Wojewoda uczcił 105. rocznicę utworzenia Komendy Lokalnej Polskiej Organizacji Wojskowej w Choroszczy
09.10.2022
Uroczysta msza, złożenie kwiatów przed pomnikiem i kawiarenka historyczna. Tak mieszkańcy Choroszczy w niedzielę (9.10) uczcili 105. rocznicę utworzenia Komendy Lokalnej Polskiej Organizacji Wojskowej. Jej członkowie rozbrajali niemieckiego wroga, uczestniczyli w akcjach sabotażowych, wielu później służyło w Wojsku Polskim. Cześć ich pamięci oddał również wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski.
Główne uroczystości rocznicowe odbyły się przy pomniku Komendy Lokalnej Polskiej Organizacji Wojskowej w Choroszczy, u zbiegu ulic: H. Sienkiewicza i Lipowej, w miejscu dawnej „Birży” – lokalizacji formacji. Poprowadził je Józef Waczyński - prezes Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Choroszczy, który także przedstawił rys historyczny powstania KL POW.
Wzięli w nich udział m.in.: wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, burmistrz Choroszczy Robert Wardziński, potomkowie rodzin choroszczańskich Peowiaków oraz licznie przybyli mieszkańcy Gminy Choroszcz. Wartę honorową przy pomniku oraz maszcie z flagą państwową pełnili żołnierze 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego i 1. Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej im. gen. bryg. Władysława Liniarskiego ps. Mścisław oraz Stowarzyszenia Polskiej Organizacji Wojskowej.
- Organizacja konspiracyjna odgrywała szczególnie ważną rolę w momencie, kiedy nastąpił tzw. kryzys przysięgowy oraz kiedy kończyła się I wojna światowa - mówił dziennikarzom wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski.
Druga część uroczystości odbyła się w auli Miejsko-Gminnego Centrum Kultury i Sportu w Choroszczy, w ramach XXIII Kawiarenki Historycznej. Spotkanie było okazją do prezentacji wznowionej książki pt.: „Bohaterowie sprzed stu lat. Portret zbiorowy” oraz obejrzenia dwóch ekspozycji: „Podlascy twórcy niepodległości Polski” i „POW w zbiorach Jana Adamskiego”.
Rys historyczny
105 lat temu, 7 października 1917 roku w Choroszczy utworzono Komendę Lokalną Polskiej Organizacji Wojskowej. Pierwszym komendantem KL POW w Choroszczy był Wiktor Kuczyński, a po nim Stanisław Turecki „Olsza”. Wkrótce ta konspiracyjna organizacja liczyła ponad 60 członków czynnych (zaprzysiężonych) i wspierających. Członkowie POW na przełomie lat 1918 i 1919 brali aktywny udział w rozbrajaniu posterunków niemieckich w Choroszczy i okolicach, przejęli niemiecki tabor wojskowy pod Fastami, uczestniczyli też w szeregu akcji sabotażowych. Po odzyskaniu niepodległości przez Choroszcz (19 lutego 1919 r.), wielu z nich wstąpiło ochotniczo do Wojska Polskiego. Jeden z nich – Florian Piłasiewicz, żołnierz 33. pułku piechoty, poległ 20 stycznia 1919 r. pod Homlem.
Na podst. Gmina Choroszcz i PAP