Państwowa Szkoła Muzyczna
I stopnia im. J. Hellera
w Głuchołazach

Działalność PSM I st. im. J. Hellera w Głuchołazach datuje się od dnia 12 kwietnia 1951 roku. Wówczas zarządzeniem ministra kultury i sztuki powołano do życia Państwowe Ognisko Muzyczne. Wydarzenie to było poprzedzone kilkuletnim, dynamicznym rozwojem kultury muzycznej na terenie miasta. Przed 1945 rokiem szkolnictwo muzyczne na Opolszczyźnie sprowadzało się zaledwie do 4-letnich szkół muzycznych, które były przeważnie prywatne. Początki powojennego nauczania muzyki w Głuchołazach sięgają roku 1949. Wtedy to ówczesny kierownik Domu Kultury Adolf Stawosz zorganizował orkiestrę smyczkową. Zespół ten był jednak niekompletny, a umiejętności instrumentalistów niezadowalające. Sytuacja ta zrodziła pomysł powołania do życia placówki kształcenia muzycznego. W listopadzie 1949 roku powstało w budynku miejskim Domu Kultury Miejskie Ognisko Muzyczne.

W latach 1949 - 1950 utworzono na Opolszczyźnie wiele ognisk muzycznych. Były one popierane i częściowo dotowane przez państwo. Większość z nich jednak z powodów ekonomicznych była zmuszona szybko ukończyć swą działalność. Opolszczyzna została w ten sposób pozbawiona na okres kilku lat placówek, które niewątpliwie mogły przyczynić się do upowszechniania kultury muzycznej. Miejskie Ognisko Muzyczne w Głuchołazach mimo podobnych trudności nie podzieliło losu większości placówek tego typu, utrzymało swoją działalność, a w 1951 roku zostało upaństwowione. Od tego czasu placówka usamodzielniła się. Powstały klasy akordeonu, śpiewu solowego, skrzypiec, gitary, klarnetu, trąbki i fortepianu. Kadrę pedagogiczną stanowili wykwalifikowani nauczyciele, nie było więc przeszkód, aby starać się o uzyskanie przez placówkę statusu państwowej szkoły muzycznej. Na wniosek Wojewódzkiego Wydziału Kultury i Sztuki w Opolu i przy jego poparciu decyzją Ministra Kultury i Sztuki, Państwowe Ognisko Muzyczne w Głuchołazach zostało z dniem l stycznia 1971 roku przekształcone w Państwową Szkołę Muzyczną I stopnia.

Pierwszym dyrektorem szkoły była Janina Lempke, a od września 1974 roku -absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Gdańsku -  mgr Anna Wołoszyk. W szkole kształciło się coraz więcej uczniów. Rozbudowano klasę instrumentów dętych, drewnianych, blaszanych oraz perkusyjnych. Powstał chór, młodzieżowa orkiestra dęta, zespól fletowy i akordeonowy. Dzięki staraniom dyrekcji szkoły władze miasta odpowiadając na coraz większe potrzeby szkoły przekazały jej dnia 15 listopada 1990 roku większy budynek przy ul. Bohaterów Warszawy 2. Po przeprowadzeniu remontu i modernizacji budynku Szkoła Muzyczna w Głuchołazach stała się jedną z najpiękniejszych szkół muzycznych na Opolszczyźnie.

Dnia 13 czerwca 1995 roku Minister Kultury i Sztuki nadaje szkole imię Jerzego Hellera. To on właśnie, zauroczony zielonym przygranicznym miasteczkiem Głuchołazy, w 1990 roku był inicjatorem powstania Międzynarodowych Kursów Muzycznych.

Szkoła prowadzona jest przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a bezpośredni nadzór pedagogiczny sprawuje Centrum Edukacji Artystycznej w Warszawie. Do szkoły każdego roku uczęszcza około 100 uczniów kształcąc się w klasach: fortepianu, akordeonu, gitary, skrzypiec, wiolonczeli, fletu, klarnetu, saksofonu, trąbki i perkusji. Szkoła nie daje uprawnień zawodowych - przygotowuje swoich uczniów do kontynuowania nauki w szkole muzycznej II stopnia.

Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Jerzego Hellera leży w mieście przygranicznym Regionu Opolskiego - Głuchołazach. Od strony południowej miejscowość okalają góry Opawskie co ongiś stanowiło o charakterze uzdrowiskowym tego miejsca.

Szkoła położona jest niedaleko centrum, przy jednej z głównych ulic Głuchołaz. Wpisana jest przez organ prowadzący do rejestru szkół pod numerem 0804 s. Znajduje się w budynku przedwojennym (1920), dwupiętrowym, posiadającym podpiwniczenie, strych i niezależną kotłownię CO. Powierzchnia całkowita wynosi 795 m2. W roku 1994 został poddany kapitalnemu remontowi dach, a w 1997 r. odnowiono elewację i wymieniono okna.

Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Głuchołazach od roku 1971 do 1991 mieściła się przy ul. 15 grudnia 7. Był to budynek dwupiętrowy o powierzchni pomieszczeń 460 m2. Wnętrze budynku było kilkakrotnie przerabiane w celu dostosowania go do potrzeb szkoły. Uzyskano 9 pomieszczeń lekcyjnych; salę koncertową, bibliotekę, 2 magazyny na instrumenty muzyczne. Przyjmowano coraz większą liczbę uczniów i utworzono klasę instrumentów perkusyjnych. Zakupiono wówczas nowe instrumenty, pomoce naukowe. Bibliotekę szkolną wyposażono w dostępną w tamtym czasie literaturę muzyczną.

W miarę rozwoju szkoły (nabór coraz większej ilości uczniów i zatrudnienie nowych pedagogów), z roku na rok rozrastała się baza materialna. Przybywało instrumentów muzycznych, sprzętu audio-wizualnego, pomocy naukowych. Z tego też powodu szkoła zaczęła borykać się z trudnościami lokalowymi. Pomimo remontów i przeróbek budynek był wciąż za mały. Wówczas to władze miasta na podstawie uchwały Nr XIX 127/91 z dnia 17 października 1991 roku, przekazały budynek znajdujący się przy ul. Bohaterów Warszawy 2 (dotychczasowy żłobek) na działalność szkoły. Szkoła funkcjonuje w nim do dzisiejszego dnia. Jest to budynek czterokondygnacyjny. Od 20 października 1991 roku trwał remont. Na parterze powstała sala kameralna mieszcząca 100 osób widowni. Przeprowadzono remont centralnego ogrzewania, pomalowano całą szkołę i wmurowano kraty.

Przeprowadzka nastąpiła w XI 1991 roku. Uczniowie szkoły pomagali w przenoszeniu lekkich instrumentów muzycznych, pomocy naukowych, biblioteki szkolnej, dokumentów sekretariatu i księgowości. Dużo pracy włożyli nauczyciele i ich rodziny, pracownicy administracji i obsługi, członkowie Rady Rodziców, rodzice oraz mieszkańcy miasta.

W nowym budynku mieściło się 20 pomieszczeń w tym 13 dydaktycznych. W 2000 roku po gruntownym remoncie oddano do użytku 2 duże sale na najniższej kondygnacji budynku. Aktualnie znajdują się tam sala do zajęć rytmiki, biblioteka i szatnia.

Szkoła muzyczna w Głuchołazach jest dobrze zaopatrzona w instrumenty muzyczne, różnego rodzaju pomoce dydaktyczne, nuty oraz sprzęt biurowy. Na przestrzeni kilkunastu lat swej działalności szkoła zgromadziła zadowalającą bazę materialną. Poszczególni dyrektorzy szkoły przywiązywali bardzo dużą wagę do jej rozwoju, szczególnie do wyposażenia w instrumenty muzyczne i sprzęt potrzebny do pracy dydaktycznej. W ostatnich latach kompleksowo zagospodarowano również teren wokół szkoły, wybudowano parking na 18 samochodów a w ogrodzie posadzono krzewy ozdobne i kwiaty.

W latach 2018-2021 szkoła została poddana termomodernizacji w ramach projektu MKiDN w ramach projektu pt. „Kompleksowa modernizacja energetyczna wybranych państwowych placówek szkolnictwa artystycznego w Polsce”. W szkole wyznaczono strefy pożarowe i zamontowano system SAP. Budynek posiada wszystkie nowe instalacje, w tym elektryczną (oświetlenie), hydrauliczną, gazową, wentylacyjną oraz klimatyzację w sali kameralnej.

We wszystkich klasach położone są podłogi parkietowe oraz drzwi akustyczne.  Wyremontowano elewację, wymieniono stolarkę okienną oraz pokryto dachówką kopułę dachową, tym samym przywracając elementom zewnętrznym oryginalny, przedwojenny wygląd. Dodatkowo, wzmocniono stropy i fundamenty oraz osuszono budynek. Dotychczasowe koksowe ogrzewanie zastąpiono nowoczesną pompą ciepła i kotłownią gazową. Planuje się montaż instalacji fotowoltaicznej

W szkole stworzono bardzo dobre warunki do nauki i pracy, co jest doceniane w środowisku Głuchołaz.