4 marca - Międzynarodowy Dzień Świadomości HPV
04.03.2024
Zakażenie HPV (ang. Human Papillomavirus Virus) prowadzi do powstania brodawek narządów płciowych i wielu nowotworów, zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Szczepienie przeciwdziała zakażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) i ratuje przed niektórymi nowotworami, w tym rakiem szyjki macicy. Zaleca się szczepienie dzieci od ukończenia 9 lat, ale najlepszym przedziałem jest wiek 12-13 lat.
Czym grozi zakażenie HPV?
Infekcje HPV są bardzo częste. Aż 80% aktywnych seksualnie osób zaraża się wirusem HPV w ciągu życia. Najczęściej zakażenie ma miejsce krótko po rozpoczęciu aktywności seksualnej.
Większość zakażeń HPV nie ma objawów i przemija. Jednak u niektórych osób organizm nie usuwa samoistnie wirusa i dochodzi do przewlekłego zakażenia, a w konsekwencji do groźnej choroby. Jest około 150 typów HPV. Niektóre wywołują niezłośliwe brodawki (kłykciny) i brodawczaki. Inne typy odpowiadają za powstawanie stanów przedrakowych oraz nowotworów u kobiet i mężczyzn.
Co daje szczepienie?
Szczepienia przeciw HPV ograniczają ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy i wiele innych nowotworów. Jeśli zaszczepisz nastolatka – zapewnisz mu ochronę na całe życie. Może zapobiegniesz jego chorobie w przyszłości.
Państwa, które od lat prowadzą program szczepień przeciw HPV, odnotowały duży spadek infekcji wirusem. O ponad 90 procent wzrosła skuteczność w zapobieganiu przetrwałym zakażeniom HPV i chorobom, które one powodują. O 80 procent zmniejszyła się liczba patologii wysokiego stopnia szyjki macicy.
Szczepionki przeciw HPV to pierwsze preparaty, których głównym celem jest zapobieganie chorobom nowotworowym. Na świecie podano już kilkaset milionów dawek szczepień na HPV. Pierwsza szczepionka była zarejestrowana w 2006 roku.
Dostępne szczepionki mają działanie profilaktyczne, czyli:
- nie leczą zakażenia HPV;
- nie zmieniają przebiegu zakażenia i zmian chorobowych wywołanych HPV.
Szczepionki przeciw HPV:
- uodparniają przed zakażeniem i jego konsekwencjami – wieloma nowotworami u osób obu płci;
- są skuteczne i bezpieczne – 125 krajów stosuje je powszechnie od wielu lat;
- powinny być podane dziewczynkom i chłopcom zanim będą mieli kontakt z wirusem – przed rozpoczęciem życia płciowego.
Program bezpłatnych szczepień
Program profilaktycznych szczepień przeciw HPV ma na celu ochronę przed rozwojem groźnych chorób, w tym nowotworów u obu płci. Obejmuje dzieci w wieku 12-13 lat, ponieważ zgodnie z doświadczeniami wielu krajów w tej grupie:
- znacznie lepsza jest skuteczność niż w starszych grupach wiekowych;
- schemat szczepienia w wieku nastoletnim obejmuje podanie dwóch dawek szczepionki – a nie trzech, jak u starszych osób.
W programie szczepień przeciw HPV dostępne są dwa rodzaje szczepionki. Obie:
- chronią przed zmianami przednowotworowymi narządów płciowych oraz m.in. przed rakiem szyjki macicy;
- nie zawierają całego wirusa, składają się z cząstek wirusopodobnych.
Szczepimy dziewczynki, szczepimy chłopców
Zakażenia wirusem HPV dotyczą obu płci. Szczepienie ratuje przed wieloma chorobami, które są konsekwencją zakażenia. Przede wszystkim chroni kobiety przed zachorowaniem na raka szyjki macicy – każdy przypadek tego nowotworu poprzedza przewlekła infekcja wywołana przez HPV. Ludzki wirus brodawczaka przenoszony jest drogą płciową. Powoduje też zachorowanie na raka pochwy i sromu u kobiet, raka prącia u mężczyzn, raka odbytu i nowotwory okolic głowy i szyi u obu płci.
Dlatego najlepiej szczepić dziewczynki i chłopców zanim będą mieli kontakt z wirusem.
Jak zapisać dziecko na szczepienie?
Masz dziecko w wieku 12-13 lat i chcesz je zapisać na szczepienie przeciw HPV w ramach programu profilaktycznych szczepień – umów się:
- w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ);
- przez infolinię +48 800 100 101 (7 dni w tygodniu od godz. 8:00-18:00);
- przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP).
Nie musisz mieć skierowania na szczepienie. Możesz zaszczepić dziecko w dowolnej placówce podstawowej opieki zdrowotnej.
Szczepionka dla osób spoza programu
Dzieci w wieku 9-11 i 14-18 lat, których nie obejmuje program, mogą być bezpłatnie zaszczepione 2-walentną szczepionką Cervarix. W tym przypadku podczas wizyty lekarz podstawowej opieki zdrowotnej wystawi e-receptę na bezpłatną szczepionkę, którą odbierzesz w aptece. Potem umów dziecko na szczepienie w przychodni POZ.
Szczepionka 2-walentna Cervarix przeciw HPV jest bezpłatna dla wszystkich dzieci od 9 do 18. roku życia. Zapytaj o nią lekarza.