Interwencja RDOŚ w Krakowie na starorzeczu Krajskie
W okresie sierpień – wrzesień 2024 r. RDOŚ w Krakowie przeprowadził działania, które ograniczyły powierzchnię zarośniętą przez roślinę – kotewkę orzech wodny Trapa natans na starorzeczu Krajskie w Spytkowicach. Działania te zostały podjęte w związku z wystąpieniem przyduchy w tym akwenie w lipcu 2024 r.
Starorzecze Krajskie w Spytkowicach to część obszaru Natura 2000 Wiśliska PLH120084 utworzonego dla ochrony siedliska Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion oraz płaza kumaka nizinnego. Występuje tu również chroniony gatunek rośliny kotewka orzech wodny (Trapa natans), który został tu reintrodukowany (wsiedlony) ponad dwie dekady temu przez Towarzystwo na rzecz Ziemi.
W dniu 30 czerwca na starorzeczu Krajskie doszło do masowego śnięcia ryb (głownie szczupaków, leszczy, płoci) o czym tutejszą Dyrekcją poinformowało zarówno PGW Wody Polskie RZGW w Krakowie jak i lokalna społeczność. W związku z tym 5 lipca odbyła się wspólna wizja terenowa, w której wzięli udział pracownicy RDOŚ w Krakowie oraz pracownicy Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie RZGW w Krakowie i przedstawiciel Stowarzyszenia Towarzystwo na rzecz Ziemi. W czasie wizji stwierdzono obfite porośnięcie powierzchni starorzecza Krajskie przez kotewkę orzech wodny która zajmowała ponad 90% lustra wody. Okazy kotewki tworzyły miejscami grubą warstwę (osobniki młodsze porastały te starsze) i powodowały obumieranie roślin zanurzonych. Unoszące się martwe ryby, były podczas wizji odławiane przez pracowników Gospodarstwa Rybackiego Świnna Poręba.
Pracownik RDOŚ pobrał próbkę wody do badania fizyczno-chemicznego, którą przekazano do Instytutu Ochrony Przyrody PAN. Na podstawie danych zebranych podczas wizji ustalono, że śnięcie ryb nastąpiło najprawdopodobniej w wyniku spadku poziomu tlenu w godzinach nocnych i powstaniem zjawiska przyduchy.
Uczestnicy wizji po stwierdzeniu na miejscu stanu faktycznego przedyskutowali możliwe rozwiązania i ustalili konieczne do wykonania działania, które mają zapobiec śnieciu ryb w kolejnych latach. Uzgodniono ograniczenie powierzchni starorzecza zarośniętej przez kotewkę orzech wodny. Zadanie to miało zostać wykonane solidarnie przez wszystkie podmioty obecne na wizji już w 2024 r.
Stąd RDOŚ w Krakowie pozyskał środki finansowe i oczyścił deklarowaną przez siebie powierzchnie starorzecza – 4,2 ha. Prace związane z redukcją zarośniętej powierzchni trwały do końca sierpnia, a ich rezultat mogą Państwo prześledzić na poniższych zdjęciach:
| Przed: | Po: |
 |
 |
Ponadto RDOŚ w Krakowie zgodnie z podjętymi na wizji ustaleniami planuje odsłaniać ok. 10 ha powierzchni starorzecza przez cały 2025 r. , tak by umożliwić miksję i natlenianie wody.
Pytania o wykonanie pozostałych działań prosimy kierować do PGW Wody Polskie RZGW w Krakowie oraz Towarzystwa na rzecz Ziemi.
