Odłowy raków luizjańskich w Stawie Dąbskim w Krakowie

W okresie od 19 lipca do 20 listopada 2023 r. w Stawie Dąbskim prowadzone będą odłowy inwazyjnego gatunku obcego - raka luizjańskiego w ramach działań zaradczych wykonywanych na zlecenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie.

Inwazyjne gatunki obce (IGO) to organizmy, które nie są rodzime dla polskiej przyrody i często powodują straty w środowisku naturalnym, jak i gospodarce. Ich obecność wiąże się z zagrożeniem dla gatunków zwierząt i roślin naturalnie występujących w danym miejscu.

Inwazyjny gatunek obcy - rak luizjański

Rak luizjański Procambarus clarkii to gatunek pochodzący z Ameryki Północnej, ceniony w akwarystyce na całym świecie ze względu na liczne odmiany barwne. Niestety, zwierzęta te bywają uwalniane do środowiska, co wynika najczęściej ze znudzenia się zwierzęciem, jego nadmiernym rozmnożeniem się lub okaleczaniem innych zwierząt w akwarium.

W środowisku przyrodniczym jest gatunkiem bardzo inwazyjnym, wykazującym silną ekspansywność w miejscach pojawienia się. Zagraża rodzimym gatunkom raków poprzez przenoszenie dżumy raczej oraz poprzez konkurencję o siedliska. Cechuje się również bardzo dużą plastycznością ekologiczną, która pozwala mu adaptować się do szerokiej gamy siedlisk wodnych oraz wysokim zakresem tolerancji względem czynników środowiskowych (natlenienie, zasolenie). Raki te mają dużą łatwość w rozprzestrzenianiu się i zajmowaniu nowych zbiorników, dlatego są bardzo trudne do całkowitej eliminacji.

Podstawa działań

Z uwagi na zagrożenie spowodowane występowaniem raka luizjańskiego w wodach europejskich, zaklasyfikowano go jako gatunek stwarzający zagrożenie dla Unii, podlegający szybkiej eliminacji. Ma to na celu przede wszystkim ograniczenie dalszego rozprzestrzeniania się niepożądanego gatunku. W przypadku stwierdzenia populacji raka luizjańskiego w środowisku przyrodniczym podejmuje się działania zaradcze oparte na kontroli, izolacji i eliminacji. Zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o gatunkach obcych, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska podjął niezwłocznie działania zaradcze. W tym celu został wyłoniony wykonawca, który wykazał się niezbędną wiedzą i doświadczeniem. Odłowy raków luizjańskich na Stawie Dąbskim koordynuje Pan Rafał Maciaszek – „Łowca Obcych”.

Metody działań

Działania zaradcze prowadzone w Stawie Dąbskim polegają na odłowie raków poprzez aktywny odłów ręką i podbierakiem, a także przy użyciu dedykowanych pułapek. Odłowy będą prowadzone przez minimum 25 dni, w rozłożeniu na miesiące: lipiec, sierpień, wrzesień, październik (dopasowane do aktywności dobowej raka luizjańskiego, jego liczebności, warunków terenowych oraz warunków pogodowych).Odłowione gatunki obcych raków zostaną zagospodarowane do celów badawczych, jako pokarm dla zwierząt w ośrodkach rehabilitacji zwierząt lub ogrodach zoologicznych. Przez takie nieodpowiedzialne działania jak uwalnianie zwierząt do środowiska, człowiek stwarza zagrożenie dla przyrody, a więc ponosi również za to całą odpowiedzialność. Jest też zobowiązany minimalizować to zagrożenie - w tym przypadku poprzez odłowy.

Podjęcie odpowiedzialnych i niezwłocznych działań daje szanse na odniesienie sukcesu, z uwagi na fakt, że gatunek ten jest na wczesnym stopniu inwazji w Polsce. Ma to duże znaczenie w szczególności dla ochrony rodzimych raków oraz płazów, które nie mają szans przeżyć w miejscach występowania raka luizjańskiego.

Uwaga!

Zespół prowadzący odłowy będzie odpowiednio oznakowany, będzie posiadał ważne zezwolenia na prowadzenie prac, jak również chętnie udzieli informacji o realizowanych działaniach. W przypadku zauważenia działań (np. odłowów), podejmowanych przez osoby nie należące do zespołu Wykonawcy, należy zgłosić to odpowiednim służbom (straż miejska, policja).