Fjut kociewski
09.05.2023
W dniu 8 maja 2023 r. na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii: inne produkty: „Fjut kociewski”.
Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)
Pół gęsta, ciągnąca masa, o barwie od bursztynowej do ciemnobrązowej
Kształt (zewnętrzny i na przekroju)
Przyjmuje kształt naczynia, w którym się znajduje
Wielkość
W zależności od wielkości naczynia/słoika, w którym się znajduje
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
Od bursztynowej/miodowej do ciemnobrązowej
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Pół gęsta, ciągnąca, w dotyku lepka, kleista
Smak i zapach
Smak słodki z lekko wyczuwalnym kwaskowatym posmakiem maślanki
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego
Fjut kociewski jest produktem charakterystycznym dla regionu etnograficznego Kociewie. Jego nazwa pochodzi z gwary kociewskiej i nawiązuje do ciągnącej konsystencji. Fjut kociewski produkowany jest z maślanki, która powstaje jako produkt uboczny przy wytwarzaniu masła. W okresie letnim była wykorzystywana do picia, jako pożywny napój chłodzący. Z racji tego, że kociewskie wsie i jej mieszkańcy byli biedni, do tego gospodynie były bardzo zaradne, gospodarne i wykorzystywały wszystkie produkty, jedna z nich, metodą prób i błędów zaczęła gotować fjuta.
Fjut kociewski gotowany z maślanki jest prototypem obecnego masła czekoladowego. Dawniej smarowano nim chleb w dni powszednie. W niektórych domach do niedzielnej kawy smażono słynne drożdżowe ruchanki kociewskie i smarowano fjutem. Produkt ten był szczególnie lubiany przez dzieci. Stanowił namiastkę słodyczy.
Produkt gotowany jest z dwóch podstawowych składników: swojskiej maślanki oraz cukru w odpowiednich proporcjach. Bardzo ważne są również takie składniki jak: odrobiona serca, garść uśmiechu, szczypta cierpliwości i okruchy wspomnień. Te czynniki także warunkują odpowiednią jakość produktu. Proces gotowania jest długi i wymaga zestawiania z ognia i ponownego gotowania, dlatego trudno jest określić dokładny czas przygotowywania fjuta. Produkt ma barwę od jasno miodowej do ciemnobrązowej, jest bardzo słodki, pół gęsty o ciągnącej konsystencji.