Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku

Mszę świątą w Kopnej Górze, gdzie spoczywają szczątki 46 polskich żołnierzy, którzy zginęli w bitwie pod Sokołdą, odprawił bp Henryk Ciereszko. Po niej odbył się uroczysty apel pamięci, a uczestnicy złożyli kwiaty na mogiłach powstańczych.

- Chciałbym serdecznie podziękować władzom lokalnym za to, że pięlęgnują pamięć o naszej historii, o poległych w bitwie pod Sokołdą i dbają o to miejsce, gdzie co roku możemy oddawać hołd walczącym w imię miłości do Ojczyzny - mówił wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, który odczytał również list premiera Mateusza Morawieckiego, skierowany do uczestników rocznicowych uroczystości.

W uroczystości wzięli udział m.in. żołnierze 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego, 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej, przedstawiciele grup rekonstrukcyjnych, harcerzy oraz władz samorządowych.

Drugą część uroczystości zaplanowano na późny wieczór. O godz. 21:30 przed nową biblioteką w Supraślu będzie można zobaczyć fragmenty filmów dokumentalnych o Kopnej Górze. Zwieńczeniem obchodów 190. rocznicy bitwy pod Sokołdą będzie nocny apel pamięci. O godz. 23:00 w Kopnej Górze, w świetle płonących ognisk i pochodni będzie można zobaczyć inscenizację bitwy przygotowaną przez grupę rekonstrukcyjną.

**********

W lipcu 1831 roku jeden z polskich oddziałów walczących w powstaniu listopadowym dowodzony przez płk Józefa Zaliwskiego, po przegranej bitwie o Wilno, zawrócił w kierunku Warszawy, by dotrzeć jak najszybciej z powrotem do Królestwa. 7 lipca w okolicy Sokołdy wpadł w pułapkę. Wczesnym rankiem Rosjanie otoczyli obóz oddziału Zaliwskiego i zaczęli go ostrzeliwać. Polacy próbowali wydostać się z okrążenia, jednak bagniste zakola rzeki znacznie im to utrudniały. Część powstańców zginęła w nurtach Sokołdy, część przedostała się na drugi brzeg, ale nie miała szans w starciu z przeciwnikiem. Rosjanie ciała zabitych wrzucili do wspólnego grobu. Mogiła skrywająca powstańców pozostała zapomniana przez następne 180 lat.

Okoliczna ludność postawiła symboliczny pomnik, lecz z biegiem lat pamięć o tych wydarzeniach zatarła się na tyle, że to miejsce błędnie uważano za mogiłę powstańców z 1863 r. Dopiero szczegółowe badania archeologiczne z początków XXI wieku pozwoliły na zrekonstruowanie zdarzeń z lipca 1831 r., a szczątki 46 poległych powstańców zostały wydobyte ze zbiorowego grobu i każdy z nich otrzymał własną mogiłę na Kopnej Górze.