Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku

Różaniec Zofii Biniewskiej, obrączka Janiny Kacały, zdjęcie żony i dziecka Henryka Jana Kowalczyka - pamiątki po byłych więźniach obozów koncentracyjnych - wróciły do ich rodzin. W czwartek (4.11) w Operze i Filharmonii Podlaskiej wręczyli je prezes IPN dr Karol Nawrocki oraz dyrektor Arolsen Archives Floriane Azoulay. W innym terminie do nieobecnej podczas uroczystości rodziny trafi także zegarek kieszonkowy, który należał do Piotra Błaszczyka.

Arolsen Archives - Międzynarodowe Centrum Badań Prześladowań Nazistowskich - przechowuje cały czas około 2.500 przedmiotów należących do byłych więźniów obozów koncentracyjnych, m.in. zegarki kieszonkowe i na rękę, pierścionki, portfele, zdjęcia rodzinne i przedmioty codziennego użytku. Należały one do więźniów z ponad 30 krajów, w tym również z Polski. Większość przechowywanych przedmiotów w Arolsen Archives pochodzi z obozu koncentracyjnego Neuengamme, zostały odnalezione przez żołnierzy brytyjskich.

- W naszych archiwach są pamiątki, które nie należą do nas, a do rodzin osób, które podczas wojny straciły życie (...). Szukamy rodzin, by zwrócić te przedmioty bliskim ofiar - mówiła dyrektor Arolsen Archives Floriane Azoulay.

W 2016 roku Arolsen Archives rozpoczęło kampanię #StolenMemory mającej na celu zwrócenie pamiątek jak największej liczbie rodzin.

- Nazwa "Stolen Memory", czyli skradziona pamięć, jest intelektualną prowokacją bo pamięci nie uda się skraść, pamięci nie uda się zabrać, zniszczyć. O tym każdego dnia przekonują się pracownicy IPN. Pracują po to, by pielęgnować pamięć o przerażającym wieku XX. Tym zajmują się także archiwa Arlosen - podkreślał prezes IPN dr Karol Nawrocki.

Podczas czwartkowej uroczystości wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski wręczył medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” Dorocie Bartoszewicz ze stowarzyszenia "Ocalić od Zapomnienia Infinitas". Odznaczenie przyznał minister kultury i dziedzictwa narodowego za działanie na rzecz odnajdywania rodzin więźniów obozów.

Zwieńczeniem spotkania było kuratorskie oprowadzenie po wystawie „#StolenMemory – Skradziona Pamięć”, składającej się z 12 paneli ekspozycyjnych, na których zaprezentowano losy i ocalałe pamiątki po 13 więźniach obozów koncentracyjnych, których krewni nadal są poszukiwani (#Poszukiwani). Autorzy przedstawili również biogramy więźniów, których przedmioty zostały zwrócone ich rodzinom (#Odnalezieni) oraz zamieścili plakaty informacyjne, przybliżające istotę projektu oraz ważne wydarzenia z okresu II wojny światowej. Ekspozycja została opracowana w języku polskim i angielskim.

Wystawa będzie prezentowana do 11 listopada w Operze i Filharmonii Podlaskiej (ul. Odeska 1) oraz od 15 do 30 listopada w Muzeum Podlaskim (ul. Rynek Kościuszki 11) w Białymstoku.