Zabytki w Podlaskiem przejdą renowację dzięki 153 mln zł z rządowego programu
30.08.2023
Wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski i podlaski wojewódzki konserwator zabytków prof. Małgorzata Dajnowicz rozmawiali dziś z samorządowcami z naszego regionu o zadaniach, jakie będą realizować w ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. W konferencji „Ochrona zabytków: programy realizacje, perspektywy” wzięli również udział wicewojewodowie podlascy Tomasz Madras i Bogusława Szczerbińska.
Rządowy Program Odbudowy Zabytków w skali kraju to 2,5 mld zł na 4,8 tys. projektów, z czego ponad 153 mln zł trafiło do naszego regionu na ochronę i opiekę nad 231 zabytkami.
– Rządowy Program Odbudowy Zabytków to bezprecedensowe w skali dziesięcioleci pieniądze. Wcześniej nie było możliwości, by uzyskać tak znaczne wsparcie finansowe na zabytki, które znajdują się na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego. Mowa tu o zabytkach wielkich, znanych, ale też i mniejszych, o lokalnym znaczeniu – mówił wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski. Jak zaznaczył, wiele zabytków w Podlaskiem oraz w całym kraju uległo zniszczeniu w trakcie wojny, ale także w okresie PRL, ustrój ten bowiem niszczył obiekty związane m.in. z tematyką ziemiaństwa.
Wojewoda podlaski poinformował, że w sierpniu zakończył się kolejny, II. nabór w ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, na którego rozstrzygnięcie jeszcze czekamy. – Liczymy, że w w drugiej edycji będą to porównywalne środki, które pozwolą podlaskim samorządom zrealizować przełomowe prace przywracające blask naszym zabytkom – powiedział wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski.
– Chcemy, by zabytki odzyskały swój blask w wymiarze przestrzennym, materialnym oraz by tętniło w nich życie. W województwie podlaskim, w większości są to obiekty sakralne, które służą jako miejsca kultu, występują na trasach turystycznych szlaków. Są też obiekty w zasobach gmin będące siedzibami jednostek kulturalno-oświatowych. Pragniemy, by wokół nich integrowały się społeczności lokalne i nawiązując do przeszłości tworzyły jak najlepsze warunki dla teraźniejszości i przyszłości – wyjaśnił wojewoda podlaski.
Podlaski wojewódzki konserwator zabytków prof. Małgorzata Dajnowicz w swoim wystąpieniu przypomniała o innych dotacjach i programach z zakresu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. Mowa tu m.in. o dotacjach z budżetu województwa podlaskiego. Dotychczasowe dokonania i najczęściej popełniane błędy uczestnikom konferencji przybliżył Jacek Chańko – opiekun Rządowego Programu Odbudowy Zabytków w województwie podlaskim.
Rządowy Program Odbudowy Zabytków: I edycja w Podlaskiem
Z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków do województwa podlaskiego w I edycji trafiło ok. 153,5 mln zł na realizację 231 projektów. W większości remonty i prace konserwatorskie będą dotyczyły obiektów sakralnych – jak choćby katedry białostockiej – województwo podlaskie otrzymało na ten cel ponad 3,2 mln zł.
Wsparcie otrzyma także Gmina Dąbrowa Białostocka na remont kościoła pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika (ponad 1,2 mln zł), a Gmina Zabłudów zajmie się renowacją cerkwi pw. św. Kosmy i Damiana w Rybołach, na co otrzymała prawie 500 tys. zł
Dzięki Rządowemu Programowi Odbudowy Zabytków dawny blask odzyskają miejsca, z których na co dzień korzystają mieszkańcy. Powiat białostocki wyremontuje zabytkowy dwór w Krasnem, który jest siedzibą domu dziecka, na co dostał 1,5 mln zł, Gmina Wyżajny zrewitalizuje zieleniec w zabytkowym centrum za prawie 1 mln zł, a Gmina Orla przeprowadzi adaptację budynku synagogi w Orli na potrzeby Centrum Pracy Twórczej, na co otrzymała ponad 400 tys. zł.
Dofinansowanie otrzyma 117 samorządów (w tym województwo podlaskie).
Najwięcej środków z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków trafi do poniższych podmiotów:
-
Województwo Podlaskie – 23 mln zł na osiem projektów;
-
Miasto Siemiatycze – ponad 4,6 mln zł na trzy projekty;
-
Gmina Suwałki – 4,6 mln zł na dwa projekty.
Rządowy Program Odbudowy Zabytków: Cele programu
Program wspiera samorządy w poprawieniu stanu, odbudowie i remontach zabytków. Uchronimy je przed degradacją i niszczeniem. Piękno historycznych miejsc będzie zachowane na kolejne dekady. Dbałość o zabytki to troska o dziedzictwo kulturowe, zachowanie naszej tożsamości i budowanie narodowej wspólnoty.
Środki z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków będą przeznaczone na:
-
prace konserwatorskie,
-
restauratorskie,
-
roboty budowlane
Równolegle do Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, w ciągu ostatnich lat podjęliśmy się wsparcia ochrony zabytków i dziedzictwa. Przeznaczyliśmy łącznie ponad 1,24 mld zł w latach 2016-2023 na program „Ochrona Zabytków”, a także rozwinęliśmy listę Pomników Historii.