Najczęściej występujące typy nieprawidłowości – przykłady i statystyki
Najczęściej w systemie rejestrowano nieprawidłowości wymienione w poniższych kategoriach (według częstotliwości; materiały opracowane przez Krajową Administrację Skarbową – Instytucję Audytową, na podstawie danych dotyczących perspektywy finansowej 2007-2013 z IMS):
- zamówienia publiczne,
- działanie (zaniechanie),
- wniosek o dofinansowanie,
- dokumenty księgowe,
- Beneficjent.
Najczęściej stwierdzane typy nieprawidłowości w 2017 r. to:
- fałszywe lub sfałszowane dokumenty (9 przypadków),
- dyskryminujące kryteria kwalifikacji lub udzielenia zamówienia (9 przypadków),
- brakujące lub nieprzedstawione dokumenty (6 przypadków),
- brak przejrzystości lub równego traktowania w trakcie oceny (6 przypadków),
- działania niewdrożone (4 przypadki),
- nieopublikowanie ogłoszenia o zamówieniu (4 przypadki),
- kryteria wyboru nieadekwatne i nieproporcjonalne do przedmiotu zamówienia (3 przypadki).
W kategorii Zamówień publicznych najczęściej instytucje raportowały o:
- przedmiocie dofinansowania niekwalifikującym się do wsparcia,
- dyskryminujących kryteriach kwalifikacji lub zamówienia,
- działaniach niezakończonych,
- nieprzestrzeganych terminach,
- braku przejrzystości i/lub równego traktowania wykonawców w trakcie oceny,
- brakujących lub nieprzedstawionych dokumentach,
- kryteriach wyboru nieproporcjonalnych do przedmiotu zamówienia,
- dyskryminującej specyfikacji technicznej,
- nieopublikowaniu ogłoszenia o zamówieniu,
- braku kryteriów wyboru lub kryteriów zamówienia,
- istotnej zmianie elementów zamówienia,
- naruszeniach w zakresie systemu współfinansowania oraz fałszywych lub sfałszowanych dokumentach.
Większość zarejestrowanych w systemie nieprawidłowości przypisano do więcej niż jednego z ww. typów.
W związku z opisanymi powyżej nieprawidłowościami nałożono następujące sankcje karne i administracyjne (dane na podstawie zgłoszeń IRQ5 – IMS na dzień 13 kwietnia 2018 r., postępowania zakończone):
- 251 wykluczeń z dotacji UE,
- 58 wykluczeń z dotacji krajowych,
- 18 kar grzywny,
- 8 przypadków kar pozbawienia wolności – od 1 roku do 4 lat,
- 6 przypadków kar pozbawienia wolności – do 1 roku,
- 1 przypadek kary pozbawienia wolności – powyżej 4 lat.
Z analizy zestawienia udziału ilości i wartości nieprawidłowości stwierdzonych w ramach poszczególnych funduszy wynika, że:
- największy udział pod względem ilości, tj. 39%, stanowią nieprawidłowości stwierdzone w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Ich wartość to 5 620 000 euro,
- drugi pod względem ilości jest Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego – 33%, jednak nieprawidłowości te obejmują aż 29 200 000 euro,
- najmniejszy udział zarówno pod względem ilości, jak i wartości mają nieprawidłowości w ramach Funduszu Spójności (FS) – 11%. Ich wartość to 1 050 000 euro.
W 2017 r. w systemie IMS:
- najwięcej, czyli 13 nowych nieprawidłowości zarejestrowano w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR),
- 10 nowych nieprawidłowości dotyczy Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIŚ),
- 7 nieprawidłowości z RPO Śląskiego,
- po 6 nowych zgłoszeń z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja i Rozwój (POWER) i RPO Łódzkiego,
- 4 nowe zgłoszenia z RPO Dolnośląskiego,
- po 3 nowe nieprawidłowości w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna (POPT) i RPO Pomorskie,
- po 2 z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej (PORW), RPO Mazowieckiego, Opolskiego i Warmińsko-Mazurskiego,
- po 1 nowej nieprawidłowości w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa (POPC) i RPO Podkarpackiego, Świętokrzyskiego i Zachodniopomorskiego.
Źródło danych: na podstawie opracowań Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), eksport z IMS na dzień 13 kwietnia 2018 r.
Autorka: Anna Wolak
Artykuły powiązane:
Materiały
Zasady współpracy Instytucji Koordynującej Umowę Partnerstwa z CBA, Prokuraturą Krajową i ARiMR w zakresie nieprawidłowości oraz kontroli krzyżowychKonflikt interesów w kontekście funduszy unijnych
Podstawa prawna
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 – zwane dalej Rozporządzeniem 1303/2013.