Zasady organizacji wypoczynku dla dzieci i młodzieży
W związku ze zbliżającym się okresem wypoczynku letniego dzieci i młodzieży Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Gorzowie Wielkopolskim informuje, że organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej są zobowiązani do zapewnienia bezpiecznych warunków wypoczynku i właściwej opieki wychowawczej.
Nadzór nad placówkami wypoczynku sprawowany jest między innymi na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz.U. 1997, Nr 12, poz. 67 z późn. zm.).
Od 01 marca 2010r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z 09 grudnia 2009r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz.U. 2009, Nr 218, poz. 1696).
Najistotniejsze zmiany dotyczące organizacji wypoczynku po 01 marca 2010roku:
- Obecnie wypoczynek zgłasza się do Kuratorium Oświaty właściwego dla miejsca siedziby lub zamieszkania organizatora.
- Likwidacja karty kwalifikacyjnej obiektu i zastąpienie jej formularzem zgłoszenia wypoczynku.
- Utworzenie elektronicznej bazy danych o wypoczynku, która będzie zawierać informacje o numerach wydanych zaświadczeń, danych organizatora, liczbie uczestników oraz terminie i lokalizacji wypoczynku. Elektroniczna ogólnopolska baza wypoczynku na stronie internetowej: http://wypoczynek.men.gov.pl.
Utworzenie elektronicznej bazy danych wypoczynku umożliwi Rodzicom sprawdzenie, czy wypoczynek został zgłoszony do Kuratorium Oświaty, pozwoli na identyfikację organizatora oraz umożliwi zgłoszenie uwag odpowiedniemu kuratorowi oświaty lub innym służbom, w sytuacji wątpliwości dotyczących funkcjonowania wypoczynku lub stwierdzenia nieprawidłowości.
- Organizator na potrzeby zgłoszenia wypoczynku nie przedstawia żadnych dokumentów od właściwego terenowo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Dopiero po rozpoczęciu wypoczynku, jego przebieg będzie nadzorowany m.in. przez Państwową Inspekcję Sanitarną.
Zgodnie z art.4 ust. 1 pkt. 6 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz.U. 2011, Nr 212, poz. 1263 z późn. zm.) do zakresu działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego należy kontrola przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne między innymi w ośrodkach wypoczynku.
Obiekty i tereny wypoczynku powinny spełniać określone wymogi pod względem bezpieczeństwa oraz warunków sanitarno-higienicznych. Jeżeli organizowany jest wypoczynek z udziałem dzieci i młodzieży niepełnosprawnej obiekt musi być ponadto dostosowany do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności uczestników wypoczynku.
Ogólne warunki dotyczące warunków organizacji wypoczynku dla dzieci i młodzieży
Teren placówki:
- teren placówki powinien być ogrodzony, mieć równą, utwardzoną nawierzchnię;
- otwory kanalizacyjne, studzienki i inne zagłębienia w terenie należy zakryć pokrywami lub zabezpieczyć w inny trwały sposób;
- szlaki komunikacyjne wychodzące poza placówkę należy zabezpieczyć np. barierkami;
- należy przewidzieć miejsca na pojemniki służące do czasowego gromadzenia odpadów stałych w odległości, co najmniej 10 m od drzwi i okien;
Budynek:
- zaopatrzony w dostęp do bieżącej ciepłej i zimnej wody oraz zapewnione odprowadzanie ścieków;
- stopnie schodów powinny być równe i nieśliskie;
- sufity, ściany, podłogi, posadzki a także stolarka okienna i drzwiowa powinna być
w dobrym stanie;
Mikroklimat:
- we wszystkich pomieszczeniach budynku powinna być przewidziana skutecznie działająca wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna;
- okna powinny mieć konstrukcję umożliwiającą otwieranie co najmniej 50% ich powierzchni w danym pomieszczeniu w celu wietrzenia;
- w pomieszczeniach, w których odbywają się zajęcia należy zapewnić temperaturę co najmniej 18°C, natomiast w pokojach mieszkalnych co najmniej 20°C.
Pomieszczenia mieszkalne:
- należy zapewnić prawidłowy stan techniczny mebli i sprzętu oraz czyste niezniszczone koce i pościel;
- należy zachować odstęp między łóżkami nie mniejszy niż 30 cm.
Pomieszczenia sanitarne:
- należy zachować standardy dostępności do urządzeń sanitarnych:
- jedna miska ustępowa i jeden pisuar na 20 chłopców,
- jedna miska ustępowa na 10 dziewcząt
- jedna umywalka na 5 osób
- jedno urządzenie natryskowe dla 15 osób;
- urządzenia sanitarne powinny znajdować się w stanie pełnej sprawności technicznej i być utrzymane w stałej czystości oraz powinny być wyposażone w środki higieny osobistej (mydło w płynie, papier toaletowy, ręczniki jednorazowe).
Warunki do uprawiania sportu i rekreacji:
- urządzenia i sprzęt sportowy należy utrzymywać w dobrym stanie sanitarno-technicznym; urządzenia należy nabywać wraz z atestami i certyfikatami;
- nawierzchnia boisk i placów rekreacyjnych powinna być utrzymana w dobrym stanie technicznym; bramki i inne konstrukcje powinny być umocowane na stałe do podłoża;
- w salach i na boiskach oraz w miejscach wyznaczonych do uprawiania ćwiczeń fizycznych, gier i zabaw należy umieścić tablice informacyjne określające zasady bezpiecznego użytkowania urządzeń i sprzętu sportowego.
Opieka medyczna:
Organizator jest zobowiązany zapewnić uczestnikom wypoczynku bezpieczne i higieniczne warunki w czasie wypoczynku m.in. poprzez zapewnienie uczestnikom wypoczynku opieki medycznej (lekarz, pielęgniarka, ratownik medyczny) całodobowo lub doraźnie.
Apteczki należy wyposażyć w podstawowe środki opatrunkowe oraz instrukcje udzielania pierwszej pomocy.
Palenie tytoniu:
na terenie placówki należy przestrzegać zakazu palenia tytoniu oraz w widocznych miejscach powinny być umieszczone odpowiednie oznaczenia słowne i graficzne informujące o zakazie palenia wyrobów tytoniowych.
Bezpieczeństwo żywności i żywienia:
Żywienie uczestników wypoczynku powinno odbywać się w odpowiednich warunkach, zgodniych z zasadami higieny oraz racjonalnego żywienia określonymi w przepisach prawa żywnościowego tj:
- Rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
29 kwietnia 2004r. (Dz. Urz. UE L139 z dnia 30.04.2004r.) w sprawie higieny środków spożywczych zgodnie, z którym:
- pomieszczenia bloku żywienia powinny być we właściwym stanie technicznym, układzie funkcjonalnym, gwarantującym zachowanie ciągu technologicznego zgodnego
z zasadami dobrej praktyki produkcyjnej i dobrej praktyki higienicznej;
- wyposażenie w sprzęt, urządzenia kuchenne powinny być w pełnej sprawności technicznej i higienicznej, w liczbie wystarczającej do rodzaju prowadzonego żywienia;
- naczynia stołowe należy zapewnić w wystarczającej liczbie dla uczestników wypoczynku, estetyczne, czyste, prawidłowo myte, wyparzane i przechowywane;
- Ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. (t.j. Dz.U. 2010, Nr 136, poz. 914 z późn. zm.)
o bezpieczeństwie żywności i żywienia; - Ponadto:
- woda przeznaczona do spożycia zarówno z wodociągu jak i ze studni musi odpowiadać wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia
29 marca 2007r. (Dz.U. 2007, Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi;
- na organizatorze prowadzącym kolonie i obozy we własnym obiekcie spoczywa obowiązek kontrolowania jakości wody pitnej, szczególnie w przypadkach, gdy jest właścicielem ujęcia wody (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia
29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
29 kwietnia 2004r. w sprawie higieny środków spożywczych);
- zgodnie z art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności
i żywienia (t.j. Dz.U. 2010, Nr 136, poz. 914 z późn. zm.), każdy zakład produkujący żywność (w tym prowadzący żywienie zbiorowe) podlega obowiązkowi zatwierdzenia działalności przez terenowo właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego w trybie i na zasadach określonych w rozporządzeniu
- Jadłospis powinien być prawidłowo zbilansowany i dopasowany do potrzeb fizjologicznych dzieci i młodzieży.
Woda w kąpieliskach
Warunki tworzenia i prowadzenia kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli reguluje ustawa z dnia 18 lipca 2001r. (Dz.U. 2012, poz. 145) Prawo Wodne.
Woda w kąpieliskach oraz kąpieliska i miejsca do kąpieli powinny spełniać wymagania:
- rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 08 kwietnia 2011r. (Dz.U. Nr 86, poz. 478)
w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli, które określa m.in. wymagania, jakim powinna odpowiadać woda w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli;
- rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 kwietnia2011r. (Dz.U. Nr 91, poz. 527)
w sprawie ewidencji kąpielisk oraz sposobu oznakowania kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli, które określa m.in. sposób oznakowania kąpieliska i miejsca wykorzystywanego do kąpieli;
- ustawy z dnia 18 sierpnia 2011r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych, która określa m.in. warunki bezpieczeństwa osób pływających, kąpiących się lub uprawiających sport lub rekreację na obszarach wodnych.
Uczestnicy wypoczynku powinni korzystać z wyznaczonych kąpielisk pod opieką wychowawcy i przynajmniej jednego ratownika z odpowiednimi kwalifikacjami.
Stacjonarne obozy pod namiotami:
Podstawowe wymagania higieniczno-sanitarne podczas wypoczynku dzieci i młodzieży prowadzonego w formie stacjonarnych obozów pod namiotami, bez stałej infrastruktury określa Instrukcja Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie wymagań higieniczno-sanitarnych dla stacjonarnych obozów pod namiotami z czerwca 2010r.
Określa ona m.in. zasady:
- lokalizacji obozu,
- bezpieczeństwa żywności i żywienia,
- lokalizacji, urządzenia i stanu higienicznego obiektów sanitarnych (umywalnie, ustępy, latryny – jedno stanowisko powinno przypadać na 15 osób),
- zapewnienia warunków do utrzymania higieny osobistej, w tym dostępu do bieżącej ciepłej wody,
- gospodarki ściekami i odpadami,
- organizowania części mieszkalnej obozu,
- dostępu do opieki medycznej,
- organizowania części sportowej i rekreacyjnej, w tym kąpieliska.
WAŻNE TELEFONY
112 SŁUŻBY RATOWNICZE
997 POLICJA
998 STRAŻ POŻARNA
999 POGOTOWIE RATUNKOWE
601 100 100 WOPR
Zbiór najważniejszych przepisów prawnych dotyczących organizacji wypoczynku dzieci i młodzieży szkolnej:
- Ustawa z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz.U. 2011, Nr 212, poz. 1263 z późn. zm.).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997r. (Dz.U. 1997,
Nr 12, poz. 67 z późn. zm.) w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania. - Instrukcja Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie wymagań higieniczno-sanitarnego dla stacjonarnych obozów pod namiotami, Warszawa, czerwiec 2010r.
- Ustawa z dnia 05 grudnia 2008r. (Dz.U. 2008, Nr 234, poz. 1570 z późn. zm.)
o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. - Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. (t.j. Dz.U. 2004, Nr 223, poz. 2268 z późn. zm.)
o usługach turystycznych. - Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. (Dz.U. 2012r, poz. 145) Prawo wodne.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 08 kwietnia 2011r. (Dz.U. Nr 86, poz. 478)
w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli. - Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 kwietnia 2011r. (Dz.U. Nr 91, poz. 527) w sprawie ewidencji kąpielisk oraz sposobu oznakowania kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. (Dz.U. 2007, Nr 61, poz. 417
z późn. zm.) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
10. Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011r. (Dz.U. Nr 208, poz.1240 z późn. zm.) o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych.
11. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 06 marca 2012r. (Dz.U. 2012, poz. 286) w sprawie sposobu oznakowania i zabezpieczania obszarów wodnych oraz wzorów znaków zakazu, nakazu oraz znaków informujących i flag.
12. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006r. (t.j. Dz.U. 2010, Nr 136, poz.914 z późn. zm.)
o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
13. Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
29 kwietnia 2004r. (Dz. Urz. UE 1139 z dnia 30.04.2004) w sprawie higieny środków spożywczych.
14. Rozporządzenie (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
29 kwietnia 2004r. (Dz. Urz. UE L 191 z dnia 30.04.2004) w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym
i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt.
15. Ustawa z dnia 08 października 2010r. (t.j. Dz.U. Nr 213, poz. 1396) o zmianie ustawy
o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
16. Ustawa z dnia 09 listopada 1995r. (Dz.U. 1996, Nr 10, poz. 55 z późn. zm.) o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
17. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. (Dz.U. 2002, Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.