Oświadczenie MSZ dotyczące rocznicy przyjęcia aktu Konfederacji Warszawskiej
27.01.2023
28 stycznia mija 450. rocznica przyjęcia aktu Konfederacji Warszawskiej na sejmie konwokacyjnym w 1573 roku.
Dokument Konfederacji zawierał postanowienia dotyczące swobody wyznania, przysługujące stanowi szlacheckiemu w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W ówczesnej Europie, targanej wojnami religijnymi i prześladowaniem innowierców, dokument Konfederacji Warszawskiej wyróżniał się jako przejaw niespotykanej w tym czasie tolerancji religijnej. Akt gwarantował wieczny pokój między wszystkimi wyznaniami, zapewniał innowiercom równouprawnienie z katolikami i opiekę państwa. Dokument z 1573 roku uważany jest za początek gwarantowanej prawnie tolerancji religijnej wszystkich wyznań, podczas gdy poprzedzający go Statut Kaliski z 1264 roku zapewniał wolność religijną diasporze żydowskiej. W 2003 roku dokument Konfederacji Warszawskiej został wpisany na listę UNESCO Pamięć Świata.
W czasie wzrastających prześladowań z uwagi na wyznawaną religię, w tym chrześcijan, uchwała Konfederacji Warszawskiej nabiera nowego wymiaru. Tradycja tolerancji jest kulturowym dziedzictwem Rzeczpospolitej sprzed rozbiorów dokonanych w drugiej połowie XVIII w. przez Rosję, Prusy i Austrię, dziedzictwem, którego depozytariuszem jest nie tylko Polska, ale również Litwa, Białoruś i Ukraina, których narody współtworzyły Rzeczpospolitą.
Łukasz Jasina
Rzecznik MSZ