Międzynarodowa Konwencja o uregulowaniu połowów wielorybów (ICRW)
W marcu 2009 roku Polska zakończyła proces ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji o uregulowaniu połowów wielorybów (ICRW), podpisanej w Waszyngtonie dnia 2 grudnia 1946 roku. Tym samym nasz kraj stał się pełnoprawnym członkiem Komisji Wielorybniczej (IWC). Wieloryby należą do gatunków migrujących. Na świecie żyją 82 gatunki waleni, z których 20 gatunków zaliczanych jest do wielorybów, największych ssaków żyjących na ziemi.
W historii wielorybnictwa doszło do rozwoju przemysłowych polowań na wieloryby, które drastycznie zredukowały liczebność populacji większości gatunków, mających obecnie status gatunków zagrożonych wyginięciem. Połowy wielorybów w celach zarobkowych zawieszono w 1986 roku w wyniku moratorium uzgodnionego przez większość krajów reprezentowanych w IWC.
Konwencja ustanowiła zasady międzynarodowej regulacji i kontroli wielorybnictwa
i zahamowała destrukcyjne komercyjne wielorybnictwo. W preambule Konwencji podano przyczyny leżące u podstaw jej zawarcia: konieczność zabezpieczenie tak cennego zasobu przyrodniczego jakim jest pogłowie wielorybów dla przyszłych pokoleń, konieczność ochrony wszystkich rodzajów wielorybów przed nadmiernymi odłowami, potrzeba limitowania odłowów tak, aby liczebność wielorybów mogła w naturalny sposób wzrastać, uznanie za wspólny interes osiągnięcie optymalnego poziomu pogłowia wielorybów.
Polska nie posiada tradycji wielorybniczych. Natomiast ma bogatą tradycję morskich badań
i ochrony zasobów mórz. Polskie prawo obejmuje wszystkie gatunki wielorybów (ze szczególnym uwzględnieniem morświna występującego w Bałtyku), ochroną ścisłą. Polska wspiera starania Unii Europejskiej na drodze ku zrównoważonej eksploatacji morskiego ekosystemu i ochrony tych jego elementów, które są zagrożone wyginięciem. Te działania nabierają szczególnego znaczenie w świetle narastających zagrożeń dla wielorybów, takich jak związki toksyczne, niekorzystne zmiany klimatyczne, hałas, kolizje ze statkami, które niekorzystnie wpływają na stan żywych zasobów mórz i oceanów. Dlatego konieczna jest integracja krajów na rzecz zachowania światowego dziedzictwa przyrodniczego mórz i oceanów.
Można mówić o pewnej polaryzacji stanowisk wśród państw członkowskich Konwencji. Z jednej strony podnoszone są kwestie konieczności zaspokojenia życiowych potrzeb ludności autochtonicznej, której styl życia tradycyjnie jest związany z połowami wielorybów, czy prawem krajów do swobodnego wykorzystywania zasobów mórz.
Z drugiej strony wiele krajów sprzeciwia się komercyjnym polowaniom na wieloryby i chce promować ich ochronę oraz wykorzystywanie bez zabijania – np. do rozwoju turystyki związanej z oglądaniem wielorybów (whalewaching). Zestawienie tych informacji daje wyobrażenie jak trudne są obrady Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej, której uczestnicy starają się osiągnąć porozumienie.