Przyczyny występowania i zagrożenia związane z obecnością sinic w wodzie
15.07.2022
Sinice (cyjanobakterie) są jednymi z najstarszych organizmów występujących na Ziemi. Potrafią przetrwać praktycznie w każdym środowisku. Spotkać je można w glebie, na skałach, korze drzew, lodowcach, a nawet w gorących źródłach, gdzie temperatura może dochodzić do 90°C. Występują we wszystkich zbiornikach wodnych, problemem stają się jedynie wówczas, gdy wzrasta ich ilość.
Sinice to samożywne bakterie, dawniej uważane za rośliny (zapewne dlatego niekiedy mylone są z glonami). Występują w każdym środowisku.
Niektóre sinice produkują związki toksyczne i prowadzą do powstania toksycznych zakwitów. Gdy zakwit sinicowy rozwija się i trwa, wpływa on niekorzystnie na wygląd, jakość i użyteczność zbiornika wodnego. Zabarwienie kożuchów sinicowych jest różne: niebiesko-zielone, szaro-zielone, zielonkawo-brązowe oraz niekiedy czerwono-brązowe. Zależy to od gatunków tworzących kożuch, intensywności światła i wieku zakwitu. Wiele gatunków może wydzielać zapachy zatęchłe, ziemiste lub trawiaste.
Do czynników wpływających na sinicowy zakwit wody należą: brak opadów, słaby wiatr, temperatura wody powyżej 16- 20 oC, niewielkie falowanie wody oraz dostępność fosforanów w wodzie.
Kąpiel w wodzie z aktywnym zakwitem sinic może skutkować zatruciem pokarmowym (gdybyśmy np. przez przypadek połknęli wodę). Osoby, które zatruły się sinicami, zmagają się z dolegliwościami takimi jak ból brzucha, nudności i wymioty, skurcze żołądka oraz biegunka. Sinice powodują również gorączkę, dreszcze, bóle mięśni, duszności, ból gardła, ból głowy oraz zawroty głowy. Mogą także wystąpić pęcherze w jamie ustnej, rumień, wysypka, pokrzywka, świąd skóry czy zapalenie spojówek.
Jakie są skutki kąpania się w kwitnącej wodzie?
Toksyny wydzielane przez sinice mogą uszkadzać wątrobę i układ nerwowy. Ale przede wszystkim atakują nasz układ odpornościowy i pokarmowy.
Na szczęście objawy zatrucia sinicami ustępują szybko. Co możemy zrobić, aby ustrzec się przed zatruciem toksyną sinicową?
Korzystajmy ze strzeżonych kąpielisk, na których znajduje się ratownik i informacja o jakości i stanie wody. Nie wchodźmy do wody podczas zakazu kąpieli na akwenie wodnym. Aktualne dane na temat sytuacji na kąpieliskach i zakazie kąpieli nad morzem można znaleźć w Serwisie kąpieliskowym prowadzonym przez Główny Inspektorat Sanitarny.
