Działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w związku z wystąpieniem przypadków legionelozy
29.08.2023
Utrzymujące się wysokie temperatury powietrza sprzyjają namnażaniu się pałeczek Legionella w wewnętrznych instalacjach wodnych. W związku z zakażeniami tą bakterią, Główny Inspektor Sanitarny polecił wszystkim jednostkom Państwowej Inspekcji Sanitarnej w kraju wzmocnienie nadzoru nad przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa zdrowotnego wody przez zarządzających wodociągami i instalacjami wodnymi. Dotyczy to także obiektów takich, jak szpitale czy domy pomocy społecznej.
Jak dotąd, zakażenie bakterią Legionella pneumophila potwierdzono u 113 pacjentów hospitalizowanych na terenie Rzeszowa i powiatu rzeszowskiego, Dębicy, Przemyśla, Kolbuszowej, Łańcuta oraz Sędziszowa Małopolskiego. Zanotowano też 7 zgonów – były to osoby w wieku 64-95 lat, o obniżonej odporności i obciążone innymi chorobami, w tym onkologicznymi.
Jaką chorobą jest legioneloza
Legioneloza to choroba układu oddechowego. Jest chorobą zakaźną, ale nie zaraźliwą. Wywołują ją bakterie Legionella, które występują w wodzie i rozmnażają się w temperaturze 20-50 stopni Celsjusza.
Jak można się zakazić
Legioneloza nie przenosi się z człowieka na człowieka. Stanowi zagrożenie dla ludzi jedynie, gdy dostanie się do dróg oddechowych. Do zakażenia może dochodzić poprzez wdychanie powietrza, w którym znajduje się aerozol skażonej bakteriami wody (mgła wodna powstała w wyniku rozprysku wody).
Legionella nie przenosi się drogą pokarmową, tzn. nie jest dla nas niebezpieczna, gdy trafi do układu pokarmowego wraz z wypitą wodą.
Leczenie zakażenia legionellą
Większość przypadków legionelozy można wyleczyć za pomocą antybiotyków. Ciężki przebieg choroby najczęściej dotyczy osób starszych, z obniżoną odpornością i przewlekłymi chorobami płuc, a także palaczy.
Jak zmniejszyć ryzyko zakażenia
- Regularnie czyść i dezynfekuj urządzenia natryskowe w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem), zgodnie z zaleceniami producenta.
- Po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie, odkręć wodę na przynajmniej 2 minuty zanim zaczniesz z niej korzystać.
- Okresowo opróżniaj i przepłukuj urządzenia grzewcze, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia.
- Jeżeli możesz, zachowaj temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C.
Działania resortu zdrowia i Państwowej Inspekcji Sanitarnej
Podkarpacki Państwowy Wojewódzkie Inspektor Sanitarny prowadzi dochodzenie w celu ustalenia źródła zakażenia. Najbardziej prawdopodobne to system wodociągowy. W związku z tym, pobierane są w wytypowanych punktach próbki wody. Na bieżąco prowadzone są również wywiady epidemiologiczne z osobami zakażonymi i analizowane wynikające z nich dane.
Główny Inspektorat Sanitarny we współpracy z Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego Państwowym Zakładem Higieny – Państwowym Instytutem Badawczym, z myślą o zarządzających wewnętrznymi systemami wodnymi i urządzeniami występującymi w budynkach, opracował zalecenia, które pomogą zmniejszyć zagrożenie, jakie mogą stanowić występujące w wodzie bakterie Legionella. W dokumencie wskazano zakres podstawowych działań technicznych dla różnego typu systemów/urządzeń lub ich elementów.
W celu skoordynowania działań regularnie spotyka się sztab kryzysowy z udziałem ścisłego kierownictwa Ministerstwa Zdrowia (minister Katarzyny Sójki i wiceministra Waldemara Kraski), Głównego Inspektoratu Sanitarnego oraz służb wojewódzkich i władz samorządowych.
Powołany został również Zespół Ekspercki, wspierający działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, samorządu terytorialnego oraz podmiotów odpowiedzialnych za poszczególne elementy infrastruktury komunalnej w tym mieście.