Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. C. K. Norwida w Lublinie

XIV Międzynarodowe Biennale „Portret Rodzinny” organizowane jest po raz kolejny wspólnie,  przez Centrum Edukacji Artystycznej i Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. C. K. Norwida w Lublinie. Początki konkursu, sięgają roku 1999, kiedy zorganizowano jego pierwszą edycję, inspirowaną ideą propagowaną przez Międzynarodowy Kongres Rodzin – ideą podkreślenia i popierania wszelkich działań mających na celu pobudzanie refleksji dotyczącej roli rodziny we współczesnym świecie.

Od kilkunastu lat konkurs plastyczny jest okazją do znalezienia wizualnego wyrazu problemów rodziny w świecie epoki ponowoczesnej, wyrazu szczególnie cennego, ponieważ widzianego, interpretowanego przez młodych twórców, wstępujących dopiero na drogę artystyczną. Jak dużym oddźwiękiem cieszy się idea konkursu, mogą świadczyć liczby: w ciągu XIII dotychczasowych edycji do organizatorów konkursu wpłynęło kilka tysięcy prac, a w ostatnim, 2023 roku, komisja konkursowa przyjęła ich ponad 500.

W obecnej edycji konkursu, organizatorzy tematowi „Portret Rodzinny” nadali bardziej ukierunkowany charakter: „Archiwum pamięci pokoleń”. W ostatnich latach kolejne odsłony konkursu inspirowane były dramatycznymi, często niespodziewanymi wydarzeniami, mającymi bezpośredni wpływ na nasze życie codzienne. Fale migracji całych rodzin z rejonów obcych nam kulturowo, pandemia, czy wybuch pełnoskalowej wojny za naszą wschodnią granicą i wynikające z niej konsekwencje, stały się w naszej świadomości realnym, a nie tylko medialnym wydarzeniem. Te zagrożenia nie minęły. Obecnie przyszedł czas pełnego niepokoju wyczekiwania na dalszy rozwój wypadków, a wiele wskazuje na to, że znajdujemy się w stanie niepewnej równowagi, przed decydującymi na lata wydarzeniami.  W takim momencie poszukujemy stałego punktu oparcia, dającego nam bezpieczny punkt odniesienia do teraźniejszości. Czy w przeszłości można znaleźć odpowiedź na współczesne dylematy? Czy pokoleniowe doświadczenia obecne w naszej świadomości, dzięki pamięci budowanej różnymi narracjami, mogą dać nam zadatek bezpieczeństwa w szybko zmieniającym się świecie? Czy nawet teraz, w obecnej chwili, sami nie jesteśmy twórcami archiwum pamięci o obecnym czasie, swoistego repozytorium dla przyszłych pokoleń?

Międzynarodowy konkurs „Portret Rodzinny”, zawsze w pewien sposób był zwierciadłem społecznej rzeczywistości ostatniego ćwierćwiecza. To jego specyfika i   niezwykły charakter – swoistej sondy zapuszczanej w najbardziej intymną część życia każdego młodego człowieka, w jego relacje z najbliższymi, pełne emocji typowych dla wieku dojrzewania.

Pisząc te słowa, nie wiemy jak potoczą się dalsze wydarzenia. Czas jest niezwykły, a spojrzenie na bliską rzeczywistość, wyrażenie emocji, lęku, ale i nadziei, utrwalenie jej w artystycznej formie „na gorąco”, może być niepowtarzalnym doświadczeniem dla młodych twórców.

Krzysztof Dąbek
Dyrektor  Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych
m. C.K. Norwida w Lublinie