Cel konferencji

Podczas konferencji wymieniano poglądy i prezentowano rozwiązania stosowane w państwach członkowskich UE w zakresie struktur i funkcjonowania programów górskich.

Rolnictwo – naturalna gospodarka na terenach górskich

– Naturalnymi i tradycyjnymi kierunkami aktywności gospodarczej obszarów górskich pozostaje rolnictwo i hodowla – podkreślił minister Grzegorz Puda.

Szef resortu rolnictwa zwrócił uwagę, że barierą w rozwoju tych działalności są niekorzystne warunki ukształtowania terenu i klimatu, co pozwala prowadzić jedynie produkcję metodami ekstensywnymi. Potrzeba stosowania specjalistycznych maszyn i narzędzi powoduje, że koszty prowadzenia produkcji rolnej w górach są wyższe niż na obszarach nizinnych. Dlatego, biorąc pod uwagę, z jednej strony słabą rentowność produkcji w sektorze rolnym na obszarach górskich, a z drugiej jej unikalność konieczne jest szczególne podejście do instrumentów polityki rolnej.

– Zachowanie walorów krajobrazowych, kulturowych, środowiskowych obszarów górskich nie jest możliwe bez dobrze zorganizowanego i zrównoważonego rolnictwa – podkreślił minister.

W ocenie ministra należy powstrzymać i odwrócić proces systematycznego wycofywania rolnictwa z gór, co przejawia się przede wszystkim zmniejszeniem produkcji zwierzęcej, odłogowaniem gruntów, odpływem młodych osób, brakiem rąk do pracy.

Opłacalność produkcji rolnej

Dlatego kluczowe znaczenie ma poprawa opłacalności produkcji rolnej, rozwój rynków dla produktu wytwarzanego na terenach górskich. Ważna jest promocja korzystnych trendów rozwojowych w sektorze rolnym takich, jak wzrost sprzedaży bezpośredniej specjałów górskich np. sery, soki, mleko, czy alkoholi oraz produkcji żywności wysokiej jakości, w tym ekologicznej.

– Opłacalność rolnictwa na terenach górskich powinna być wzmacniana poprzez rekompensowanie świadczenia przez rolników usług na rzecz środowiska naturalnego, tak aby zachować dużą różnorodność biologiczną, krajobrazową Sudetów, Karpat czy Góry Świętokrzyskich – podkreślił minister Grzegorz Puda.

Szeroka współpraca na rzecz rolnictwa górskiego

Szef resortu rolnictwa dodał, że identyfikując potrzeby i wyzwania, na które powinna reagować polityka górska, resort rolnictwa podjął szeroką współpracę z regionami oraz organizacjami rolniczymi m.in. wojewódzkimi Zespołami ds. analizy szans i zagrożeń oraz potencjalnych kierunków rozwoju obszarów wiejskich do 2030 r. z województw Polski południowej, urzędami marszałkowskimi, samorządem rolniczym, rolnikami, naukowcami.

W ramach Porozumienia Rolniczego działa również Zespół ds. odbudowy rolnictwa na obszarach górskich. Część zgłoszonych, wypracowanych propozycji udało się wprowadzić do PROW, prawodawstwa krajowego. Inne są doskonałym punktem wyjścia do dostosowania polityki rolnej w perspektywie finansowej 2023-2027.

Uczestnicy konferencji

Uczestnikami konferencji byli rolnicy i przedstawiciele: stowarzyszeń i organizacji rolników, fundacji promujących regiony, lokalnych organizacji pozarządowych, samorządów rolników i terytorialnych, administracji państwowej szczebla lokalnego, doradztwa rolniczego, a także naukowcy i eksperci reprezentujący województwa podkarpackie, małopolskie, dolnośląskie i śląskie. Ze strony europejskiej w konferencji brali udział  eksperci, naukowcy i przedsiębiorcy, a także hodowcy zajmujący się problematyką terenów górskich z Włoch, Grecji, Portugalii, Słowenii.