Wygląd:

Stożek z licznymi sękami, w przekroju widoczne brązowe paski przypominające słoje drzewa.

Kształt:

Stożek z licznymi sękami.

Rozmiar:

Waga od około 0,3 kg do około 4,5 kg.

Barwa:

Z zewnątrz złoto-brązowa, w przekroju maślana z brązowymi paskami.

Konsystencja:

Gąbczasta, przypominająca ciasto biszkoptowo-tłuszczowe.

Smak:

Smak śmietankowo-waniliowy o zapachu delikatnej wanilii.

Tradycja:

Sękacz, zwany dziadem lub bankuchem, jest ciastem charakterystycznym dla wschodniej części Polski. Spotykamy go od Suwałk po Lubelszczyznę, jednak najbardziej osadzony jest w kulturze północnego i środkowego Podlasia. Przepis na sękacz znajduje się w najbardziej znanych dawnych polskich książkach kucharskich, np. w „Kucharce litewskiej” Wincentyny Zalewskiej, czy wydanej po raz pierwszy w 1817 roku w Kijowie „Współczesnej kuchni domowej” Aliny Gniewkowskiej. W zależności od miejsca wypieku, widoczne są niewielkie różnice w wyglądzie tego najbardziej popularnego na Podlasiu ciasta, nie mniej jednak podstawowa receptura pozostała ta sama od wieków i kultywowana jest przez mieszkańców województwa podlaskiego. Specyfiką sękacza jest niewątpliwie metoda wypieku – ciasto pieczone jest na obracającym się nad ogniem wałku, a ściekające jego krople zastygają na powierzchni ciasta jak sople, tworząc charakterystyczne sęki, upodabniające je do drzewa (stąd też jego nazwa). Kolejne, zapieczone warstwy przypominają słoje ściętego drzewa. Sękacz suchowolski jest ciastem, które od wielu lat jest obecne w tej miejscowości. Pojawia się na stołach mieszkańców Suchowoli podczas uroczystości rodzinnych, m.in. na weselach, chrzcinach, komuniach. Również właśnie to ciasto jest częstym prezentem, które wręcza się gościom odwiedzającym Suchowolę, z uwagi przede wszystkim na jego walory smakowe oraz trwałość. Do przygotowania sękacza z Suchowoli potrzebne są jaja, kwaśna śmietana, mąka, cukier, masło, margaryna, cukier waniliowy oraz aromat waniliowy. Masę wyrobioną z powyższych składników nakłada się warstwowo na odpowiednio ogrzany wałek/formę. Poszczególne warstwy przypieka się na złoty kolor na obracającym się nad ogniem wałku, a ściekająca masa zastyga na powierzchni ciasta jak sople, tworząc charakterystyczne sęki. Całość należy na końcu zapiec na złoto-brązowy kolor. Cały wypiek trwa około godziny. Po zdjęciu sękacza z formy należy go odstawić do odparowania na kilka godzin. Sękacz z Suchowoli różni się od innych sękaczy wytwarzanych w regionie m.in. konsystencją ciasta, które w przypadku sękacza z Suchowoli jest gąbczaste i przypomina ciasto biszkoptowo-tłuszczowe, ponadto wyczuwalna jest wyraźna nuta wanilii dzięki stosowaniu cukru i aromatu waniliowego.