Krówka mleczna strzyżowska
06.09.2020
W dniu 9 czerwca 2020 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii: Wyroby piekarnicze i cukiernicze: „krówka mleczna strzyżowska”.
Wygląd
Niewielka kostka o nieregularnym kształcie, zawinięta w papierek
Kształt
Przekrój ciągnący się przechodzący w kruchy
Barwa
Od kremowej do brązowej
Konsystencja
Miękka przechodząca w kruchą
Smak i zapach
Smak i zapach charakterystyczny dla mlecznej masy „krówkowej”
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego
Dawniej cukiernictwo uznawano za sztukę kulinarną, które później przekształciło się w rzemiosło, by u schyłku XIX wieku wyrobem słodkości zainteresował się przemysł. Pojawiły się w ten czas pierwsze maszyny do wyrobu czekolady, zaczęto sporządzać w dużych ilościach ciasta oraz cukierki.
Początki produkowania krówki mlecznej strzyżowskiej w miejscowości Strzyżów w województwie podkarpackim sięgają 1953 roku. Tradycyjna metoda wytwarzania krówki mlecznej została szczegółowo przywołana przez Sławomira Wyczańskiego w pozycji pt. „Technologia cukiernictwa”, cz II, WPLiS Warszawa, 1964 r., a artykuł zamieszczony w „Nowinach” z 10 lipca 1983 roku świadczy o wyjątkowej dbałości o jakość wyrobu krówek mlecznych strzyżowskich: „(…) można, by na przykład zmechanizować produkcję wyrobu, ustawić automaty, dopasować do nich recepturę. Tyle, że wtedy krówki nie byłyby takie jak są dzisiaj. Miałby konsystencję toffi. Byłyby identyczne jak pomadki, które wytwarzają podobne cukiernicze firmy (…). Robi się je więc tradycyjnie, ręcznie. W warzelni gotuje się „krówkową” masę, która potem tak jak ciasto w kuchni, krojona jest ręcznie nożem na prostokątne tzw. pomadki. Te z kolei, zawijane są jedna po drugiej w etykiety. W tej właśnie ręcznej produkcji, pozwalającej na zastosowanie odpowiednio dobranych surowców kryje się cała tajemnica smakowitości krówek mlecznych ze Strzyżowa”.
Głównym składnikiem niezbędnym do produkcji krówek jest mleko pozyskiwane od okolicznych rolników. Tradycyjna, ręcznie sporządzana krówka strzyżowska wypełniona jest charakterystyczną kroplą, półpłynnej likworowo-mlecznej, nazywana łezką. Uzyskanie łezki jest możliwe tylko wtedy, gdy produkcja cukierków odbywa się ręcznie. To właśnie ręczny proces wytwarzania strzyżowskich krówek, odróżnia je od innych cukierków.