Raport nt. nowych zagrożeń fitosanitarnych dla Polski nr 31 streszczenie
Anisandrus maiche jest kornikiem (Coleoptera: Curculionidae: Scolytinae), którego występowanie stwierdzono w Azji (Chiny, Japonia, Korea, azjatycka część Rosji), Ameryce Północnej (Kanada i USA), a spośród krajów europejskich w 2007 r. został on wykryty w europejskiej części Rosji oraz Ukrainie, natomiast w 2022 r. we Włoszech. W krajach Unii Europejskiej Anisandrus maiche podlega obowiązkowi zwalczania w ramach kategorii kornikowate (Scolytinae) nieeuropejskie. Żywicielami A. maiche są zdrewniałe rośliny liściaste, zwłaszcza z rodzaju Acer (klon), Alnus (olsza), Betula (brzoza), Carpinus (grab), Corylus (leszczyna), Fraxinus (jesion), Juglans (orzech), Quercus (dąb) i Ulmus (wiąz).
Bacillus pumilus jest bakterią, którą zidentyfikowano jako sprawcę mokrej zgnilizny ziemniaków w Mali i Tunezji, bakteryjnej plamistości brzoskwini w Egipcie, mokrej zgnilizny drewna w młodych drzewach sosny pospolitej na Ukrainie i Białorusi, zgnilizny kłączy imbiru w Chinach, zarazy liści drzew mango w Egipcie, bakteryjnej zgnilizny owoców melona w Chinach i zgnilizy owoców Ficus lacor w Pakistanie, obumieranie dębu perskiego w Iranie, wybrzuszenia pni drzew kauczukowych w Malezji oraz fioletowo-brązowe plamy na liściach fasoli zwyczajnej w Hiszpanii. Określone szczepy tej bakterii mogą sprzyjać rozwojowi roślin, a inne wywoływać choroby ludzi. W Polsce jak dotąd nie stwierdzono występowania bakterii.
Tetranychus truncatus jest roztoczem – przędziorkiem (Acari: Tetranychidae). Występuje on w Azji (Bangladesz, Chiny, Filipiny, Indie, Iran, Japonia, Korea Południowa, Malezja, Tajlandia i Tajwan) Afryce (Burkina Faso) i Oceanii (Guam). Szkodnik poraża ok. 100 gatunków roślin z 32 rodzin botanicznych, zielnych, a rzadziej zdrewniałych. Spośród roślin uprawnych do żywicieli zalicza się m.in. arbuza, bawełnę, fasolę, kukurydzę, maniok, marchew, melona, oberżynę, ogórka, paprykę, pomidora, a z roślin zdrewniałych figowca i papaję.Wstępna ocena zagrożenia ze strony szkodnika przeprowadzona przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przy użyciu narzędzia „PeMoScoring” pozwoliła uznać go za agrofaga stwarzającego potencjalne zagrożenie fitosanitarne w Unii Europejskiej.
Kermes spatulatus jest czerwcem z rodziny kermesowatych (Homoptera: Kermisidae). Jego żywicielami są różne gatunki dębu (Quercus spp.). Jak dotąd był on notowany w Iranie i Izraelu. Inne, pokrewne gatunki z rodzaju Kermes notowane są w Europie. W Polsce notuje się gatunki K. quercus i K.roboris, które także spotyka się na dębach, chociaż w niewielkim nasileniu.
Takahasia japonica jest misecznikiem (Hemiptera: Coccidae), który. pochodzi z Azji, gdzie był notowany w Chinach, Indiach, Japonii i Korei Południowej. W 2017 r. gatunek ten po raz pierwszy został stwierdzony w Europie na morwie czarnej (Morus nigra) w Lombardii na północy Włoch (okolice Mediolanu). W grudniu 2018 r. T. japonica została stwierdzona na magnolii (Magnolia sp.) w hrabstwie Berkshire (Anglia). Porażone rośliny pochodziły z importu, a od 2015 r. uprawiano je w prywatnym ogrodzie. W 2019 r. występowanie szkodnika zaobserwowano na albicji jedwabistej (Albizia julibrissin), a następnie na innych drzewach liściastych w mieście Pula w Chorwacji (szkodnika zidentyfikowano w 2020 r.). W 2022 r. T. japonica została stwierdzona na grabie wschodnim (Carpinus orientalis) na Krymie. Żywicielami są drzewa i krzewy liściaste z 25 rodzajów należących do 17 rodzin botanicznych. Zgodnie z oceną (kategoryzacją) przeprowadzoną przez Europejskie Biuro ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) szkodnik spełnia kryteria pozwalające uznać go za potencjalnego agrofaga kwarantannowego UE.
Globisporangium sylvaticum jest polifagicznym lęgniowcem, który poraża szereg gatunków roślin zielnych i zdrewniałych. Gatunek ten został stwierdzony w Afryce (Kenia, RPA), Ameryce Północnej (Kanada, USA), Ameryce Środkowej (Kostaryka), Azji (Japonia) i Oceanii (Nowa Zelandia). Rozprzestrzenia się on w Europie, gdzie został stwierdzony w Bułgarii, Czechach, Francji, Hiszpanii, Niderlandach, Irlandii, Niemczech, Słowacji, Szwecji i Wielkiej Brytanii. W Polsce został on wyizolowany z gleby w szkółkach leśnych oraz w próbkach wody pobranych z rzek. Brak danych nt. wywoływania przez niego szkód w uprawach na terenie naszego kraju. Wstępna ocena zagrożenia ze strony patogena przeprowadzona przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przy użyciu narzędzia „PeMoScoring” pozwoliła uznać go za agrofaga stwarzającego potencjalne zagrożenie fitosanitarne w Unii Europejskiej. Wykrycie patogena w Polsce wskazuje na jego prawdopodobne zadomowienie się w naszym kraju. Przeprowadzone dotąd badania nie dotyczyły występowania patogena na roślinach. Dlatego konieczne jest podjęcie badań nad jego roślinami żywicielskimi w Polsce oraz ustalenie stopnia jego szkodliwości w uprawach.
