Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Jaśle

Kleszcze żyją powszechnie na terenie całego kraju w miejscach wilgotnych i obfitujących w roślinność. Można spotkać je w lasach (zwłaszcza liściastych i mieszanych), na podmokłych terenach porośniętych krzewami i trawami, na łąkach oraz nad brzegami rzek i jezior.
Pojawiają się także w parkach i na działkach. Aktywność kleszczy rozpoczyna się zwykle wczesną wiosną i trwa aż do późnej jesieni, jest większa, im wyższa jest temperatura i wilgotność otoczenia. Żyją w ściółce i w poszukiwaniu swych żywicieli (zwierząt, ludzi) wspinają się na trawy i krzewy. Wiszą na źdźbłach trawy i na spodzie liści, z tego powodu są niewidoczne. Dlatego „zbieramy” kleszcze przechodząc przez trawy lub krzewy. Kleszcze żywią się krwią zwierząt i ludzi.

Kleszcze mogą przytwierdzać się do różnych części ciała człowieka, często do ukrytych i owłosionych (pachy, pachwiny). Małe rozmiary kleszczy i obecność w ich ślinie substancji znieczulających powodują, że mogą być one niezauważone przez człowieka w czasie żerowania. Kleszcz po wessaniu krwi powiększa swoją objętość nawet 10-krotnie. W czasie wysysania krwi kleszcze mogą przenieść groźne dla zdrowia bakterie i wirusy wywołujące boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu.

 

Jak zapobiegać ukąszeniu przez kleszcza?

W razie możliwości unikać miejsc zalesionych np. lasów i pól nie zbaczać ze ścieżki leśnej.

1. W miejscach, gdzie istnieje ryzyko występowania kleszczy, nosić odpowiednią odzież, zakrywającą jak najwięcej części ciała (długie spodnie, koszule z długimi rękawami, nakrycie głowy etc.), można włożyć nogawki spodni w skarpety, lub założyć spodnie ze ściągaczami w kostce.
2. Stosować środki odstraszające kleszcze, (zgodnie z zaleceniami producenta) do kupienia w drogeriach i aptekach.
3. Zmienić i dokładnie wytrzepać odzież, którą nosiliśmy w lesie.
4. Po wizycie w lesie lub innym miejscu bytowania kleszczy dokładne obejrzeć całe ciało. Zwłaszcza zwrócić uwagę na pachy, pachwiny, zgięcia podkolanowe i łokciowe. Należy pamiętać również o obejrzeniu skóry głowy.

 

Jak postąpić w przypadku ukąszenia?

1. Po zauważeniu ukąszenia przez kleszcza należy natychmiast delikatnie usunąć kleszcza. W tym celu należy użyć pęsety. Pęseta ująć kleszcza tuż przy skórze i pociągnąć ku górze zdecydowanym ruchem, nie ściskać kleszcza zbyt mocno, by nie wycisnąć jego wydalin. Kleszcza nie należy wykręcać lub próbować wycisnąć. Przed usunięciem kleszcza, nie smarować miejsca wkłucia żadną substancją.
2. Po usunięciu kleszcza miejsce ukłucia należy zdezynfekować odpowiednim preparatem.
3. Gdyby usunięcie kleszcza sprawiało trudności, należy zwrócić się o pomoc do lekarza.
4. Następnie należy udać się do lekarza rodzinnego, który podejmie decyzję o odpowiednim leczeniu.

 

„Kleszczowanka”, to najnowsza kolorowanka edukacyjna, którą przekazujemy w ręce dzieci w wieku przedszkolnym. To książeczka z ciekawostkami i łamigłówkami o kleszczach. Przez zabawę uczy jak się chronić przed ich wkłuciem w ciało i chorobami, które przenoszą. Otwierając „Kleszczowankę” można wykazać się kreatywnością - rysować, kolorować, pisać, wykreślać, dodawać swoje obrazki.

Zapraszamy także dorosłych – rodziców, nauczycieli, dziadków, opiekunów do wspólnego spędzania czasu z dziećmi przy „Kleszczowance”. Książeczka może Was wesprzeć w prowadzeniu rozmów na temat sposobów dbania o własne zdrowie.

Ilustracje w książeczce są autorstwa Anety Czarnieckiej, znanej jako Obrazownik, która współtworzyła również teksty. Publikacja powstała przy wsparciu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie, Warmińsko-Mazurskiego Stowarzyszenia Higieny i Zdrowia Publicznego w Olsztynie w Olsztynie, a powstała z inicjatywy Oddziału Oświaty i Promocji Zdrowia Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Olsztynie.