W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Gulasz czorsztyński

07.05.2020

W dniu 7 maja 2020 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii: Gotowe dania i potrawy: „gulasz czorsztyński” w województwie małopolskim

Gulasz czorsztyński

Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)                                           

Wyglądem przypomina gęstą zupę z kawałkami mięsa, kapusty oraz kluskami tzw. kopytkami

Kształt (zewnętrzny i na przekroju)

Przyjmuje kształt naczynia, w którym się znajduje

Wielkość

Zależna od wielkości naczynia, w którym się znajduje

Barwa (zewnętrzna i na przekroju)

Brunatno – czerwona. Intensywność koloru potrawy zależy od ilości dodanej papryki czerwonej

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”

Płynna z dodatkiem miękkich składników w formie stałej – kawałki mięsa, kapusty i kopytek

Smak i zapach

Smak lekko pikantny z wyraźnym akcentem duszonego mięsa, wyczuwalny aromat baraniny lub wieprzowiny oraz przypraw: papryki, pieprzu, ziela angielskiego a także warzyw głównie kapusty oraz cebuli

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego

W regionie Pienin w województwie małopolskim, pomimo specyficznie ukształtowanego terenu, starano się aby każde gospodarstwo było w miarę możliwości samowystarczalne. Hodowano głównie krowy, woły, kozy, owce oraz świnie organizując zagrody na górskich polanach i łąkach. Hodowla zwierząt uzupełniana była rolnictwem prowadzonym na niewielkiej ilości pól uprawnych położnych przede wszystkim w dolinie. Bazując na produktach pozyskiwanych z przydomowych upraw oraz produktach zakupionych od wędrownych handlarzy gotowano najczęściej syte, tzw. jednogarnkowe dania.

Jedną z najpopularniejszych potraw sporządzanych w Pieninach był gulasz czorsztyński. Nazwa gulaszu związana jest z powstaniem osady o nazwie Czorsztyn. Była to strażnica położona po lewej stronie Dunajca na granicy polsko-węgierskiej. Szlak kupiecki prowadzący z Budy do Krakowa znacząco wpłynął na zmianę tradycji kulinarnej osadników.

Mieszkańcy regionu wspominają gulasz czorsztyński, który gotowano już w latach 50 i 60 XX wieku. Był on typowym daniem obiadowym. Do sporządzenia tradycyjnego gulaszu czorsztyńskiego wykorzystywano  mięso baranie lub wieprzowe, ziemniaki, kapustę, jaja, mąkę, cebulę, czosnek oraz przyprawy. Oczyszczone mięso, obsmażano a następnie duszono do miękkości. Do ugotowanego mięsa dodawano pokrojoną w kostkę i wcześniej ugotowaną kapustę białą, kiszoną oraz podsmażoną cebulę. Do mięsa oraz warzyw dodawano zasmażkę sporządzoną z mąki i dwóch łyżek masła. Potrawę doprawiano czosnkiem, zielem angielskim, ostrą papryką, solą i pieprzem. Gulasz należało dusić jeszcze kilka chwil, aby wydobyć aromaty przypraw. Gotowy gulasz czorsztyński mieszano z wcześniej ugotowanymi kopytkami. Całą potrawę należało chwile podgotować aby nabrała wspólnego smaku i zapachu.

Gulasz czorsztyński do dnia dzisiejszego gotowany jest w czorsztyńskich domach. Cieszy się także popularnością podczas plenerowych biesiad czy lokalnych jarmarków i zdobywa wysokie miejsca w konkursach kulinarnych organizowanych na terenie Spisza, Orawy oraz Podhala. W 1995 roku Koło Gospodyń Wiejskich z Czorsztyna po raz pierwszy zaprezentowało regionalny gulasz. W lokalnej prasie opisywano kulinarne zmagania, przywołując pienińską potrawę: „(…) gulasz czorsztyński zwraca uwagę subtelnym smakiem, ale też sytością”.

W Czorsztynie 10 sierpnia 2019 roku, w trakcie XXIV Konkursu Potraw Regionalnych i Targów Produktu Regionalnego i Górskiego, rozstrzygnięto regionalny półfinał konkursu „Bitwa Regionów”, podczas którego gulasz czorsztyński okazał się zwycięskim daniem.

{"register":{"columns":[]}}