Raport nt. nowych zagrożeń fitosanitarnych dla Polski nr 32 (streszczenie)
Streszszczenie raportu dotyczącego nowych zagrożeń fitosanitarnych dla Polski - marzec 2024. Pełna treśc raportu dostępna w zakładce nowe zagrożenia dla Polski.
Ips mexicanus (syn Pseudips mexicanus) jest kornikiem (Coleoptera: Curculionidae: Scolytinae), którego występowanie stwierdzono Ameryce Północnej (Kanada Meksyk i USA) i Ameryce Środkowej (Gwatemala). W okresie sierpień-październik 2023 r., chrząszcze tego gatunku zostały odłowione na pułapki feromonowe, rozwieszone w uprawie drzew iglastych w Irlandii. W uprawie tej nie odnotowano żadnych uszkodzeń roślin wywołanych przez szkodnika. Pochodzenie szkodnika jest nieznane.
Żywicielami szkodnika są sosny (Pinus spp.), a zwłaszcza gatunki miejscowe dla obszarów jego występowania.
Cucurbit chlorotic yellows virus występuje w Azji (Arabia Saudyjska, Chiny, Filipiny, Indie, Iran, Izrael, Japonia, Jordania, Liban, Korea Południowa, Sri Lanka, Tajwan), Afryce (Algieria, Egipt, Sudan), Ameryce Północnej (USA), a spośród krajów europejskich na Cyprze, w Grecji, Hiszpanii (wliczając w to Wyspy Kanaryjskie) oraz Turcji. Żywicielami wirusa są przede wszystkim różne gatunki roślin dyniowatych, w tym dynie (Cucurbita spp.), ogórek (Cucumis sativus), melon (Cucumis melo). Porażane są też rośliny z innych rodzin, takie jak lucerna (Medicago sativa), sałata (Lactuca sativa) i różne rośliny dziko rosnące.). Wstępna ocena zagrożenia ze strony grzyba przeprowadzona przez Europejskie Biuro ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przy użyciu narzędzia „PeMoScoring” pozwoliła uznać go za agrofaga stwarzającego potencjalne zagrożenie fitosanitarne w Unii Europejskiej.
W czerwcu 2023 r. na roślinach bonsai różanecznika indyjskiego (Rhododendron indicum) uprawianych w Holandii (sprowadzone je z Chin w 2022 r.) stwierdzono występowanie chlorotycznych plam i nekrotycznych obszarów na liściach. Z symptomatycznych liści wyizolowano nieopisany dotychczas virus z rodzaju Begomovirus, a ponadto nieopisany dotychczas wirus z rodzaju Crinivirus i grzyby z rodzaju Pestalotia. Określone wirusy z rodzaju Begomovirus podlegają obowiązkowi zwalczania w krajach Unii Europejskiej. Na chwilę obecną trudno ustalić, czy obserwowane objawy zostały wywołane przez jednego z tych patogenów, czy w wyniku ich współdziałania.
Guzak amerykański (Meloidogyne chitwoodi Golden et al.) jest nicieniem z rodziny Meloidogynidae, który w krajach Unii Europejskiej nicień ten podlega obowiązkowi zwalczania. Żywicielami agrofaga są różne rośliny jedno- i dwuliścienne, spośród których istotnym żywicielem jest ziemniak. Występowanie guzaka amerykańskiego stwierdza się w Afryce (Mozambik, RPA), Ameryce (USA, Argentyna) i kilku krajach europejskich (Belgia, Francja, Holandia, Niemcy, Portugalia, Szwecja, Turcja). Ostatnio został on stwierdzony w bulwach ziemniaka w Danii, zebranych w październiku 2023 r.
Aceria kuko (Kishida) jest roztoczem (szpecielem). Występuje on w Azji (Chiny, Japonia, Korea Południowa, Tajwan), Ameryce Północnej (USA – Floryda) oraz rozprzestrzenia się w Europie (Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Cypr, Estonia, Francja, Grecja, Macedonia Północna, Niemcy, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia i Węgry). Głównym żywicielem jest kolcowój – kolcowój pospolity (Lycium barbarum) i kolcowój chiński (Lycium chinensis), a rzadziej psianka czarna (Solanum nigrum) i papryka (Capsicum annuum).
Zgodnie z Oceną Zagrożenia przez Agrofaga (Express PRA) sporządzoną przez Julius Kűhn Institute (Niemcy). A. kuko stwarza zagrożenie dla upraw kolcowoju i papryki
w Państwach Członkowskich UE, chociaż zadomowienia należy spodziewać się głównie na obszarach o cieplejszym klimacie.
Pełny tekst raportu znajduje się tutaj
