Pokaz filmu „Nikt mi nie powiedział” (Nobody told me) w Johannesburgu, RPA
03.05.2022
Centrum Holokaustu i Ludobójstwa w Johannesburgu zorganizowało kameralny pokaz filmu dokumentalnego „Nikt mi nie powiedział” w reżyserii Seana O’Sullivana, opartego na kanwie historii Wandy Albińskiej i jej walecznej matki, dr Haliny Rotstein, która została zamordowana w Treblince w 1942 r., po deportacji z warszawskiego getta.
W wydarzeniu wzięli udział m. in. Wanda Albińska i Luc Albiński, Stephen Smith, przedstawiciele środowisk opiniotwórczych i akademickich, Ambasady RP w Pretorii, diaspory polskiej i żydowskiej.
Tali Nates, dyrektor Centrum Holokaustu i Ludobójstwa moderowała wydarzenie, a także wygłosiła słowo wstępne na temat genezy filmu. Mówiła o wstrząsających i dramatycznych przeżyciach ludności pochodzenia żydowskiego, zamkniętych w getcie warszawskim.
Ambasador RP w RPA Andrzej Kanthak wygłosił okolicznościowe przemówienie, w którym przybliżył zgromadzonym historię II wojny światowej, okupacji, zniszczeń wojennych i cierpienia narodu. Mówił o tragicznej historii polskich Żydów w okupowanej przez Niemców Polsce podczas II wojny światowej i getcie warszawskim.
Po projekcji uczestnicy mogli podzielić się swoimi wrażeniami z filmu, a także mieli okazję porozmawiać z twórcami tego dokumentu.
O filmie:
Dr. Halina Rotstein pochodziła z rodziny lekarskiej. Ukończyła medycynę w 1930 roku. Jej córka, Wanda Albińska, urodziła się 11.05.1936 r. w Kutnie. W 1940 r. władze niemieckie rozpoczęły tworzenie gett dla ludności żydowskiej na okupowanych ziemiach polskich. Wśród obywateli żydowskiego pochodzenia zamkniętych w gettach znalazło się także wielu lekarzy. Szacuje się, że w getcie warszawskim przebywało około 1000 lekarzy żydowskiego pochodzenia, w tym dr Rotstein z czwórką dzieci. Większość z nich pracowała w dwóch zlokalizowanych tam szpitalach oraz w przychodniach. Warunki w obu typach placówek pogarszały się z tygodnia na tydzień z powodu ogromnych braków lekarstw i żywności. Z biegiem czasu leczenie ograniczało się do podstawowej opieki pielęgniarskiej, podczas gdy szpitale i kliniki były stopniowo zamykane. Mimo wszystkich przeciwności, żydowskim lekarzom udało się zbudować sprawny system opieki zdrowotnej, nauczali medycyny na tajnych kursach, a nawet prowadzili prace badawcze. Nielicznym z nich udało się uciec z getta i ukryć się po tzw. stronie aryjskiej. Reszta zginęła w getcie lub w obozach zagłady. Dr. Halina Rotstein, pomimo możliwości ucieczki z getta, pozostała ze swoimi pacjentami do końca. Zaoferowane dokumenty, które umożliwiłyby jej ucieczkę, oddała komuś innemu. Wraz z 900 pacjentami oraz 50 pracownikami została wysiedlona w 1942 r. z getta do niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady i obozy pracy w Treblince, gdzie została zamordowana. Wandę Albińską i jej rodzeństwo udało się przemycić z getta i zabrać do katolickiego sierocińca. Wspomnienia i powojenne relacje ocalałych są obecnie głównym źródłem, które pozwala prześledzić dzieje lekarzy na przykładzie losów ludności żydowskiej w Polsce w czasie II wojny światowej.
