Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu

Historia Poznańskiej Szkoły Pożarniczej sięga korzeniami do 1951 roku. Na jej terenie prowadzono różne formy działalności dydaktycznej, a jej ówcześni pracownicy rozbudowywali i modernizowali bazę, wypracowywali coraz to doskonalsze formy kształcenia. Przez 70 lat istnienia Szkoła przeszła przez wiele etapów, aby stać się placówką dydaktyczną w obecnym kształcie.

Poniżej opisane etapy funkcjonowania Poznańskiej Szkoły Pożarniczej.

Wojewódzki Ośrodek Wyszkolenia Pożarniczego (1951-1952)

Ośrodek powstał z inicjatywy komendanta Zawodowej Straży Pożarnej m. Poznania mjr. poż. Władysława Pilawskiego. Budowę rozpoczęto w 1949 roku. Do użytku oddano budynek główny przy ulicy Czechosłowackiej, budynek trzykondygnacyjny od strony ulicy Łozowej z salą gimnastyczną i trzema mieszkaniami. Ośrodek rozpoczął działalność 30 listopada 1951 roku prowadząc szkolenie na potrzeby województwa poznańskiego.

Stanowisko komendanta ośrodka objął kpt. poż. Jerzy Grześkowiak.

 Zadaniem tej placówki było wykształcenie w stosunkowo krótkim czasie kadry oficerów politycznych w celu obsadzenia stanowisk w ówczesnym aparacie politycznym poszczególnych komórek organizacyjnych ochrony przeciwpożarowej. Słuchaczami tej Szkoły były przeważnie osoby zatrudnione w komendach straży pożarnych na stanowiskach zastępców komendantów ds. polityczno- wychowawczych.

Komendantem mianowano asp. Andrzeja Włodarczaka. Od stycznia do końca sierpnia 1954 roku komendantem Szkoły był kpt. sztab. Antoni Michalak, a z dniem 1 września 1954 roku funkcję tę objął mł. kpt. poż. Józef Dobosz.

Szkoła, z czteroletnim okresem nauczania, kształciła kandydatów na oficerów pożarnictwa. Absolwenci Technikum otrzymywali wykształcenie średnie i kwalifikacje oficerskie.

Funkcję komendanta powierzono mł. kpt. poż. Józefowi Doboszowi (1954-1957) oraz w okresie od 1 lutego 1954 do 30 września 1954 kpt. sztab. Antoniemu Michalakowi. Szkoła wykształciła 211 absolwentów.

Przejście do kolejnego etapu działalności edukacyjnej miało charakter ewolucyjny. Szkoła powstała jeszcze w okresie funkcjonowania Oficerskiego Technikum Pożarniczego. Cele i założenia dydaktyczne SPP zakładały przygotowanie kadr pożarniczych w zakresie wiadomości ogólnych i umiejętności praktycznych. Spowodowało to opracowanie programów, na bazie których prowadzono szkolenie. Ich forma i zakres ulegały zmianom w zależności od rozwoju placówki oraz zwiększających się systematycznie potrzeb. Realizowane były kursy dla młodszych i starszych podoficerów pożarnictwa.

 

W 1963 roku Komendant Główny SP nadał Szkole Sztandar, jako symbol ofiarnej i wiernej służby pożarniczej.

Komendanci SPP:

• kpt. poż. inż. Marian Gola- lipiec 1958- październik 1959
• kpt. poż. Adam Jackowski- listopad 1959- grudzień 1959
• kpt. poż. Stanisław Nosek- 1960- sierpień 1961
• mjr poż. Józef Dobosz- wrzesień 1961- 1971.

 Zarządzeniem nr 117 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 sierpnia 1971 r. na bazie istniejącej Szkoły Podoficerów Pożarnictwa utworzono Szkołę Chorążych Pożarnictwa. Jako policealne studium zawodowe Szkoła kształciła techników- chorążych pożarnictwa. Dwuletni okres nauki kończył się obroną pracy dyplomowej. W 1973 roku w Szkole, obok studium stacjonarnego, utworzony został wydział zaoczny dla osób zatrudnionych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej. Od 1977 roku w SCHP umożliwiono podwyższanie kwalifikacji zawodowych większej liczbie kandydatów uruchamiając kształcenie w systemie eksternistycznym.

 

W celu dostosowania do wzrastających potrzeb dydaktycznych w latach 1976-1991 prowadzano stopniową modernizację budynku Szkoły.

Komendantem Szkoły Chorążych Pożarnictwa był płk. poż. Józef Dobosz, a po jego śmierci w 1986 roku funkcję tę powierzono płk. mgr. Juliuszowi Skrobiszowi.

Zmiany polityczne oraz gospodarcze zaistniałe w Polsce po roku 1989 zapoczątkowały również w szeregach zawodowej straży pożarnej ruch ukierunkowany na stworzenie nowoczesnej służby ratowniczej, gotowej do niesienia profesjonalnej pomocy w każdej sytuacji zagrożenia zdrowia, życia oraz mienia. Taką służbą miała być powołana do życia z dniem 1 lipca 1992 roku Państwowa Straż Pożarna. Nowe spektrum zadań wyznaczonych dla tej służby, obejmujące oprócz pożarów ratownictwo techniczne, chemiczne i ekologiczne, a później również i medyczne wymagało stworzenia od podstaw nowych założeń do edukacji ratowników służących i wstępujących do służby. Tym samym wraz z powstaniem Państwowej Straży Pożarnej Minister Spraw Wewnętrznych Zarządzeniem nr 87 z 4 września 1992 roku przekształcił dotychczasową Szkołę Chorążych Pożarnictwa w SZKOŁĘ ASPIRANTÓW PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ. Priorytetowym zadaniem wyznaczonym dla Szkoły było przygotowanie kadry dowódczej średniego szczebla na potrzeby Państwowej Straży Pożarnej oraz tworzonego Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Kadra dydaktyczna Szkoły w krótkim okresie przygotowała od podstaw program kształcenia obejmujący nowe zagadnienia ratownicze.

 

Funkcję komendanta Szkoły w tym czasie objął st. bryg. mgr Juliusz Skrobisz. 1 stycznia 1993 roku na to stanowisko powołano st. bryg. mgr Witolda Gołębowskiego, a po jego przejściu na zaopatrzenie emerytalne, z dniem 1 kwietnia 2000 r. kierownictwo objął st. bryg. mgr inż. Jerzy Bronowicz.

Ponad 25 lat istnienia Szkoły Aspirantów PSP to okres licznych osiągnięć kadry kierowniczej, dydaktycznej oraz pracowników Szkoły. W tym czasie do nowych potrzeb dostosowano nie tylko programy, ale również unowocześniono bazę dydaktyczną i sprzętową. Dzięki temu proces dydaktyczny realizowany jest obecnie w warunkach podobnych do tych, w jakich przebiega służba w Państwowej Straży Pożarnej.

 

Szkoła to nie tylko miejsce przygotowania przyszłych dowódców, ale również ważny element struktury Centralnego Odwodu Operacyjnego Komendanta Głównego PSP. Jak ważny może świadczyć o tym udział szkół pożarniczych w działaniach powodziowych w roku 2010. Każdego dnia na zagrożonych wałach i terenach zalanych przez wezbrane wody rzek polskich jedną czwartą wszystkich sił ratowniczych stanowili słuchacze i kadra szkół. W szkołach zgromadzony jest również najnowocześniejszy sprzęt ratowniczy przeznaczony do działań na terenie całego kraju.

 

Szkoła Aspirantów w Poznaniu, pomimo centralnego podporządkowania, na co dzień wspiera swoimi siłami system ratowniczy Poznania oraz Wielkopolski. Jest dobrze znana mieszkańcom Poznania oraz społeczności lokalnej w dzielnicy Dębiec, w której jest zlokalizowana. Słuchacze Szkoły wraz z kadrą udzielają się w licznych akcjach pomocowych, krwiodawstwa oraz uczestniczą w życiu sportowym i kulturalnym Wielkopolski.

Dnia 17 sierpnia 2006 roku funkcję Komendanta Szkoły powierzono bryg. dr inż. Grzegorzowi Stankiewiczowi, który pełnił tę funkcje do dnia 22 września 2017 r. 

 

W historii Szkoły to kolejny okres dynamicznego rozwoju. W oddalonym o 5 km Luboniu od 2003 roku powstaje poligon pożarniczy, na którym budowane są stanowiska do praktycznej nauki zawodu ratownika. W latach 2001-2010 trwała rozbudowa obiektów szkolnych, w ramach której powstała nowoczesne hala sportowa z zapleczem odnowy biologicznej oraz dwa nowoczesne budynki dydaktyczno-garażowe.

Rok 2007 to ważny etap w rozwoju Szkoły jako placówki dydaktycznej. Od tego roku Szkoła zaistniała w strukturze szkół podległych Ministrowi Edukacji Narodowej. Pierwszym zauważalnym elementem tej zmiany były nowe zasady egzaminowania słuchaczy kończących naukę. Absolwenci Szkoły przystępują obecnie do dwuetapowego egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, przeprowadzanego przez zewnętrzną, niezależną od kierownictwa Szkoły i PSP, komisję. Funkcjonowanie Szkoły w powszechnym systemie edukacji spowodowało wdrożenie nowych zasad organizacji i nadzoru procesu dydaktycznego.

 

Z dniem 23 września 2017 r. na stanowisko Komendanta Szkoły powołany został st. bryg. dr inż. Jan Kołdej, który pełnił tą funkcję do stycznia 2020 r.

Z dniem 4 stycznia 2020 r. Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej powołał st. bryg. mgr inż. Macieja Zdęgę na stanowisko Komendanta Szkoły. 

Siedemdziesiąt lat istnienia poznańskiej szkoły pożarniczej to droga nieustannego rozwoju i dostosowywania kształcenia do potrzeb powszechnego systemu ratowniczego kraju. W wielu obszarach Szkoła szczyci się pionierskimi osiągnięciami, których idea wyprzedzała potrzeby systemu ratowniczego. Kadra dydaktyczna opracowała oraz wdrożyła szereg programów szkoleń specjalistycznych. Od początku jej istnienia kojarzona jest z solidnością i profesjonalizmem w przygotowaniu ratowników dla potrzeb Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Do chwili obecnej Szkołę ukończyło ponad 17 tys. absolwentów.

Rok 2020 to rok kolejnych inwestycji i modernizacji. 

Od tego roku kadeci oraz słuchacze podczas zajęć z fizykochemii spalania i środków gaśniczych mogą korzystać z nowoczesnych laboratoriów chemicznych. 

 

 

Oddano do użytkowania budynek socjalno-garażowy na szkolnym poligonie pożarniczym w Luboniu. W ramach rozbudowy bazy dydaktycznej na poligonie wykonano również pokazowe stanowisko umożliwiające realizację zajęć z zakresu prowadzenia działań ratowniczych podczas zdarzeń niebezpiecznych z udziałem instalacji fotowoltaicznych. 

W ramach Projektu ,,Usprawnienie systemu ratownictwa w transporcie kolejowym - etap I" została podpisana umowa na dostawę 4 sztuk trenażerów do prowadzenia akcji ratowniczych podczas katastrofy kolejowej dla:

• Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie,
• Centralnej Szkoły Państwowej Straży Pożarnej w Częstochowie,
• Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie,
• Szkoły Podoficerskiej Państwowej Straży Pożarnej w Bydgoszczy.

 

W ostatnich latach Szkoła zrealizowała m. in. zakup samochodów: zaopatrzeniowego klasy lekkiej z podestem ruchomym, samochodu ratowniczo - gaśniczego klasy ciężkiej GCBA 4/32, autobusu do przewozu ratowników, samochodu ratowniczo-gaśniczego typu autocysterna ze zbiornikiem na wodę, samochodu specjalnego z drabiną mechaniczną.

 

Kolejną inwestycją realizowaną przez Szkołę była przebudowa kuchni, która przygotowuje miesięcznie ok. 20 tys. posiłków zapewniając odpowiednie wyżywienie dla kadetów kształcących się w systemie dziennym oraz słuchaczy kursów. 

 

Rok 2020 stanowił szczególny czas we współczesnej historii. Pandemia wywołana przez koronawirusa zmieniła codzienne funkcjonowanie Szkoły. Najważniejsze wydarzenia odbywały się w ścisłym reżimie sanitarnym.  Po raz pierwszy w historii Szkoły, ze względów epidemiologicznych ślubowanie odbyło się wyjątkowo w holu Szkoły - słuchacze ślubowali na Sztandar Szkoły występując czwórkami. Wyróżnieni słuchacze (będący dowódcami plutonów) ślubowali w obecności  nadbryg. Andrzeja Bartkowiaka - Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej i st. bryg. Dariusza Matczaka – Wielkopolskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu. 

Pierwszy raz w historii Promocja w Szkole odbyła się bez udziału rodzin i przyjaciół.

 

Szkoła Aspirantów PSP w Poznaniu w ramach walki z pandemią Covid-19 niosła pomoc dla Republiki Białorusi, Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Kosowa, Macedonii Północnej oraz Serbii dostarczając środki dezynfekcyjne, antyseptyczne oraz maseczki chirurgiczne.

 

Mimo wciąż obowiązujących obostrzeń w 2021 r. w związku z pożarami lasów w Grecji oraz powodziami na terytorium Republiki Federalnej Niemiec, Szkoła wsparła służby w walce z żywiołami. W ramach działania Szkolnej Kompanii Wielozadaniowej COO kadra, kadeci oraz słuchacze szkolenia podstawowego prowadzili działania ratowniczo – gaśnicze, w związku z pożarami w Biebrzańskim Parku Narodowym oraz na terenie firmy recyklingowej w miejscowości Przysieka Polska.

 

 

Już od początku 2021 r. Szkoła przygotowuje się do obchodów Jubileuszu. Ważnym etapem podczas Dnia Strażaka było wkopanie Dębu Pamięci przez nadbryg. Arkadiusza Przybyłę Zastępcę Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej. Następnie w trakcie uroczystej Promocji  zaproszeni goście na czele z nadbryg. Arkadiuszem Przybyłą Zastępcą Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej i nadbryg. Dariuszem Matczakiem Wielkopolskim Komendantem Wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu wmurowali Kapsułę Czasu z przesłaniem dla przyszłych pokoleń. 

 

 W dniu 22 października 2021 roku obchodziliśmy uroczyście główne obchody Jubileuszu 70 – lecia Poznańskiej Szkoły Pożarniczej połączone z wręczeniem Szkole nowego sztandaru, ślubowaniem słuchaczy Dziennego Studium Aspiranckiego XXXI oraz przekazaniem szkolnej jednostce ratowniczo - gaśniczej nowego samochodu specjalnego z drabiną mechaniczną SD-31.
Tradycyjnie uroczysty apel poprzedziła odprawiona koncelebrowana Msza Św. w Kościele pw. Świętej Trójcy na Poznańskim Dębcu, której przewodniczył Jego Ekscelencja ks. biskup Zdzisław Fortuniak.

 

W uroczystościach Jubileuszu Poznańskiej Szkoły Pożarniczej uczestniczyło wielu szanownych gości – przyjaciół i sympatyków Szkoły.

Na naszą uroczystość zaproszenia przyjęli między innymi:

• Pan Jan Dziedziczak Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu do spraw Polonii i Polaków za Granicą, Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej,
• Pani Aneta Niestrawska Wicewojewoda Wielkopolski,
• nadbrygadier Andrzej Bartkowiak Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.