Jabłka żniwówki
03.06.2018
w dniu 2012-11-20 kategoria Warzywa i owoce w województwie śląskim
Wygląd:
Drobne, kuliste owoce z cienką, prostą, lekko wystającą szypułką. Na przekroju widoczne gniazda nasienne.
Kształt:
Kulisty.
Rozmiar:
Drobne owoce. Średnica poprzecznego przekroju owocu: 4-4,5 cm.
Barwa:
Skórka owocu słomkowo-zielona, w pełnej dojrzałości żółtawa. Miąższ kremowo-biały.
Konsystencja:
Cienka, gładka skórka. Miąższ jędrny, nie rozpada się podczas gotowania.
Smak:
Specyficzny kwaskowo-słodki smak. Zapach delikatny, kwaskowy.
Dodatkowe Informacje:
Tradycja:
Sadownictwo Śląska, a w szczególności Śląska Cieszyńskiego ma bardzo zakorzenioną tradycję. W XV wieku oprócz sadów klasztornych prowadzonych w Cieszynie i Orłowej istniały sady chłopskie. „Warunki klimatyczne Pogórza Cieszyńskiego charakteryzują się dość surowym klimatem, w którym udają się tylko odmiany mrozoodporne i późno zakwitające. Nasłonecznienie jest dostateczne, a ilość opadów zupełnie wystarczająca” (A. Sylwester, „Kalendarz Cieszyński”, 1955 r.). Duży wpływ na rozwój sadownictwa na Śląsku Cieszyńskim miał botanik Karol Kotschy z Ustronia. Utrzymując stosunki z najznakomitszymi pomologami, sprowadził najlepsze gatunki owoców i rozpowszechnił je na terenie Śląska. W Ustroniu założył wzorową szkółkę drzewek owocowych i rozległy sad, w którym hodował i obserwował różne odmiany jabłoni i grusz. W jego książce „Książeczka o sadach i owocu” wydanej w 1844 r. znaleźć można pierwszy śląski dobór odmian owoców, dostosowany do lokalnych warunków glebowych i klimatycznych. „Jabłonie kochają się najbardziej w gruncie ślimnatym owszem marglistym, trochę wilgotnym (…), w gruncie gliniasto-piaszczystym dobrze tyją…”. Żniwówki „to stary gatunek jabłek aklimatyzowany, z małymi wyjątkami nieszlachetny” (Dr Andrzej Cinciała, „Słownik dyalektyczny Księstwa Cieszyńskiego”, Wisła 1998 r.). Należą do odmian jabłoni letnich, których owoce dojrzałość zbiorczą i spożywczą osiągają w lipcu i sierpniu. Po osiągnięciu dojrzałości mogą być przetrzymywane najwyżej 2-3 tygodnie. Jak wspominają mieszkańcy Śląska Cieszyńskiego, jabłka żniwówki były spożywane w okresie żniw, skąd też wzięła się ich nazwa. Żniwówki mogą być konsumowane bezpośrednio, zaraz po zebraniu owoców bądź w postaci przetworzonej lub jako dodatek do innych potraw. Prostą potrawą były jabłka ugotowane podawane z serem, masłem i cukrem. „Myśmy te jabłka – żniwówki gotowali. Kroiło się na ćwiartki, skórki się nie obierało, zalewało wodą i gotowało. Można dodać cukru. Jadło się same, z czym co w domu było. Z serem też można było, z masłem polane” (Wywiad etnograficzny przeprowadzony z mieszkańcami miejscowości Utroń).
- Ostatnia modyfikacja:
- 23.10.2018 13:15 Sławomir Mucha
- Pierwsza publikacja:
- 23.10.2018 13:15 Sławomir Mucha