Nowy rezerwat przyrody na Lubelszczyźnie – „Mięćmierz”
09.05.2023
W dniu 5 maja 2023 roku Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Lublinie podpisał zarządzenie w sprawie ustanowienia rezerwatu przyrody „Mięćmierz”.Tego samego dnia, niniejszy akt normatywny został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubelskiego (Dz. Urz. woj. Lub. z 2023 r. poz. 3321). Zgodnie z prawem wejdzie on w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. 20 maja 2023 roku. Tym samym liczba rezerwatów przyrody w województwie lubelskim zwiększy się do 89.
Celem ochrony nowego, ponad jedenastohektarowego rezerwatu przyrody, położonego na terenie gminy Kazimierz Dolny, jest zachowanie siedlisk kserotermicznych i zespołów roślinnych z dużym udziałem gatunków rzadkich i chronionych oraz zachowanie unikatowych otwarć widokowych.
Na rezerwat przyrody „Mięćmierz” składają się dwie enklawy. Enklawa I, potocznie określana mianem „skarpy wiślanej”, znajduje się na południe od zabudowań Mięćmierza. Enklawa II, potocznie określana mianem „suchej dolinki”, położona jest na skarpie pomiędzy zabudowaniami Albrechtówki i Mięćmierza.
Geneza objęcia ochroną, w postaci rezerwatu przyrody, muraw kserotermicznych porastających strome zbocza doliny Wisły w okolicy Mięćmierza, ze względu na wyjątkowe walory przyrodnicze i krajobrazowe sięga końca lat osiemdziesiątych XX wieku, kiedy to na zlecenie Wydziału Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie, zespół naukowców Instytutu Nauk o Ziemi Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie opracował pierwszą dokumentację projektowanego rezerwatu „Mięćmierz”.
W stosunku do pierwotnej koncepcji aktualnie granice rezerwatu „Mięćmierz” zostały ograniczone do działek będących własnością Skarbu Państwa, w zarządzie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie, na których wykonywane są działania ochrony czynnej polegające na wycinaniu drzew i krzewów oraz wykaszaniu roślinności zielnej.
Na wybitne walory przyrodnicze i krajobrazowe rezerwatu składają się: niepowtarzalne warunki siedliskowe terenu, bogactwo florystyczne i faunistyczne oraz unikatowe otwarcia widokowe na przełomowym odcinku Wisły.
Dominującym typem roślinności w projektowanym rezerwacie są murawy kserotermiczne z klasy Festuco-Brometea reprezentujące coraz rzadszy na Lubelszczyźnie zespół omanu wąskolistnego Inuletum ensifoliae.
Spośród fauny na szczególną uwagę zasługują liczne gatunki bezkręgowców termofilnych lub kalcyfilnych.
Walory widokowe rezerwatu związane są z faktem, iż w okolicach Mięćmierza i Janowca dolina Wisły zawęża się do szerokości niespełna kilometra, przybierając formę wąskiego kanionu. Z rezerwatu możemy podziwiać unikatową panoramę na rezerwat faunistyczny „Krowia Wyspa” oraz na przeciwległy brzeg Wisły z dominującym zamkiem w Janowcu.
Dodatkową atrakcją jest, położona u podnóża północnej enklawy rezerwatu, dawna osada rybacka Mięćmierz, określana mianem „żywego skansenu”. Znana jest ona z szeregu wiejskich chałup oraz zabudowań gospodarczych, z których kilka zostało wpisanych do rejestru zabytków województwa lubelskiego.
Obszar rezerwatu zlokalizowany jest w granicach Kazimierskiego Parku Krajobrazowego oraz chroniony w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w formie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Przełom Wisły w Małopolsce PLH060045 oraz obszaru specjalnej ochrony ptaków Małopolski Przełom Wisły PLB140006.
Rezerwat przyrody „Mięćmierz” zostanie udostępniony turystycznie, gdyż planowane jest wyznaczenie w jego obrębie szlaków pieszych, w tym w rejonie Albrechtówki.
