Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)

Dość gęsty płyn

Wielkość

W zależności od butelki lub kieliszka

Kształt (zewnętrzny i na przekroju)

Uzależniony jest od naczynia, w którym się znajduje

Barwa (zewnętrzna i na przekroju)

Likier posiada barwę brązową (jasne kakao), intensywność w zależności od ilości i jakości dodanego kakao

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”

Likier posiada gęstą konsystencję, wilgotną w dotyku i lekko lepką

Smak i zapach

Smak i zapach likieru z wyczuwalnym aromatem kakao (czekolady)

 

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego

Likier kakaowy, powszechnie znany na Śląsku jako „kakałówka”, gościł na stołach od dawna. Każda gospodyni na większe i mniejsze rodzinne uroczystości miała przygotowane kilka butelek tego trunku.

Kakałówka cieszyła i cieszy się powodzeniem wśród mieszkańców Śląska Opolskiego np. jako idealny dodatek do popołudniowego niedzielnego ciasta (kołocza lub babki zisty). Słodkie likiery związane były z wieloma obrzędami, np. ze śląskim karnawałem, który na Opolszczyźnie nazywany jest „zapustami”. Zapusty były czasem zabawy, biesiad, sąsiedzkich odwiedzin oraz zabaw towarzyskich. W tym samym czasie organizowano również babskie combry, czyli potańcówki dedykowane wyłącznie paniom, na których nie mogło zabraknąć domowych likierów. Spożywanie kakałówki cieszyło się popularnością także podczas tradycyjnego wodzenia niedźwiedzia kultywowanego na zakończenie karnawału, gdzie mężczyźni częstowani byli wódką, a kobiety likierami. Wszelkiego rodzaju likiery kakaowe (kakałówki), czekoladowe, a także ajerkoniaki można było spotkać na stołach podczas przyjęć weselnych czy komunijnych.

Bardzo popularny był i pozostaje do dzisiaj ajerkoniak, który przygotowuje się na bazie żółtek i spirytusu. Nie mniejszą popularnością cieszy się również  kakałówka. Czasami kakao albo roztopioną czekoladę dodawało się do klasycznego ajerkoniaku (zwanego też  ajerlikierem). Bardziej powszechne jednak było robienie likieru kakaowego na bazie mleka lub słodkiej śmietance, co powodowało iż smak stawał się delikatniejszy, a konsystencja rzadsza.

Zachowane przepisy dowodzą, że domowe likiery stanowiły ważny element obyczajowy na śląskim stole. Do dziś w wielu domach nadal przygotowuje się likiery na różne okazje. Choć obecnie w sklepach dostępny jest spory wybór gotowych likierów – ten sporządzony w domu na wysokiej jakości składnikach, bez dodatku konserwantów smakuje najlepiej.