Wystawa „Stan Wojenny 1981-1983” oraz gala wręczenia odznaczeń państwowych i nagród Praesentes Prioribus
22.11.2024
Dziś w Warmińsko-Mazurskim Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie odbyła się uroczysta gala, podczas której wręczono Krzyże Wolności i Solidarności oraz nagrody Praesentes Prioribus. Wydarzenie miało na celu uhonorowanie osób, które w latach 1976-1989 walczyły o wolność i demokrację, a także instytucji i osób, które przyczyniają się do propagowania pamięci o historii Polski.
Podczas gali Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, dr hab. Karol Polejowski, wręczył prestiżowe odznaczenia – Krzyż Wolności i Solidarności. To odznaczenie państwowe, nadawane przez Prezydenta RP na wniosek Prezesa IPN, przyznawane jest osobom, które w latach 1956–1989, sprzeciwiając się komunistycznemu reżimowi, walczyły o wolność Polski, nierzadko ponosząc represje. Wśród wyróżnionych znaleźli się działacze opozycji demokratycznej, którzy swoim zaangażowaniem w walkę o wolność i demokrację przyczynili się do obalenia komunizmu w Polsce.
Odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności to:
- Tomasz Stanisław Adrjan – działacz niepodległościowy, założyciel Federacji Młodzieży Walczącej w Olsztynie, aktywny kolporter podziemnych wydawnictw.
- Ryszard Czabrycki – delegat NSZZ „Solidarność”, represjonowany przez władze PRL, m.in. poprzez „inteligentną formę internowania” w postaci ćwiczeń wojskowych.
- Anna Lucyna Czajkowska – przewodnicząca zakładowej „Solidarności” i działaczka podziemia niepodległościowego, prześladowana przez SB.
- Małgorzata Dziemiańczyk – kolporterka niezależnych wydawnictw, współpracowniczka Federacji Młodzieży Walczącej Warmii i Mazur.
- Mieczysław Tadeusz Jurzyk – członek Prezydium Wojewódzkiego Komitetu NSZZ „Solidarność” w Olsztynie, internowany w stanie wojennym.
- Zdzisław Prot – redaktor i kolporter podziemnych wydawnictw związanych z „Solidarnością”.
- Ryszard Roszczyk – organizator strajków i działacz „Solidarności”, represjonowany przez władze PRL.
- Adam Jerzy Socha – dziennikarz i współtwórca podziemnych wydawnictw, założyciel Olsztyńskiego Klubu Obywatelskiego.
- Sylwian Ignacy Świerzbin – przewodniczący NSZZ RI „Solidarność” w gminie Banie Mazurskie, uczestnik manifestacji i protestów.
- Janusz Urban – działacz „Solidarności” w Olsztyńskich Fabrykach Mebli, znany z krytyki władz PRL i obrony praw pracowniczych.
- Mieczysław Wieliczko – fotograf dokumentujący działalność opozycji antykomunistycznej, uczestnik akcji konspiracyjnych.
Pośmiertnie Krzyżem Wolności i Solidarności uhonorowani zostali:
- Ryszard Kozdruń – działacz opozycji demokratycznej, współzałożyciel podziemnego pisma „Echo Mrągowa”.
- Mieczysław Jakub Sargalski – członek „Solidarności” w Nowym Mieście Lubawskim, represjonowany przez władze PRL.
Odznaczenia w imieniu zmarłych odebrali członkowie ich rodzin.
Gala była także okazją do wręczenia nagród Praesentes Prioribus, przyznawanych przez Instytut Pamięci Narodowej. Nagroda ta wyróżnia osoby oraz instytucje, które szczególnie zasłużyły się w upowszechnianiu wiedzy o historii Polski oraz wspieraniu działalności IPN. To już trzecia edycja tego wyróżnienia.
W tym roku nagrody w kategorii osób indywidualnych otrzymali:
• Łukasz Auguścik – Koordynator Oddziału Leśnik HDK “Legion”
• Radosław Kołtuniak – Nauczyciel IV Liceum Ogólnokształcącego w Olsztynie
• Marzena Płotek – Nauczyciel V Liceum Ogólnokształcącego w Olsztynie (dyplom odebrała wicedyrektor Anna Klepacka)
• Iwona Podgórska – Nauczycielka I Liceum Ogólnokształcącego w Ostródzie
W kategorii instytucji wyróżnione zostały:
• Chór Liceum Ogólnokształcącego nr 1 im. Jana Bażyńskiego “COLLEGIUM VOCALE” w Ostródzie (dyplom odebrała pani Joanna Jaskółowska)
• Chór Uniwersyteckiego XII Liceum Ogólnokształcącego im. Marii i Georga Dietrichów w Olsztynie (dyplom odebrała wicedyrektor Sylwia Pochmara-Hahnkamp)
• Miejski Dom Kultury w Pieniężnie (dyplom odebrała pani Dyrektor Jolanta Kosobucka)
• Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej w Kętrzynie (dyplom odebrał płk Daniel Wojtaszkiewicz)
• Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Olsztynie (dyplom odebrała pani dr Iwona Jóźwiak)
W ramach uroczystości miała miejsce również wystawa Instytutu Pamięci Narodowej pt. “Stan wojenny 1981-1983”, poświęcona jednemu z najtrudniejszych okresów w historii Polski – stanowi wojennemu. Wystawa została objęta patronatem honorowym Wojewody Warmińsko-Mazurskiego, pana Radosława Króla, i prezentowana była w holu przed salą nr 160 Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie. Ekspozycja przypomina o represjach, które dotknęły polskie społeczeństwo w latach 1981-1983, oraz o odwadze ludzi, którzy w obliczu stanu wojennego walczyli o wolność.
W uroczystości udział wzięli: Wojewoda Warmińsko-Mazurski Radosław Król, przedstawiciele władz samorządowych, służb mundurowych, władz uczelni wyższych oraz instytucji wspierających działalność IPN. Gala była wyrazem uznania i szacunku dla osób, które swoimi działaniami przyczyniły się do wolności Polski oraz dla tych, którzy wspierają pamięć o wydarzeniach historycznych, które ukształtowały naszą współczesną tożsamość.