2022 była prowadzona w 1 061 gospodarstwach:
33 gospodarstw – wyłącznie materiał szkółkarski kwalifikowany; 822 gospodarstw – wyłącznie materiał w kategorii CAC.

Największą powierzchnię wśród ocenianych rodzajów materiału szkółkarskiego zajmują szkółki drzewek owocowych – 280,82 ha (43% całej kwalifikowanej powierzchni upraw szkółkarskich). Plantacje podkładek wegetatywnych zajmują 126,47 ha (19,5%), a plantacje sadzonek truskawek 108,51 ha (16,7%).

W roku 2022 produkcja drzewek kwalifikowanych wynosiła nieco ponad 9,6 mln sztuk, co w porównaniu do 2021 r. stanowi spadek o 4%.

Produkcja kwalifikowanych krzewów jagodowych w roku 2022 wyniosła ponad 8,2 mln sztuk – w porównaniu z rokiem 2021 produkcja krzewów wzrosła aż o 28%.

Kwalifikowane sadzonki truskawek w roku 2022 wyprodukowano w liczbie ok. 67 mln sztuk – w porównaniu z rokiem 2021 odnotowany wzrost wynosi 3%.

Biorąc pod uwagę produkcję materiału szkółkarskiego CAC drzewek owocowych w 2022 r., która była zlokalizowana na powierzchni 692 ha i wynosiła ok. 28,6 mln sztuk drzewek. W porównaniu z rokiem 2021 odnotowano wzrost o 30%.

Najwięcej materiału CAC wyprodukowano w województwach: podkarpackim, lubelskim i mazowieckim.

Jeżeli przyjrzymy się produkcji krzewów jagodowych CAC w roku 2022, to wynosiła ona ok. 49 mln sztuk i była wyższa o 16,4% w porównaniu z rokiem 2021. Dynamika wzrostu została przedstawiona na wykresie 2.

Sadzonki truskawek CAC w roku 2022 zostały wyprodukowane w liczbie blisko 209,1 mln sztuk, co w porównaniu z rokiem 2021 jest na zbliżonym poziomie.

Podsumowując, w skali całego kraju w 2022 roku produkcja materiału szkółkarskiego w kategorii CAC znacznie przewyższała liczbę wyprodukowanego materiału kwalifikowanego.