Projekt ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi

Polski Ład zakłada szereg pozytywnych zmian dla rolników. Chodzi m.in. o zdefiniowanie 16 nieuczciwych praktyk handlowych, w relacjach między przedsiębiorcami, w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych. Dzięki nowym rozwiązaniom dostawcy produktów rolnych i spożywczych będą mieli większą pewność funkcjonowania na rynku krajowym. Wprowadzone zmiany pozytywnie wpłyną na konkurencyjność gospodarki oraz przedsiębiorczość w sektorze mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Nowe rozwiązania zapewnią odpowiedni poziom życia ludności wiejskiej, co stanowi cel wspólnej polityki rolnej.

Struktura rynku rolno-żywnościowego sprawia, że w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych często wstępują znaczne różnice w sile przetargowej między dostawcami a nabywcami produktów rolnych i spożywczych. Stosowanie nieuczciwych praktyk handlowych ma miejsce w całym łańcuchu dostaw żywności. Różnice w potencjale ekonomicznym między dostawcą a nabywcą mogą prowadzić do narzucania nieuczciwych praktyk handlowych przez podmioty większe podmiotom mniejszym. Dzięki zmianom ochroną zostaną objęci rolnicy, mali i średni przedsiębiorcy sektora rolno-spożywczego.

Najważniejsze rozwiązania

• Zdefiniowano 10 nieuczciwych praktyk, które są bezwzględnie zakazane m.in.:

- zapłata w terminie późniejszym niż 30 dni za produkty łatwopsujące się i 60 dni na pozostałe produkty;
- anulowanie zamówienia produktów łatwopsujących w terminie krótszym niż 30 dni przed przewidywanym terminem dostarczenia;
- bezprawne pozyskiwanie, wykorzystywanie lub ujawnienie przez nabywcę tajemnic handlowych dostawcy.

• Zdefiniowano 6 nieuczciwych praktyk, które są dozwolone pod warunkiem, że zostały one przed ich stosowaniem jasno i jednoznacznie uzgodnione w umowie między nabywcą a dostawcą m.in.:
  - zwrot przez nabywcę niesprzedanych produktów rolnych i spożywczych dostawcy, nie płacąc za te niesprzedane produkty;
  - pobieranie od dostawcy opłaty stanowiącej warunek przechowywania, prezentowania lub oferowania do sprzedaży jego produktów lub udostępniania takich produktów na rynku;
  - żądanie od dostawcy ponoszenia całości lub części kosztów rabatów na produkty rolne i spożywcze sprzedawane przez kupującego w drodze promocji.
• Wprowadzono procedury dobrowolnego poddania się karze pieniężnej. W takim przypadku, wysokość kary może być obniżona nie więcej niż o 50% w stosunku do kary, jaka zostałaby nałożona, gdyby strona nie poddała się dobrowolnie karze.
• Rozszerzono definicje produktów rolnych i spożywczych. Chodzi m.in. o pasze, zwierzęta żywe, nasiona i owoce oleiste, będące przedmiotem produkcji rolników.
• Zmieniono definicję nabywcy – będzie to przedsiębiorca lub organ publiczny, który bezpośrednio lub pośrednio nabywa od dostawcy produkty rolne lub spożywcze.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie 1 listopada 2021 roku.

Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia prowadzenia przez rolników rolniczego handlu detalicznego

W ramach Polskiego Ładu rząd zapewni rolnikom lepsze perspektywy. Jednym z kluczowych rozwiązań jest podwyższenie z 40 tys. do 100 tys. zł kwoty przychodów zwolnionej z podatku. To zapewnienie wyższych dochodów ze sprzedaży dla rolników. Efektem wprowadzonych zmian będzie także możliwość produkcji i zbywania żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD) do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego – takich jak np. sklepy, restauracje, stołówki – na terytorium całego kraju, a także możliwość nielimitowanej sprzedaży żywności tym podmiotom.

Rolniczy handel detaliczny jest specyficzną formą handlu detalicznego funkcjonującą w Polsce od 2017 r. Podstawowym warunkiem prowadzenia tej działalności jest to, że żywność produkowana i wprowadzana na rynek musi pochodzić w całości lub części z własnej uprawy, hodowli lub chowu danego podmiotu. W ramach RHD możliwa jest produkcja na małą skalę i jej zbywanie konsumentom finalnym, zlokalizowanym na ograniczonym obszarze kraju. Obecnie obszar ten obejmuje województwo, w którym ma miejsce prowadzenie produkcji żywności w ramach RHD oraz powiaty lub miasta stanowiące siedzibę wojewody lub sejmiku województwa, sąsiadujące z tym województwem. Wielu producentów rolnych ogranicza także wielkość prowadzonej produkcji, aby uniknąć dodatkowych obowiązków administracyjnych.

Najważniejsze rozwiązania

• Podwyższono z 40 tys. do 100 tys. zł kwotę przychodów ze sprzedaży, przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy, produktów roślinnych i zwierzęcych. Wyjątek stanowią przetworzone produkty roślinne i zwierzęce uzyskane w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produkty opodatkowane podatkiem akcyzowym na podstawie odrębnych przepisów, zwolnione z podatku dochodowego.
• Dostawy żywności, wyprodukowanej w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD), do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego – takich jak np. sklepy, restauracje, stołówki – mogą odbywać się na terytorium całego kraju.
• Zaproponowano zniesienie maksymalnych limitów żywności zbywanej w ramach RHD, w odniesieniu do sprzedaży konsumentom finalnym i pozostawienie tych limitów wyłącznie w odniesieniu do dostaw do zakładów prowadzących handel detaliczny, z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego.
• Założono, że produkcja i zbywanie żywności w ramach RHD, tak jak dotychczas, będą podlegać przepisom prawa żywnościowego.
• Doprecyzowano kwestie pochodzenia składników wykorzystywanych do produkcji żywności w ramach RHD.

Wejście w życie nowych rozwiązań  uzależnione jest od przebiegu procesu notyfikacji projektu ustawy w Komisji Europejskiej i w państwach członkowskim UE.

Ustawa o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej

Polski Ład dla rolnictwa jest jednym z priorytetowych działań. Rząd chce zmniejszyć koszty produkcji w gospodarstwach rolnych. Chodzi o zwiększenie limitu zużywanego oleju napędowego na 1 ha upraw rolnych ze 100 l do 110 l. Zmiany dotyczą także zwiększenia limitu zużycia oleju napędowego do 1 dużej jednostki przeliczeniowej bydła (DJP) z 30 l do 40 l. Zwrot części podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego to znaczące wsparcie finansowe dla rolników.

Najważniejsze rozwiązania

• Zaproponowano zwiększenie limitu zużywanego oleju napędowego na 1 ha upraw rolnych ze 100 l do 110 l.
• Zaproponowano zwiększenie limitu zużycia oleju napędowego do 1 dużej jednostki przeliczeniowej bydła (DJP) z 30 l do 40 l – w przypadku prowadzenia przez producenta rolnego chowu i hodowli bydła, do którego przysługuje zwrot części podatku akcyzowego zawartego w cenie paliwa zakupionego do tej produkcji.
• Gminy jako zadanie zlecone będą przeprowadzały postępowania w sprawie zwrotu podatku akcyzowego producentom rolnym i jego wypłaty.
• Za pośrednictwem wojewodów minister właściwy do spraw finansów publicznych będzie przekazywał gminom, na wniosek ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, dotację celową na realizację tego zadania.
• Kierownicy powiatowych biur Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będą wystawiać dokument zawierający informację o liczbie DJP bydła dla producentów rolnych utrzymujących bydło.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie 1 stycznia 2022 r.