Kartacze
03.06.2018
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2005-09-28 w kategorii Gotowe dania i potrawy w woj. podlaskim.
Wygląd:
Z zewnątrz elipsowaty , po przekrojeniu widoczne nadzienie.
Kształt:
Podłużny, owalny kształt. W przekroju okrągły.
Rozmiar:
Ok. 150-200 gr. Długość 10-12 cm
Barwa:
Jasne odcienie szarości. Kolor farszu uzależniony od składników.
Konsystencja:
Raczej twarde. Sprężyste.
Smak:
W zależności od nadzienia. Ciasto słone.
Dodatkowe Informacje:
Produkt nie nadaje się do zamrażania.
Tradycja:
Kartacze są jednym z najbardziej popularnych produktów tradycyjnych w województwie podlaskim, będąc także sztandarowym produktem tradycyjnym kuchni litewskiej. Do dziś wiele gospodyń wykonuje je w domach, przy czym sposób ich wykonania bywa dość zróżnicowany. Kartacz formowany jest z masy ziemniaczanej, wokół nadzienia z mielonego mięsa. Niekiedy są one faszerowane nie tylko mięsem, lecz też kiszoną kapustą lub grzybami. Niektóre gospodynie nadziewają kartacze również makiem lub serem. W niektórych domach ziemiańskich preferowano nadzienie z siekanego kindziuka - surowej wędliny z najlepszych kawałków mięsa. Jadało się je nadziewane białym serem, do którego na Żmudzi dodawano świeżą miętę. Kartacz charakteryzuje się podłużnym, owalnym kształtem. Podawany jest na gorąco, polany tłuszczem i skwarkami oraz smażoną cebulą. Gotowy kartacz jest wielkości pięści. Współcześnie najczęściej podaje się je na talerzu i okrasza skwarkami z posiekaną przysmażoną cebulą. Dawniej jadano je w postaci zupy kartaczowej tzn. kartacza z dodatkiem wywaru z gotowania. Wywar ten wzbogacano smażonym boczkiem wędzonym i ziołami. Czasem podawano je z rosołem. Ciasto kartacza ma kolor szary, jasny lub ciemny, zależnie od wieku ziemniaków. Pomimo, że danie to uznaje się za ciężkostrawne to jednak cieszy się ono nieustającym zainteresowaniem wszystkich odwiedzających Suwalszczyznę i Podlasie. Kartacze są produktem stosunkowo pracochłonnym, więc w przeszłości przygotowywane były raz w tygodniu lub raz na dwa tygodnie. Danie to nie było nigdy traktowane jako potrawa świąteczna. Obecnie często podaje się je turystom jako lokalną atrakcję kulinarną. Ziemniaki wykorzystywane do przygotowania potrawy pochodzą najczęściej z gospodarstw własnych. Nadzienie przygotowywane jest z nieodtłuszczonego mięsa karkówki lub łopatki – czasem dodaje się także podgardle. Ze względu na małą zawartość tłuszczu nie używa się szynki (nadzienie byłoby za suche i twarde).
- Ostatnia modyfikacja:
- 17.07.2018 11:28 Sławomir Mucha
- Pierwsza publikacja:
- 17.07.2018 11:28 Sławomir Mucha