Ryba w zalewie po kujawsku
29.05.2023
Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)
Kawałki usmażonej ryby lub całe ryby pozbawione głowy i ogona zanurzone w mętnej, oleistej cieczy z widocznymi krążkami cebuli oraz ziarnami ziela angielskiego
Kształt (zewnętrzny i na przekroju)
Małe ryby bez głowy i ogona; większe okazy pokrojone w dzwonka, także bez głowy i ogona
Wielkość
W zależności od naczynia, w którym się znajdują ryby; małe ryby do 10 cm długości, większe ryby do 20-50 cm
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
Ryby barwy jasnobrązowej, w niektórych miejscach szare; zalewa barwy jasnobrązowej
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Ryby: miękkie, skóra po kilku dniach sprężysta, łatwo odchodząca od mięsa
Zalewa: pozostawia tłusty „film”
Smak i zapach
Ryby: smak octowy złamany dodatkiem cukru i przypraw
Zalewa: smak słodko-kwaśny, zapach zdominowany przez ocet
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego
Kujawy to region, gdzie ryby były urozmaiceniem w chłopskim menu, zwłaszcza tam gdzie był dostęp do wody. Zasobna w różnorodne ryby była zarówno Wisła, przepływająca przez Kujawy, jak i mniejsze rzeki, jeziora oraz stawy. Pola bez melioracji obfitowały w nadmiar wody, która gromadziła się we wszystkich zagłębieniach, a te często były zarybiane. W ten sposób kiedyś każde gospodarstwo miało dostęp do swoich ryb.
Jedną ze starszych metod konserwacji ryb było „kładzenie w ocet”, czyli poddawanie ryb działaniu marynaty sporządzonej z octu, wody i przypraw takich jak ziele angielskie czy liść laurowy. Ryba w zalewie octowej to w niektórych rejonach Kujaw (np. okolice Kruszwicy) potrawa nierozerwalnie złączona z wieczerzą wigilijną, co potwierdzają badania przeprowadzone przez Dorotę Kalinowską – etnografa Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku.
Ryba w zalewie po kujawsku została wyróżniona w podkategorii: produkty i przetwory z ryb, podczas wojewódzkiego finału konkursu: „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów” w Minikowie w 2022 r.