Opolski Urząd Wojewódzki

16 lutego 2021 Rada Ministrów przyjęła pierwszą polską Strategię na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami, której głównym celem  jest włączenie osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami w życie społeczne i zawodowe, a tym samym zagwarantowanie im praw określonych w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.

To kompleksowy dokument, który będzie mapą drogową polityki krajowej na rzecz osób z niepełnosprawnościami, to włączenie osób z niepełnosprawnościami w życie społeczne i zawodowe, stworzenie przestrzeni prawdziwie dostępnej dla każdego.

Prace nad Strategią zostały zapoczątkowane pod koniec 2016 r., a w 2020 r. Strategia została znacząco rozszerzona i skonkretyzowana. Przeanalizowano ponad 1600 stron uwag w ramach konsultacji społecznych, a robocza wersja Strategii uzyskała wstępną akceptację ze strony Komisji Europejskiej.

Strategia zakłada kompleksowe, horyzontalne i ponadsektorowe podejście polityki publicznej do wsparcia osób z niepełnosprawnościami, uwzględniające ich potrzeby w zakresie niezależnego życia i włączenia społecznego.
Zapisy dotyczące konkretnych działań w projekcie Strategii, w tym o charakterze legislacyjnym i programowym, zostały poprzedzone diagnozą stanu faktycznego.

Na tej podstawie wskazano poniższe obszary priorytetowe Strategii:

1. Niezależne życie.

• Zapewnienie możliwości samostanowienia i wypowiadania się we własnym imieniu.
• Zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami możliwości pełnego udziału w życiu społecznym, publicznym i politycznym.
• Przeprowadzenie procesu deinstytucjonalizacji (wyeliminowanie konieczności opieki instytucjonalnej) oraz wprowadzenie systemowych rozwiązań w zakresie usług społecznych wspierających niezależne życie.
• Mechanizmy monitorowania zapewniania możliwości realizacji praw osób z niepełnosprawnościami.

2. Dostępność.

• Dostępna przestrzeń publiczna.
• Mobilność.
• Dostęp do usług, informacji oraz wiedzy i komunikacji.
• Uczestnictwo w życiu kulturalnym oraz aktywność sportowa.

3. Edukacja.

• Wczesna pomoc.
• Edukacja włączająca.
• Przygotowanie do wejścia na rynek pracy.
• Rozwój oraz zapewnienie uczniom i studentom z niepełnosprawnościami form komunikacji zgodnych z ich potrzebami.

4. Praca.

• Modyfikacja i uzupełnienie systemu wsparcia zatrudnienia oraz aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami.
• Aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnościami.
• Środowisko pracy przyjazne pracownikom z niepełnosprawnościami.
• Tworzenie otoczenia sprzyjającego skutecznej aktywizacji zawodowej.

5. Warunki życia i ochrona socjalna.

• System wsparcia finansowego osób z niepełnosprawnościami.
• Mieszkalnictwo.

6. Zdrowie.

• Zapobieganie powstawaniu i pogłębianiu się niepełnosprawności.
• Dostęp do usług zdrowotnych oraz zwiększenie efektywności procesu leczenia.
• Profilaktyka i leczenie w obszarze zdrowia psychicznego oraz środowiskowy system wsparcia osób z problemami zdrowia psychicznego.

7. Budowanie świadomości.

• Zwiększanie jakości informacji o niepełnosprawności w dyskursie publicznym.
• Edukacja pracowników instytucji publicznych.
• Wdrożenie zmian prawnych na rzecz budowania świadomości.

8. Koordynacja.

• Spójny z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych system koordynacji realizacji praw osób z niepełnosprawnościami.
• Powiązanie działań w obszarze niepełnosprawności z innymi działaniami polityki społecznej.
• System zbierania danych i współpraca międzynarodowa.

Działania wskazane w ramach wyżej wymienionych priorytetów i obszarów posłużą jako podstawa dla nowego systemu wsparcia, który pozwoli na wdrażanie w Polsce postanowień Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, a tym samym umożliwi osobom z niepełnosprawnościami niezależne życie i pełny udział we wszystkich jego sferach, w taki sposób, aby mogły funkcjonować w społeczeństwie na zasadzie równości z innymi osobami.

Uchwała w sprawie przyjęcia Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021 – 2030 wejdzie w życie po 14 dniach od ogłoszenia.