Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Środzie Śląskiej

W związku ze zbliżającym  się okresem wakacyjnym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Środzie Śląskiej przypomina o potrzebie przeprowadzania okresowych przeglądów wewnętrznych instalacji wodociągowych, regularnym ich czyszczeniu oraz konieczności badania jakości ciepłej wody użytkowej na obecność bakterii Legionella sp., stosownie do  Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. 2017 poz. 2294).

 

Realizacja wykonywania wytycznych rozporządzenia - badań wody na obecność bakterii Legionella sp., spoczywa na przedsiębiorstwach podmiotu wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, budynkach zamieszkania zbiorowego oraz budynkach użyteczności publicznej, w których w trakcie ich użytkowania wytwarzany jest aerozol wodno-powietrzny.

 

Bakterie z rodzaju Legionella sp. wywołują chorobę zwaną Legionelloza, przebiegającą jako zapalenie płuc. Bakteria ta jest szczególnie groźna dla osób o obniżonej odporności, ludzi starszych i dzieci. Zazwyczaj rozwija się wskutek inhalacji małych kropel wody -aerozoli, skażonych tą bakterią, stąd tak ważne jest odpowiednie postępowanie i nadzór nas prawidłową eksploatacją instalacji wodociągowej czy instalacji klimatyzacyjnej. Potencjalnie bakteria ta może być obecna w instalacji zasilającej wodę w każdym budynku. Choroba nie przenosi się przez picie skażonej wody oraz z człowieka na człowieka.

Należy zwrócić uwagę, że bakterie z rodzaju Legionella sp. to gram – ujemne ruchliwe  pałeczki występujące  powszechnie w środowisku naturalnym  (woda, gleba), mogą również namnażać się w instalacjach i urządzeniach wodnych, przy których w temperaturze  wody               25-45^oC, zwłaszcza w instalacjach  starych z licznymi odgałęzieniami, zastojami wody, z osadami i z niewielkim rozbiorem wody. Główne miejsca występowania tych bakterii to zbiorniki i podgrzewacze ciepłej wody, osady, ślepe odcinki sieci oraz prysznice, wylewki baterii i rury z niewielkim przepływem wody lub bez przepływu wody. aby doszło do zakażenia, bakterie muszą dostać się do drób oddechowych, Źródłem zakażenia jest drobnocząsteczkowy pył wodno – powietrzny.

 

Ocenę wewnętrznej instalacji wodociągowej przeprowadza się na podstawie minimum trzech próbek wody lub więcej w zależności od wielkości systemu, pobranych w punktach wskazanych w § 4 ust. 5 cyt. rozporządzenia, tj.:

- wypływ ze zbiornika ciepłej wody lub najbliższym punkcie czerpalnym;

- punkt czerpalny najdalej położony od zbiornika ciepłej wody;

- miejsce powrotu wody do podgrzewacza;

- wybrane punkty pośrednie, których liczba zależy od wielkości systemu.

          Jeżeli w kolejnych dwóch badaniach wykonanych w odstępach rocznych stwierdzono obecność bakterii Legionella sp. <100 jtk/100ml, kolejne badania wykonuje się po 3 latach (np. badania kolejno wykonane w latach 2023 i 2024 wykazały brak lub znikome skażenie bakteriami Legionella sp. to następne badanie trzeba wykonać w 2027 r.)

Utrzymanie odpowiedniej temperatury wody jest podstawowym działaniem kontroli i zapobiegania namnażaniu się bakterii Legionella w wewnętrznych instalacjach wodnych, tzn. temperatura wody ciepłej w podgrzewaczu powinna być wyższa niż 60^oC, a w kurkach czerpalnych wynosić co najmniej 55^oC. W calu zapobiegania i zwalczania źródeł zakażenia bakteriami Legionella należy regularnie czyścić końcówki kranów z osadów i kamienia. Należy również przeprowadzać okresową dezynfekcję termiczną wewnętrznej instalacji wodociągowej, polegającą na przegrzaniu wody powyżej 70^oC i przepuszczeniu jej przez instalację w całym budynku.

PPIS w Środzie Śląskiej zaznacza, że szczególnie korzystne warunki rozwoju Legionelli występują  również w parownikach  klimatyzatorów, nawilżaczach powietrza, filtrach powietrza oraz innych urządzeniach wytwarzających aerozol wodno-powietrzny. Stąd ta ważne jest zapobieganie rozwojowi Legionelli w urządzeniach klimatyzacyjnych znajdujących się w budynkach.

 

Wobec powyższego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Środzie Śląskiej zobowiązuje do prowadzenia regularnej kontroli występowania bakterii Legionella sp. w ciepłej wodzie użytkowej poprzez wykonywanie badań  próbek wody, zgodnie z załącznikiem nr 5 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Badania należy wykonywać w laboratoriach akredytowanych, zatwierdzonych przez właściwego terenowo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego.