Konferencję, która miała charakter naukowo-dydaktyczny otworzył sekretarz stanu Ryszard Bartosik.

– ASF to zaraźliwa, wolno szerząca się choroba świń domowych i dzików. Na szczęście wirus nie jest chorobotwórczy dla ludzi oraz innych gatunków zwierząt – podkreślił w swoim wystąpieniu Ryszard Bartosik i dodał, że choroba ta po raz pierwszy wystąpiła w Polsce i innych krajach Europy Centralnej w roku 2014. Mimo jej zwalczania, w ubiegłym roku objęła również obszar Niemiec.

Sekretarz stanu podkreślił, że choroba ma ogromne konsekwencje ekonomiczne, ponieważ kraj, na którego terytorium wystąpi, traci prawo eksportu świń i wieprzowiny.

Podczas konferencji prezentowane były dane epizootyczne dotyczące sytuacji w Polsce i Europie, omawiane badania naukowe i przedstawiane zasady zabezpieczania przed ASF stad hodowlanych.

Wypowiedzi głównego lekarza weterynarii dr Bogdana Konopki oraz dyrektora Państwowego Instytutu Weterynaryjnego prof. dr hab. Krzysztofa Niemczuka, a także dr Anny Szczotki-Bochniarz wysłuchali nauczyciele resortowych szkół rolniczych, pracownicy ośrodków doradztwa rolniczego i powiatowych inspektoratów weterynarii oraz hodowcy i producenci trzody chlewnej.

Skala choroby

W 2020 r. stwierdzono 103 ogniska ASF u świń i 4156 przypadków tej choroby u dzików. W gospodarstwach, w których stwierdzono ogniska przebywało 57 095 świń, z których zabito 56 210 sztuk.

Kierunki działań

Prowadzone w Polsce działania koncentrują się aktualnie na zadaniach kluczowych dla walki z ASF i zgodnych z unijną Strategią zwalczania tej choroby. Przede wszystkim podejmowane są działania, aby chorobę zwalczyć w populacji dzików. Prowadzony jest stały monitoring i regulowana wielkość populacji dzików, przede wszystkim przez odstrzał w ramach planowej gospodarki łowieckiej oraz – wspomagająco – przez odstrzał sanitarny. W ramach tej formy odstrzału do końca 2020 r. pozyskano 163 tysiące 422 dziki. W sposób zorganizowany poszukuje się i eliminuje ze środowiska naturalnego zwłoki dzików i ich szczątki. Budowane są sztuczne bariery ograniczające przemieszczanie się dzików, np. ogrodzenia obszarów skażonych, zamykanie przejść dla zwierząt przez autostrady i drogi ekspresowe.

Rola bioasekuracji

Uczestnicy konferencji podkreślali, że niezwykle ważne jest przestrzegania zasad bioasekuracji zarówno przez myśliwych, jak i wszystkich posiadaczy świń, niezależnie od wielkości utrzymywanego stada.

Stosowanie w gospodarstwie wymagań związanych z bioasekuracją kontrolowane jest przez organy Inspekcję Weterynaryjną. W 2020 r. Inspekcja Weterynaryjna skontrolowała prawie 136 tys. gospodarstw, w których utrzymywane były świnie. W odniesieniu do 2301 gospodarstw została wydana decyzja o zabiciu lub uboju świń i zakazu utrzymywania w gospodarstwie  tego gatunku zwierząt. Z tej liczby 1924 gospodarstwa znajdowały się na obszarach objętych regionalizacją.

Dla skuteczności w zwalczaniu tej choroby ogromne znaczenie mają działania mające na celu podnoszenie świadomości rolników o konieczności bioasekuracji. Prowadzone są one z wykorzystaniem różnych środków przekazu. Dzisiejsza konferencja jest przykładem takiego właśnie działania. Rolnicy muszą mieć przekonanie i świadomość, że niezależnie od wielkości gospodarstwa utrzymującego trzodę chlewną, należy je odizolować od otoczenia.

Ze względu na otwarty charakter granic i zdolność przemieszczania się dzikich zwierząt w przyrodzie, zwalczanie ASF przez Polskę nie może się odbywać samodzielnie. Zabiegamy w Komisji Europejskiej o większą pomoc w walce z wirusem. Polska podejmuje również aktywnie działania na rzecz zacieśnienia współpracy z krajami sąsiedzkimi: Republiką Federalną Niemiec i Republiką Czeską. Regularne odbywają się spotkania na szczeblu Ministrów Rolnictwa oraz Głównych Lekarzy Weterynarii naszych krajów.