Raport nr 34 na temat nowych zagrożeń fitosanitarnych dla Polski
W najnowszym raporcie dotyczącym nowych zagrożeń fitosanitarnych dla Polski, opisane zostały trzy szkodniki oraz dwa grzyby.
1. Olenecamptus bilobus jest chrząszczem z rodziny kózkowatych (Cerambycidae). Został on stwierdzony w Azji, Afryce i Oceanii. W 2023 r. miały miejsce pierwsze przypadki odłowienia szkodnika na pułapki w Europie. Najpierw odłowiono 1 osobnika na greckiej wyspie Lemnos, gdzie przybył on prawdopodobnie transportem morskim. Kolejne dwa dorosłe chrząszcze zostały odłowione na pułapki znajdujące się w odległości 7,5 i 13 km od lotniska w Alicante (Hiszpania). Pułapki wywieszono na obszarze, gdzie znajdują się szkółki, stąd trudno ustalić, czy owady przedostały się transportem lotniczym, czy z porażonymi roślinami do sadzenia.
Żywicielami szkodnika są różne rośliny zielne i zdrewniałe uprawiane zwłaszcza w strefie klimatu ciepłego, takie jak ryż, (Oryza sativa), gujawa (Psidiun guajava), palma kokosowa (Cocos nucifera), bananowiec (Musa paradisiaca), durian (Durio zibethinus), maniok (Manihot esculenta), cytrusy (Citrus spp.), figowce (Ficus spp.), morwa (Morus spp.) i złocienie (Chrysanthemum spp.).
2. Colletotrichum aenigma jest grzybem, który był notowany w USA, Ameryce Południowej i Azji, a spośród państw europejskich w Wielkiej Brytanii i we Włoszech.
Żywicielami grzyba są różne gatunki roślin zdrewniałych i zielnych, takie jak kamelia (Camellia spp.), papryka (Capsicum annuum), truskawka (Fragaria x ananasa), orzech włoski (Juglans regia), jabłoń (Malus domestica), oliwka (Olea europaea), grusze (Pyrus spp.), czereśnia (Prunus avium) i winorośl (Vitis vinifera).
3. Caleptirimerus baileyi jest roztoczem z rodziny szpecielowatych (Eriophyidae). Został po raz pierwszy opisany w USA (Kalifornia). Występowanie tego agrofaga odnotowano m.in. w Egipcie, Iranie, Nowej Zelandii i Turcji. W Polsce szkodnika stwierdzono podczas badań prowadzonych w latach 1973-1975 głównie w zachodniej części kraju, w sadach jabłoniowych. Brak dalszych wykryć więc trudno ustalić, czy występuje on obecnie w Polsce. Żywicielami szkodnika są jabłonie, chociaż w Iranie został stwierdzony też na pigwie.
4. Phytophthora acerina jest lęgniowcem. Jak dotąd jego występowanie stwierdzono we Włoszech, gdzie został opisany jako gatunek nowy dla nauki w 2013 r., oraz w Słowenii, wzdłuż granicy z Włochami. Patogen rozwija się na roślinach zdrewniałych: klonie jaworze (Acer pseudoplatanus), olszy (Alnus spp.), oliwce (Olaea europaea), orzechu włoskim (Juglans regia) i jałowcu (Juniperus communis). Prawdopodobnie zakres żywicieli jest szerszy.
5. Stigmella colchica jest motylem z rodziny pasynkowatych (Nepticulidae). Jego żywicielami są śliwa ałycza (Prunus divaricata), śliwa wiśniowa (P. cerasifera), różne uprawne odmiany śliw, a rzadziej wiśnia (Prunus cerasus). Gatunek ten został opisany w 2024 r. Występuje na Kaukazie, w Rosji (Soczi), Armenii, Gruzji i Turcji.
Pełny tekst raportu znajduje się na stronie https://www.gov.pl/web/piorin/nowe-zagrozenia-dla-polski