Konferencja “Psychologiczne żniwo wojny na Ukrainie” w Johannesburgu
19.09.2022
Centrum Holokaustu i Ludobójstwa w Johannesburgu zorganizowało we współpracy z Ambasadami Izraela, Polski i Ukrainy niezmiernie interesującą i ważną konferencję, której tematem był traumatyczny i destrukcyjny wpływ toczącej się wojny w Ukrainie na ludzką psychikę. Międzynarodowa grupa psychologów i ekspertów ds. polityki społecznej omawiała wpływ wojny na ukraińskich cywilów i uchodźców w zakresie adaptacji psychologicznej, a także kliniczne i społeczne inicjatywy na rzecz leczenia i budowania odporności wśród ofiar wojny.
W wydarzeniu wzięli udział Prof. Larysa Zasiekina (Lesya Ukrainka Volyn National University, Lutsk), Prof. Ruth Pat-Horenczyk i Dr Yan Serdtse (Hebrew University, Jerozolima), Dr Jadwiga Królikowska (Uniwersytet Warszawski) oraz Prof. Antonia Bifulco i Dr Jeffrey de Marco (Middlesex University, Londyn).
Wojna w Europie w 2022 roku zaszokowała wszystkich. Nikt nie był na nią przygotowany. Prof Larysa Zasiekina podkreśliła, że sami Ukraińcy nie byli psychologicznie przygotowani do wojny. Wyrastali w Sowieckiej Rosji. Łączyło ich wspólne dziedzictwo w różnych dziedzinach życia, takich jak ekonomia, sztuka i środki masowego przekazu. Z tego względu też Ukraińcy nie spodziewali się tak ogromnego i niezrozumiałego okrucieństwa ze strony Rosjan. Ambasador Izraela Eli Belotsercovsky podkreślił, że wojna spowodowała historyczny rozłam między dwoma bratnimi narodami - Ukraińcami i Rosjanami. Według Ambasadora Belotsercovskiego gojenie ran i odbudowywanie wzajemnych relacji zajmie wiele lat.
Profesor Antonia Bifulco omawiała wpływ traumatycznych doświadczeń na zdrowie psychiczne i kwestię traumy pokoleniowej. Profesor Bifulco, z domu Czechowska, jest szczególnie zainteresowana tematyką przekazu transgeneracyjnego w związku z jej polskim pochodzeniem i silnym powiązaniem z zarówno polskimi, jak i innymi grupami wschodnioeuropejskimi, prowadzącymi badania w tym zakresie.
Ambasador RP Andrzej Kanthak podkreślił, że każda wojna prowadzi do degradacji społeczeństwa, które skazane jest każdego dnia na brutalność, śmierć i bezradność. Takie doświadczenia powodują nieodwracalne zmiany w psychice ludzi, którzy przeżyli okropności wojny. Konflikty zbrojne prowadzą do prześladowań, morderstw i niesprawiedliwości oraz mają ogromny wpływ na żołnierzy i ludność cywilną, którzy mimowolnie uczestniczą w konflikcie zbrojnym.
Według danych ONZ ponad 12,3 mln obywateli opuściło Ukrainę od momentu wybuchu wojny. Ponad 6 mln przekroczyło granicę polsko-ukraińską, w tym 93% kobiet i dzieci. Ponad 7000 osób poniosło śmierć, w tym 383 dzieci, ponad 10 000 zostało rannych. Wojna w Ukrainie odcisnęła piętno na wszystkich, także na tych, którzy pośrednio odczuwają skutki wojny oglądając brutalne sceny na ekranach telewizorów na całym świecie. Według Ambasador Ukrainy Liubov Abravitovej te obrazy wojny i relacje z linii frontu odbijają się na psychice nas wszystkich. Ciągłe bombardowania oraz brak żywności, wody i schronienia spowodowały niewyobrażalną traumę wśród ludności cywilnej.
Podczas konferencji podkreślono również, że rosyjska agresja spowodowała falę wsparcia dla Ukrainy, w tym pomoc humanitarną z całego świata i bezpieczną przystań dla milionów uchodźców, którzy uciekli z kraju, z których większość znalazła schronienie w Polsce, ale także w krajach sąsiednich, w tym w Mołdawii.
