Polska w Szwajcarii

Podejmowanie pracy    
Obywatele Unii Europejskiej (oprócz obywateli Chorwacji, wobec których zastosowano 10 letni okres przejściowy) mają swobodę poruszania się w Szwajcarii. Mogą oni przebywać i wykonywać działalność zarobkową w Szwajcarii trzy miesiące bez zezwolenia. Muszą tylko zgłosić się w swojej gminie. Jeśli działalność trwa dłużej niż trzy miesiące, muszą zgłosić się w swojej gminie oraz złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt.
Wszelkie informacje na temat zatrudnienia w Szwajcarii znajdują się na stronie: www.eda.admin.ch
Szwajcarskie prawo gwarantuje prowadzenie działalności gospodarczej w zróżnicowanych formach zarówno przez osoby będące obywatelami tego kraju, jak i przez cudzoziemców. Jako najbardziej powszechne występują spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH), spółki akcyjne (AG); mogą być też tworzone oddziały spółek.

Poszukiwanie pracy
Bezpłatne pośrednictwo pracy prowadzi Regionalne Pośrednictwo Pracy w miejscu zamieszkania (pobytu). Przydatna może okazać się strona: www.treffpunkt-arbeit.ch, gdzie zamieszczane są oferty pracy szwajcarskich urzędów pracy.
Również na stronach Ministerstwa Gospodarki www.seco.admin.ch można znaleźć informacje na temat możliwości podjęcia pracy.

Warunki pracy

Rodzaje umów o pracę
Umowa o pracę może zostać zawarta także ustnie, co oznacza, iż umowa jest ważna również w sytuacji, kiedy strony nie nadały jej formy pisemnej. W przypadku niektórych umów ich forma pisemna jest obligatoryjna. Dotyczy to w szczególności umów o naukę zawodu z pracodawcą. Osoby niepełnoletnie oraz osoby pozostające pod opieką do zawarcia umowy o pracę potrzebują zgody swego przedstawiciela prawnego.

Urlop wypoczynkowy
Ustalony ustawowo minimalny czas trwania urlopu wynosi: 4 tygodnie dla pracowników i dla uczących się zawodu powyżej 20-go roku życia, 5 tygodni dla pracowników i dla uczących się zawodu do ukończonego 20-go roku życia. Ponadto pracodawca jest obowiązany przyznać swoim pracownikom dni i godziny zwyczajowo wolne od pracy, np. na okoliczność ślubu, urodzin dziecka/dzieci, zgonu bliskich lub w przypadku zmiany miejsca zamieszkania.

Wynagrodzenie za pracę
Szwajcaria nie ma ustawowej płacy minimalnej. Pensja pracownika zależy od poziomu wykształcenia, branży zawodowej, regionu a także od wieku. Tylko niektóre układy zbiorowe pracy określają minimalną stawkę. Jednak ogólny poziom płac jest wyższy niż w innych krajach europejskich. 

 

Materiał informacyjny dot. pobytu i pracy w Szwajcarii
 

Podejmowanie pracy    
Obywatele Polski mają prawo do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Wjazd do Księstwa Liechtensteinu oraz pobyt na jego terenie jest możliwy na podstawie ważnego dokumentu tożsamości (dowodu osobistego lub paszportu). Dokument ten musi być ważny co najmniej 90 dni dłużej od planowanego czasu pobytu. Pobyt w Liechtensteinie krótszy niż 90 dni nie wymaga uzyskania dodatkowego pozwolenia na pobyt. Pozwolenie takie należy uzyskać jeśli pobyt na terenie Księstwa Liechtensteinu trwać będzie dłużej niż 90 dni.
Wnioski o pozwolenie na pobyt składa się w Urzędzie ds. Cudzoziemców i Paszportów (Ausländer- und Passamt).

Poszukiwanie pracy    
Usługi rynku pracy w Liechtensteinie świadczone są przez Arbeitsmarkt Service Liechtenstein (AMS FL) – Służby Zatrudnienia Księstwa Liechtensteinu. AMS FL zapewnia kompleksową obsługę pracodawców i osób poszukujących pracy. Portal www.amsfl.li (w języku niemieckim) dostarcza cennego wsparcia i informacji dla osób poszukujących pracy.
Pod adresem internetowym www.wirtschaftskammer.li znaleźć można przydatne informacje o rynku pracy oraz jego sektorach.
Na stronach www.aha.li w zakładce Praca (AHA INFO → Arbeit) oraz na stronie Instytutu Zarządzania Zasobami Ludzkimi www.abena.li znajduje się wiele przydatnych informacji dla osób szukających pracy.

Warunki pracy    
Przepisy prawa pracy w Liechtensteinie oparte są o zasady Kodeksu cywilnego (Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch – ABGB) oraz prawa pracy w przemyśle, produkcji i handlu w skrócie Prawa pracy (Arbeitsgesetz). Przepisy te określają prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące godzin pracy, wynagrodzenia, równości płci, świąt, urlopów, świadczeń, ubezpieczenia, zwolnień i innych.
W Liechtensteinie istnieje tylko jeden związek zawodowy dla pracowników wszystkich sektorów Stowarzyszenie Pracowników Liechtensteinu (Liechtensteinischen ArbeitnehmerInnenverband – LANV).

Rodzaje umów o pracę
W Liechtensteinie umowa o pracę może być zawierana w formie pisemnej lub ustnej. Zalecane jest jednak by była to forma pisemna. Umowa musi zawierać następujące informacje: dane osobowe, adres pracodawcy, datę rozpoczęcia pracy, czas trwania umowy, dzienny lub tygodniowy wymiar czasu pracy, okresy odpoczynku, opis stanowiska pracy i zakresu obowiązków, okres wypowiedzenia, wynagrodzenie, dodatki, premie, prowizje.

Urlop wypoczynkowy
Od 2011 roku pracownikom przysługują 4 tygodnie urlopu w ciągu roku. Pracownicy do 20 roku życia oraz pracownicy posiadający co najmniej dwudziestoletni staż pracy mają prawo do 5 tygodni urlopu w ciągu roku. Wiele zbiorowych układów pracy przewiduje 22 dni urlopu lub więcej dla osób powyżej 50 roku życia. Należy dopytać pracodawcy czy w danym sektorze występują takie uregulowania.

Wynagrodzenie za pracę
W Liechtensteinie nie ma ustawowej płacy minimalnej. Jednakże niektóre zbiorowe układy pracy zawierane pomiędzy Izbą Przemysłowo-Handlową, Związkiem Pracodawców oraz Związkiem Zawodowym przewidują określone wynagrodzenia za pracę w konkretnym sektorze. Warunki tych umów zmieniają się średnio co 2 lata i mają za zadanie chronić przed dumpingiem płacowym.

 

Materiał informacyjny dot. pobytu i pracy w Liechtesteinie