Wygląd:

Bochenki o chrupiącej skórce, przyozdobione kminkiem. Na przekroju jasny, lekko porowaty i dobrze wypieczony.

Kształt:

Kształt okrągły z owalnym wierzchem. Wypieczony zachowuje kształt.

Rozmiar:

Ok. 0,5 kg.

Barwa:

Skórka górna i dolna jasna. Skórka górna koloru złocistego, posypana ciemnym szaro-zielonym kminkiem.

Konsystencja:

Wierzch, spód i boki są chrupiące, lekko twarde. Środek pulchny bez zakalca i grudek mąki.

Smak:

Smak świeżego dobrze wypieczonego chleba z wyczuwalną nutką kminku. Zapach lekko kwaśny wynikający z użycia naturalnego zakwasu.

Tradycja:

Chleb z kminkiem ze Stolna to pieczywo o pachnącej, rumianej i chrupiącej skórce, posypanej kminkiem. Charakterystyczny jest jego lekko kwaśny zapach wynikający z naturalnego zakwasu, na jakim jest wypiekany. Do wypieku chleba nie używane są polepszacze ani barwniki, dzięki czemu zachowuje długo swoją świeżość. Na Ziemi Chełmińskiej wypiekano chleb w gospodarstwach domowych co tydzień w zależności od wielkości rodziny i zawsze z ziaren zbieranych podczas pięknej pogody, albowiem taka mąka uchodziła za najlepszą. Dodatkowo dodawano kminku, który miał usprawniać działanie przewodu pokarmowego. Pieczenie chleba zaczynano od zrobienia zakwasu, którego podstawowymi składnikami były resztki w dzieży z poprzedniego wypieku. Dodawano mąki, wody pozostawiano na noc, by zaszła fermentacja. Następnie dodawano mąkę, wodę i wyrabiano chleb. Warto dodać, że wypiekaniu chleba towarzyszyło przestrzeganie kilku rytuałów: nie myto dzieży po wyrabianiu ciasta, podczas formowania bochenków nie rozmawiano, nie otwierano też drzwi. Według jednej z legend Ziemi Chełmińskiej to najprawdopodobniej okrągły bochen chleba wystrzelono z katapulty w kierunku oblegających Chełmno Jaćwingów, by ich zniechęcić do dalszych prób zajęcia miasta. Legenda o tym wydarzeniu żyje do dziś dnia w pamięci mieszkańców (A. Koprowska, „Z dziedzictwa kulturowego Ziemi Chełmińskiej. Podania i legendy chełmińskie”, Toruń 2002). Od ponad 30 lat wypiekany jest chleb z kminkiem na podstawie tradycyjnej receptury.