Polska w RPA

W lutym każdego roku stolica kraju i całe życie polityczne przenosi się z Pretorii do Kapsztadu. Na kilka tygodni zjeżdżają tam tłumnie ministrowie, politycy, szefowie misji dyplomatycznych, eksperci i publicyści polityczni. Głównym powodem tego pospolitego ruszenia jest SONA – orędzie prezydenta o stanie państwa, skierowane do członków połączonych izb parlamentu.

Tegoroczna SONA miała tradycyjnie burzliwy przebieg. Skrajnie lewicowa partia EFF której członkowie występują w czerwonych kombinezonach i czerwonych beretach przerywała co chwilę  obrady domagając się dymisji Ministra ds. Przedsiębiorstw Państwowych Pravina Gordhana oraz usunięcia z sali sejmowej ostatniego prezydenta z okresu apartheidu Frederika Willema de Klerka. De Klerk naraził się kilka dni wcześniej swoim oponentom stwierdzając w wywiadzie prasowym, że apartheid nie był zbrodnią przeciwko ludzkości, gdyż w okresie jego obowiązywania nie dochodziło do zbrodni ludobójstwa.

Jak co roku, ceremonia inauguracji prac parlamentu wyróżniała się niespotykaną chyba w żadnym innym parlamencie świata finezją i kolorytem. Piękne kreacje pań posłanek wzbudzały powszechne zainteresowanie i podziw. Swoista rewia mody w hollywoodzkim stylu, z którą mogą chyba równać się tylko ceremonie wręczania Oscarów i nagród Grammy. Wspaniałym akcentem tej uroczystej sesji parlamentu  był udział w niej Zozibini Tunzi, pięknej dziewczyny z biednej wioski w prowincji Eastern Cape, która w grudniu ubiegłego roku zdobyła koronę Miss Universe i stała się powodem do dumy dla południowoafrykańskiej młodzieży.

Ważnym wydarzeniem w ramach SONY była jak zwykle gala „Ubuntu”, podczas której wręczane są  nagrody ufundowane przez Minister Spraw Zagranicznych dla osób i instytucji zasłużonych w promowaniu marki „South Africa” w świecie. Tegoroczną uroczystość z udziałem Prezydenta Cyrila  Ramaphosy uświetnił występ bardzo popularnej w RPA i USA grupy Mafikizolo z solistką Nhlanhla Nciza.  

Oczywiście SONA to nie tylko wydarzenia o charakterze ceremonialnym.  Dla dyplomatów przebywających w Kapsztadzie, luty jest zawsze  miesiącem wytężonej pracy ze względu na bogaty program imprez towarzyszących. Wielu z nich wzięło udział w toczących się w parlamencie debatach, podczas których przedstawiciele partii politycznych przekazywali prezydentowi swoje opinie i zastrzeżenia a tydzień później uczestniczyli w specjalnej sesji, podczas której prezydent odpierał zarzuty i przedstawiał stanowisko rządu wobec zgłaszanych uwag.

Obchody zwane umownie SONĄ obfitują również w wydarzenia spoza świata polityki - wystawy, koncerty, promocje, przedstawienia.

W tym roku prawie wszyscy szefowie misji dyplomatycznych aktywnie odpowiedzieli na zaproszenie Wicekanclerz Uniwersytetu Cape Town Prof. Mamokgethi Phakeng do udziału w spotkaniu z władzami uczelni.  Głównym mówcą była nowa Kanclerz UCT Dr Precious Moloi-Motsepe która objęła to zaszczytne stanowisko jesienią ubiegłego roku zastępując na nim Graça Mahel, byłą żonę Nelsona Mandeli. Kilkugodzinne spotkanie posłużyło jako forum do prezentacji osiągnięć naukowych i edukacyjnych uniwersytetu, jego planów rozwojowych i współpracy z uczelniami zagranicznymi.

Podobnie dużym zainteresowaniem cieszyły się prezentacje dokonywane w kolejne dni,  podczas odrębnych spotkań korpusu dyplomatycznego z Premierem Prowincji Western Cape Alanem Winde oraz Prezydentem Kapsztadu Aldermanem Dan Plato. Jak przystało na demokratyczne zwyczaje ambasadorzy spotkali się również z liderem największej partii opozycyjnej Democratic Alliance i zapoznali się ze stanowiskiem tej partii na temat bieżącej sytuacji politycznej i gospodarczej RPA oraz  przewidywanych scenariuszy dalszego rozwoju.

Odrębny, bardzo bogaty program realizowali szefowie i kierownicy wydziałów politycznych misji krajów Unii Europejskiej. Obejmował kilkanaście spotkań i paneli dyskusyjnych z udziałem autorytetów  ze  środowisk akademickich i think-tanków. Dominujące tematy dotyczyły reformy ziemskiej i rolnej, procesu pojednania narodowego, zawłaszczania państwa, równomiernego rozwoju społeczno-gospodarczego, reformy infrastruktury i energetyki. Grupa ambasadorów unijnych była ponadto gospodarzem spotkań z Minister Spraw Zagranicznych Naledi Pandor oraz Minister ds. Osadnictwa, Wody i Urządzeń Sanitarnych, Lindiwe Sisulu.

Akcentem kończącym tegoroczną SONĘ było wystąpienie w ostatnim tygodniu lutego Ministra Finansów, Tito Mboweni który przedstawił w parlamencie projekt ustawy budżetowej.

Następna SONA już za rok, w lutym 2021 i na pewno będzie obfitowała w niemniejszą ilość wydarzeń.