Pakiet pomocy dla rolników w związku ze skutkami wojny w Ukrainie

– Przeznaczyliśmy na ten cel ponad 15 mld zł ze środków krajowych. Takiej pomocy nie było nigdy. Ci, którzy mówią, że to rozdawnictwo, nie rozumieją wagi bezpieczeństwa żywnościowego – podkreślił minister Robert Telus.

Szef resortu rolnictwa omówił formy pomocy, z których mogą skorzystać rolnicy dotknięci skutkami wojny w Ukrainie. Wśród dostępnych mechanizmów wskazanych przez ministra znajdują się m.in. dopłaty do zbóż, do nawozów, do paliwa rolniczego i dla producentów trzody chlewnej, wsparcie rozbudowy infrastruktury magazynowej, w tym budowy silosów, czy kredyty płynnościowe i skupowe. Nową formą pomocy jest dopłata do mokrej kukurydzy, wynosząca 200 zł od tony kukurydzy skupionej przez podmioty skupowe.

Minister Telus przypomniał, że na realizację niektórych działań uzyskaliśmy już zgodę Komisji Europejskiej (KE), a na pozostałe zgody wciąż czekamy.

– Jesteśmy jedynym państwem w Unii Europejskiej, który wprowadził dopłaty do nawozów – zauważył minister Telus.

Szef resortu rolnictwa podkreślił także szczególne znaczenie przechowalnictwa i przetwórstwa.

– Odbudowa polskiego przetwórstwa zniszczonego w momencie transformacji to nasz cel. Kiedyś byliśmy bogaci w przetwórstwo – stwierdził minister i dodał, że nie zgadza się, żeby polski rolnik nie miał wpływu na ceny produktów rolnych.

Dialog z rolnikami

Szef resortu rolnictwa podkreślił, że duża część dostępnych form pomocy rolnikom to realizacja postulatów rolników i ustaleń podczas spotkań z nimi. Jako jeden z największych sukcesów swoich i resortu minister wskazał porozumienie z rolnikami protestującymi w Szczecinie.

– Rozmowy w Szczecinie trwały całą noc. Postulatów było aż 16. W spotkaniu uczestniczyło wiele związków zawodowych. Rezultatem było podpisanie porozumienia i zawieszenie protestu 27 kwietnia – przypomniał minister Robert Telus.

Minister omówił 16 postulatów sformułowanych przez protestujących w Szczecinie i 16 obszarów działań resortu, będących odpowiedzią na te postulaty. Są nimi m.in. dopłaty dla producentów zbóż i do nawozów.

– W efekcie wsłuchiwania się w głosy rolników powołaliśmy komisje do szacowania skutków suszy, uzupełniające działanie aplikacji suszowej. Wiem, że komisje już działają – poinformował szef resortu rolnictwa.

– Poszliśmy o krok do przodu, jeśli chodzi o dostęp polskich produktów do rynku chińskiego. Udało się zwiększyć dopłatę do paliwa rolniczego z 1 do 2 zł, przyspieszyć o 2 lata termin wprowadzenia paliwa rolniczego E10, uchwalić ustawy, które dotyczą Funduszu Ochrony Rolnictwa oraz ochrony polskiej ziemi czy wprowadzić kredyty płynnościowe o oprocentowaniu 2 proc. – wyliczał minister.

Szef resortu rolnictwa wskazał także na działania wspierające hodowców trzody chlewnej.

– Odbudowa polskiej hodowli trzody chlewnej to coś, co szczególnie leży mi na sercu. Proces trwa – poinformował minister.

Uproszczenie ekoschematów

Jako jedno z działań będących odpowiedzią na postulaty rolników minister Telus wskazał także uproszczenia w zakresie ekoschematów.

– Nie jest to łatwe, bo już trwają nabory wniosków. Jednak wiemy, że rolnicy tych zmian potrzebują i dlatego podjęliśmy się trudnego zadania – podkreślił minister Telus.

Szef resortu rolnictwa poinformował, że udało się uzyskać zgodę KE na wprowadzenie uproszczenia w zakresie ekoschematu pn. Dobrostan zwierząt. Polega ono na zastąpieniu rejestru wypasu/wybiegu oświadczeniami.

Jak powiedział minister, staramy się także o zgodę Komisji Europejskiej na wprowadzenie dla gospodarstw o wielkości do 5 ha ryczałtu w wysokości 225 euro/ha, który dla tych gospodarstw zastąpi ekoschematy. Pozostałe uproszczenia, które chcemy wprowadzić pod warunkiem uzyskania zgody KE, dotyczą: ekoschematu pn. Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, zmian w zakresie normy GAEC-6 oraz płatności ekologicznych.

Opróżnienie magazynów ze zbożem

– Naszym celem było przygotowanie rolników do nowych żniw. Ten cel udało się osiągnąć. Dzięki dopłatom rolnicy pozbyli się zapasów przed kolejnymi żniwami – poinformował minister Telus i dodał, że przez 4 miesiące, od marca do czerwca, udało się wyeksportować z Polski ponad 4,5 mln ton zbóż.

Chów trzody chlewnej na własne potrzeby

– Chów świń na własne potrzeby jest mocno zakorzeniony w naszej tradycji i w mentalności polskich rolników. Został on zniesiony z powodu ASF, ale teraz do niego wracamy. Jednocześnie cały czas monitorujemy sytuację z ASF – poinformował szef resortu rolnictwa.

Działania na arenie międzynarodowej

Szef resortu rolnictwa podkreślił, że jednym z jego największych sukcesów jest stworzenie nieformalnej koalicji 5 państw przygranicznych – Polski, Słowacji, Bułgarii, Rumunii i Węgier – pod jego przewodnictwem.

– Dzięki wspólnym działaniom „piątki” na arenie UE oraz stanowczym działaniom polskiego rządu KE wreszcie zauważyła problem. Wprowadziła unijne ograniczenia dotyczące zakazu importu zbóż z Ukrainy, wstępnie do 15 września 2023 r., oraz zatwierdziła pakiet pomocy 100 mln euro dla krajów przyfrontowych, z czego 40 mln euro dla Polski.

– Powodem mojego dużego niepokoju jest to, czy KE przedłuży po 15 września 2023 r. obowiązywanie zakazu importu zbóż z Ukrainy – przyznał minister Telus.

Szef resortu rolnictwa podkreślił, że wciąż podejmuje działania w celu przekonania Komisji oraz państw członkowskich UE o konieczności przedłużenia ograniczeń.

– Mam nadzieję, że to się uda, bo nie ma przeciwko temu merytorycznych argumentów – ocenił minister.

– Odbyłem szereg spotkań z ministrami ds. rolnictwa z UE. Takie rozmowy są bardzo skuteczne, otwierają oczy na problemy rolników w państwach przyfrontowych – dodał szef resortu rolnictwa i zaapelował do polskich posłów opozycji w parlamencie europejskim o poparcie dążeń w zakresie przedłużenia środków zapobiegawczych.

Stabilizacja rynku malin

– Najłatwiej byłoby zastosować dopłaty dla plantatorów, ale celem naszych działań jest stabilizacja rynku malin na dłużej – podkreślił minister Telus.

Szef resortu rolnictwa stwierdził, że dzięki zaangażowaniu dwóch spółek Skarbu Państwa w skup malin rolnik może sprzedawać te owoce po lepszej cenie.

– Dwie spółki Skarbu Państwa organizują skup, zlecając go konkretnym firmom. Dzięki temu udało się ustabilizować ceny malin – dodał szef resortu rolnictwa.

Minister Telus poinformował także o zleconych kontrolach u podmiotów zajmujących się skupem i przetwórstwem owoców jagodowych w związku z podejrzeniem zmowy cenowej i wykorzystania przewagi kontraktowej przez te podmioty.

Inne działania

W swoim wystąpieniu minister Robert Telus wskazał także na inne działania, podejmowane w ciągu jego 100 dni na stanowisku szefa resortu rolnictwa. Znalazły się wśród nich m.in. wsparcie polskiej kultury, tradycji i folkloru, pomoc dla pszczelarzy, zmiany w zakresie legislacji czy wprowadzenie dodatku dla sołtysów.

– Inni obiecywali, my wprowadziliśmy dodatek w wysokości 300 zł miesięcznie dla sołtysa, który osiągnął wiek emerytalny i pełnił funkcję co najmniej dwie kadencje, przez 8 lat. To podziękowanie dla sołtysów za ich pracę społeczną. To do nich w pierwszej kolejności kierują się rolnicy ze swoimi problemami – podkreślił minister.

Szef resortu rolnictwa poinformował także o kontynuacji w ciągu ostatnich 100 dni trwających już wcześniej działań, m.in. dotyczących podwyższania emerytur rolniczych, wyrównywania poziomu płatności bezpośrednich, wsparcia dla kół gospodyń wiejskich czy rozwoju Rolniczego Handlu Detalicznego (RHD).

Podsumowanie

Podsumowując swoją dotychczasową pracę na stanowisku Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, szef resortu zwrócił się do wszystkich rolników.

– Pragnę podziękować wszystkim, którzy pomogli mi przez te 100 dni, od rolników zaczynając – powiedział minister Telus.

Mówiąc o priorytetach i celach na przyszłość, minister nawiązał do słów premiera Mateusza Morawieckiego.

– Mottem mojej pracy są słowa premiera Mateusza Morawieckiego, który powiedział, że nie będzie silnej polskiej gospodarki, gdy nie będzie silnego polskiego rolnictwa. Silne rolnictwo w dynamicznie rozwijającej się gospodarce to mój cel i strategia przyszłych działań – podkreślił minister rolnictwa i rozwoju wsi Robert Telus.