Programy społeczne wspierają polską wieś
05.10.2020
Co druga złotówka ze świadczenia wychowawczego przeznaczona jest dla dzieci z gmin wiejskich i miejsko-wiejskich. Program Rodzina 500+ jest jednym z wielu programów społecznych wspierających mieszkańców wsi.
Dzięki licznym programom prowadzonym przez ministerstwo z roku na rok poprawia się jakość życia i bezpieczeństwo polskich rodzin. Szczególnie mieszkańcy wsi odczuwają na co dzień efekty działania wsparcia udzielanego rodzinom.
Świadczenie 500+ i Dobry start
- „Ponad połowa środków z programu Rodzina 500+ trafia każdego miesiąca na wieś. Także większość dzieci objętych tych wsparciem pochodzi z terenów wiejskich” – mówi minister rodziny pracy i polityki społecznej Marlena Maląg. Od startu programu do końca lipca tego roku to w sumie 67,9 mld zł, z czego 38,8 mld zł trafiło do rodzin w gminach wiejskich (33,4 % ogółu wydatków), a 29,1 mld zł – gmin miejsko-wiejskich (25,1 %).
W sumie 3,5 mln dzieci w tych gminach objętych jest wsparciem programu Rodzina 500+ (54,3 % wszystkich dzieci z programu).
Także więcej niż połowa środków z programu „Dobry Start” trafia do rodzin mieszkających na wsi. Wydatki z programu w 2018 i 2019 r. dla gmin wiejskich i miejsko-wiejskich wyniosły ok. 1,5 mld zł (57,4% ogółu wydatków). W zeszłym roku wyprawkę szkolną otrzymało w tych gminach ok. 2,5 mln dzieci.
-„Oba programy, Dobry Start jak i Rodzina 500+, w pełni zadomowiły się wśród rodzin z terenów wiejskich. Otrzymują je wszystkie dzieci, bez względu na sytuację dochodową i teraz, w okresie pandemii, szczególnie zyskały na znaczeniu – mówi minister Marlena Maląg.
Spadek ubóstwa na wsi
Dzięki takim programom społecznym jak Rodzina 500 + czy Dobry Start oraz dobrej sytuacji na rynku pracy, której towarzyszy regularny wzrost wynagrodzeń, w tym płacy minimalnej poprawiła się jakość życia polskich rodzin, szczególnie tych najbiedniejszych, mieszkających na wsi.
Wskaźnik zagrożenia ubóstwem skrajnym dla mieszkańców wsi w 2019 r. zmniejszył się w porównaniu do 2018 r. o 1,9 p. proc i wyniósł 7,5%. Regularny spadek poziomu ubóstwa na wsi najlepiej jednak widać porównując te dane z rokiem 2015, czyli przed wprowadzeniem programu Rodzina 500+. W latach 2015-2019 ubóstwo skrajne wśród mieszkańców wsi spadło aż o jedną trzecią – z 11,3% do 7,5% (-3,8 p. proc.)
Wsparcie dla najbiedniejszych mieszkańców wsi
Nie zapominamy jednak o osobach, które nadal znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. W 2019 roku wszedł w życie nowy wieloletni rządowy program „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023. Program zapewnia pomoc nie tylko dzieciom z ubogich rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, ale także osobom starszym, niepełnosprawnym, o niskich dochodach. W ramach programu seniorzy, którzy ze względu na podeszły wiek czy niepełnosprawność nie są w stanie sami przygotować sobie obiad i rzadko opuszczają dom, otrzymują gorący posiłek do domu.
W 2019 roku pomocą w ramach programu „Posiłek w szkole i w domu” objętych było ok. 1 mln osób, wśród nich prawie 514 tys. pochodziło z obszarów wiejskich.
Program finansowany jest ze środków budżetu państwa oraz środków własnych jednostek samorządu terytorialnego. Z tych obu źródeł wsparcie z programu dla najbardziej potrzebujących mieszkańców wsi wyniosło w 2019 r. prawie 271 mln zł, z czego znaczną część, bo aż ok. 194 mln zł stanowiły środki z budżetu państwa.
Najbardziej potrzebujący mieszkańcy wsi otrzymują także wsparcie w postaci paczek żywnościowych i posiłków w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 współfinansowanego ze środków unijnych. W programie uczestniczy ok. 1,4 tys. gmin wiejskich, co stanowi 61% wszystkich gmin, w których pomoc żywnościowa jest dostępna w ramach programu.
Ok. 40% odbiorców wsparcia z programu zamieszkuje w gminach wiejskich. Rocznie do polskich rodzin trafia żywność w postaci paczek żywnościowych i posiłków o wartości przekraczającej 300 mln zł, z tego przykładowo w podprogramie 2018 mieszkańcy wsi otrzymali wsparcie o wartości 148,5 mln zł.
Maluch+ rośnie na wsi
Od 2018 roku trzykrotnie został zwiększony budżet programu Maluch+, dzięki któremu rozbudowywana jest w całej Polsce sieć żłobków i klubów dziecięcych oraz dofinansowywane są istniejące miejsca opieki. Od tego czasu budżet programu wynosi rocznie 450 mln zł, co pozwoliło diametralnie zwiększyć liczbę oddawanych każdego roku nowych miejsc opieki.
Ten boom jest szczególnie widoczny w gminach wiejskich. Podczas gdy jeszcze w edycji 2017 w gminach wiejskich utworzono ok. 1100 miejsc opieki, to w edycji 2019 było ich już 3100. W tym roku ten dobry wynik uda się zapewne jeszcze pobić, gdyż zaplanowane jest utworzenie ok. 4 600 miejsc w żłobkach i klubach dziecięcych. Na dofinansowanie nowych miejsc opieki na wsi przeznaczono z Maluch+ w tym roku 83,3 mln zł, aż osiem razy więcej niż jeszcze w edycji 2017.