"Pamięć o Pruszance Starej ciągle żywa" - hołd żołnierzom września 1939 roku
18.09.2021
W sobotę (18.09) w Pruszance Starej (powiat bielski) odbyła się uroczystość upamiętniająca 82. rocznicę bitwy stoczonej 13 września 1939 r. przez Podlaską Brygadę Kawalerii na polach Domanowa, Mnia i Pruszanki. W obchodach wziął udział wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, a zorganizowało je Stowarzyszenie Grupa Rekonstrukcyjna im. Brygady Kawalerii „Plis”.
Uroczystość upamiętniająca bitwę i poległych w niej polskich żołnierzy rozpoczęła polowa msza święta odprawiona przez proboszcza parafii w Domanowie ks. Krzysztofa Napiórkowskiego oraz proboszcza parafii św. Kazimierza w Nowych Piekutach ks. Tadeusza Sołtysika. Po jej zakończeniu odbył się apel poległych, salwa honorowa pododdziału 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej oraz złożenie wieńców na żołnierskiej mogile.
13 września 1939 r. wycofująca się spod Zambrowa Samodzielna Grupa Operacyjna „Narew”, w skład której wchodziły podlaska i suwalska brygady kawalerii, w okolicach Brańska zostały otoczone przez oddziały niemieckiego XIX korpusu gen. Guderiana. Na pozycje polskie pod Domanowem, bronione przez 9. Pułk Strzelców Konnych i 14. Dywizjon Artylerii Konnej, od rana spadały kolejne niemieckie uderzenia. Niemcom udało się przełamać opór polskich żołnierzy dopiero ok. godz. 15. Strzelcy konni wycofali się w kierunku Hodyszewa, osłaniani przez ogień dział, którym udało się zniszczyć trzy niemieckie czołgi. Straty polskie były ogromne – poległo ok. 140 żołnierzy i oficerów, w tym dowódca jednego ze szwadronów por. Izydor Kołakowski (jego imię nosi obecnie Szkoła Podstawowa w Domanowie). Kilkudziesięciu z nich pochowano w mogile pod lasem w Pruszance Starej.
Żródło: Powiat Bielski