Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)

Racuszki o nieregularnym kształcie z poszarpanymi krawędziami

Kształt (zewnętrzny i na przekroju)

Nieregularny; na przekroju owalny, z licznymi dziurkami

Wielkość

Około 4–5 cm długości, 3 cm szerokości

Barwa (zewnętrzna i na przekroju)

Brązowo-złocista, na przekroju kremowo żółta

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”

W dotyku puszyste, sprężyste przy ucisku

Smak i zapach

Smak i zapach ciasta drożdżowego

 

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego

Na początku XX wieku na terenach powiatu chrzanowskiego w gminie Trzebinia gospodarze powszechnie uprawili różnego rodzaju zboża oraz warzywa, a także hodowali zwierzęta, dzięki czemu mieszkańcom nie brakowało dostępu do podstawowych składników spożywczych. Zarówno mąka, jak i mleko oraz jajka należały do produktów, których nigdy nie brakowało w kuchni. Choć w tamtych czasach gospodynie miały pod ręką niezbędne produkty musiały wykazać się nie lada pomysłowością, aby wyżywić rodzinę.

Każda gospodyni w sobotę rozpalała chlebowy piec, wkładała do niego sześć bochenków, które miały wystarczyć na cały tydzień. Po upieczeniu chlebów, do pieca wkładano cztery brytfanki ciasta drożdżowego. Sobotnie wypieki zajmowały sporo czasu, a w oczekiwaniu na nie domownicy robili się głodni. W celu zaspokojenia ich głodu gospodyni brała trochę zaczynu na ciasto, dolewała do niego mleka oraz dosypywała mąki, a następnie wyrabiała całość kopyścią. W kolejnym etapie przy użyciu łyżki uszarpywała po odrobinie gotowego ciasta, wrzucając je na rozgrzany w rondlu olej. Gdy małe, poszarpane kulki były gotowe gospodyni podawała je rodzinie z mlekiem, uprzednio posypując cukrem lub polewając miodem.

Przepis na karniowickie szarpańce przekazywały przez pokolenia matki swoim córkom i do dnia dzisiejszego według tej samej receptury są wykonywane przez tutejsze gospodynie, zarówno dla domowników, jak i uczestników różnorodnych imprez plenerowych organizowanych w powiecie chrzanowskim. Dlatego też, uznawane są za lokalny rarytas, a ich nazwa nawiązuje do specyficznego wyglądu - kulki o nieregularnym kształcie, sprawiające wrażenie poszarpanych. Karniowickie szarpańce są daniem szybkim przygotowywanym w dni powszednie, zazwyczaj na drugie danie lub w porze obiadowej dla gospodarzy wracających z pracy w polu.