Światowy Dzień Ptaków Wędrownych
13.05.2022
Prawdopodobnie najbardziej znanym ptasim wędrowcem w Polsce jest bocian biały (Ciconia ciconia). To ptak kojarzony z nastaniem wiosny i wyprawianiem się w daleką drogę, kiedy kończy się lato. Tymczasem zdecydowana większość z 467 zaobserwowanych w Polsce gatunków ptaków migruje, nierzadko pokonując znacznie większe dystanse niż bocian. W drugą sobotę maja, obchodzimy Światowy Dzień Ptaków Wędrownych.
Ptasie wędrówki to coroczne przemieszczenia z terenów lęgowisk na obszary zimowania i z powrotem. Przemieszczenia migracyjne są z reguły dalekie (setki, a nawet tysiące kilometrów w jedną stronę) i dosyć stereotypowe pod względem szlaków (kierunków), terminów i miejsc docelowych. Ptasie wędrówki są powiązane z porami roku i obejmują przemieszczenia w okresie poza lęgowym w rejony globu położone z reguły na mniejszych szerokościach geograficznych niż lęgowiska.
Nad naszym krajem krzyżują się szlaki corocznych przelotów, co oznacza, że regularnie pojawiają się tu ptaki z północnych skrajów kontynentu, a także np. gatunki z Syberii. Niektóre gatunki, np. kawki czy gawrony, nie odbywają dalekich wędrówek, przemieszczają się jedynie do południowych rejonów Europy, a z kolei do Polski przylatują krukowate z Rosji czy Finlandii.
Zdecydowanie rzadziej nad Wisłę przylatują ptaki z dalekiego wschodu Azji, a zupełnie wyjątkowo zabłąkani wędrowcy z Ameryki Północnej. Na przestrzeni lat w Polsce odnotowywano incydentalnie obecność: perkoza grubodziobego (Podilymbus podiceps) – 1 stwierdzenie w 2000 r., biegusa karłowatego (Calidris minutilla) – 1 stwierdzenie w 2005 r., wireonka czerwonookiego (Vireo olivaceus) – 1 stwierdzenie w 2000 r., junka (Junco hyemalis) – 1 stwierdzenie w 1963 r. Spotkanie z przedstawicielami tych gatunków z pewnością można uznać za ornitologiczne wydarzenie.
Pośród ptasich wędrowców są też niestrudzeni maratończycy, jak np. szlamik, (Limosa lapponica), który potrafi przelecieć z Alaski do Nowej Zelandii pokonując ogromny dystans – w tym 11 tys. przez Pacyfik (bez zatrzymywania się). Imponującymi wynikami może poszczycić się też rybitwa popielata (Sterna paradisaea) pokonująca corocznie 60–80 tys. km między lęgowiskami i zimowiskami.
Wszystkim ptasim wędrowcom życzymy szerokiego nieba!