Prace na żwirowniach
W listopadzie br. zakończyliśmy prace zabezpieczające brzegi dwóch wysp na zbiorniku pokopalnianym Zakole A (między Zatorem a Babicami). Dzięki Naszym działaniom zabezpieczyliśmy skarpy wysp, które stanowią miejsce lęgowe dla wielu gatunków ptaków w tym ślepowrona i rybitwy rzecznej.
Rybitwa rzeczna to bardzo towarzyski ptak, gniazdujący w koloniach liczących nawet po kilkadziesiąt par. Ptaki te na miejsce lęgów wybierają zwykle płaskie piaszczyste lub żwirowe plaże.
Natomiast ślepowron to ptak tajemniczy − w dzień ukrywa się w gęstych zaroślach, które najchętniej opuszcza po zmroku. To właśnie nocne życie zadecydowało o nazwie ptaka. Gniazduje kolonijnie, czasami w towarzystwie innych gatunków czapli i mew, w krzewach porastających wyspy na zbiornikach wodnych lub w gęstych, rozległych i trudno dostępnych nadrzecznych zaroślach i zadrzewieniach wierzbowych. Gniazdo ślepowrona to płaska platforma z cienkich gałązek, bez wyściółki, o średnicy około 20-30 cm, które budowane są głównie na wierzbie i bzie czarnym na wysokości ok. 3 m nad ziemią.
Niestety, brzegi obu wysp, na których gniazdują ptaki podlegają ciągłej erozji na skutek oddziaływania falowania wody. Obrywanie brzegów wysp powoduje osuwanie się drzew i krzewów, na których ślepowrony zakładają gniazda. Ponadto zmniejsza się powierzchnia samej wyspy, przez co kurczy się powierzchnia siedliska lęgowego ptaków. Tempo niszczenia wysp na zbiornikach jest na tyle wysokie, że w perspektywie kolejnych kilku-kilkunastu lat wyspy te zostałyby całkowicie zniszczone.
Stąd na zbiorniku pożwirowym Zakole A zabezpieczyliśmy dwie wyspy – wyspę „Ślepowron” oraz wyspę „Rybitwa”. Wyspa „Ślepowron” została zabezpieczona narzutem kamiennym wspartym belką dębową zanurzoną tuż pod powierzchnią wody na długości 420 mb. Dzięki temu unikniemy dalszej erozji brzegów i niszczeniu bzów rosnących nad brzegiem, na których gniazdują ślepowrony. Natomiast na drugiej wyspie skarpę zabezpieczyliśmy materacami siatkowo-kamiennymi na długości 35 mb, które zostały zamaskowane warstwą kamienia otoczakowego.
Prace zabezpieczające brzegi obu wysp wykonaliśmy w ramach projektu
LIFE16 NAT/PL/000766 Ochrona siedlisk ptaków wodno-błotnych w Dolinie Górnej Wisły” (akronim: LIFE.VISTULA.PL), którego celem jest ochrona i poprawa stanu siedlisk ptaków wodno-błotnych, w szczególności ślepowrona Nycticorax nycticorax i rybitwy rzecznej Sterna hirundo oraz ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Całkowity koszt zadania to 986 064,21 zł natomiast kwota dotacji ze środków WFOŚiGW w Krakowie to 310 800,00 zł.