Stanowisko Ministerstwa Klimatu w sprawie Climate Law
04.03.2020
Z rozczarowaniem przyjmujemy fakt, że dokument Komisji Europejskiej w sposób jednostronny podchodzi do neutralności klimatycznej. Po raz kolejny, w dyskusji trwającej od wielu miesięcy, nacisk położony jest na określenie sposobu określenia i wysokości kolejnych celów redukcyjnych, pomijając praktycznie określenie możliwości i sposobu osiągnięcia tych celów. Przedwczesne jest wyciąganie wniosków przed uzyskaniem wszystkim potrzebnych informacji, w tym przed wynikami oceny wpływu.
Od początku dyskusji o neutralności klimatycznej podkreślamy, że choć ewolucja gospodarki i energetyki jest w naszym interesie, to jednak musi odbywać się ona w sposób bezpieczny dla obywateli, gospodarki i państwa. Ewentualne przyspieszenie tempa redukcji w UE musi wiązać się ze szczegółowym określeniem podziału ciężarów redukcyjnych między państwa członkowskie i branże gospodarki. Co więcej, wymaga to również szczegółowo opisanych instrumentów kompensacji dla najbardziej narażonych branż, regionów i krajów, a także wskazania odpowiednich narzędzi realizacji celów.
Takie zdanie przedstawiliśmy już w czerwcu 2019 r. i od tej pory dyskusja na te tematy praktycznie (poza propozycją w zakresie Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji) nie posunęła się naprzód, co potwierdza projekt przedstawiony w dniu dzisiejszym przez Komisję Europejską. Uważamy, że korzystnym dla całej dyskusji byłoby uwzględnienie w projekcie kierunkowych zapisów dotyczących narzędzi realizacji celów, w tym określenie mechanizmów finansowych, które pomogą wszystkim państwom członkowskim zrealizować wspólnie ambitny europejski projekt pod nazwą „neutralność klimatyczna”.
Zapisy projektu rozporządzenia zmierzają do przeniesienia ciężaru dyskusji w stronę Komisji Europejskiej odchodząc w pewnym sensie od dotychczasowej praktyki wyznaczania ram polityki klimatycznej przez głowy państw w ramach Rady Europejskiej. Nie jest to w naszej opinii korzystne rozwiązanie – strategiczne decyzje w zakresie polityki klimatycznej, a taką decyzją jest niewątpliwie określenie celów pośrednich do roku 2050, powinny być podejmowane w drodze konsensusu przy udziale wszystkich państw członkowskich w ramach Rady Europejskiej.