Import produktów ekologicznych

Zasady importu produktów rolnictwa ekologicznego z państw trzecich

Produkty wytworzone metodami ekologicznymi w państwach trzecich, czyli nie należących do Unii Europejskiej, które importowane są na terytorium Wspólnoty i mają w swym oznakowaniu zawierać odniesienia do ekologicznej metody produkcji, muszą spełniać wymagania w zakresie metod produkcji i zakresu kontroli, uznane za równoważne do tych, które obowiązują w państwach UE. Zasady te muszą być przestrzegane na każdym etapie produkcji, przetwórstwa i dystrybucji.
Produkty rolnictwa ekologicznego, importowane zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007 do jednego z państw UE, mogą być swobodnie wprowadzane do obrotu we wszystkich państwach członkowskich.

I. PODSTAWY PRAWNE

Przepisy wspólnotowe:

rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 roku w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91,
rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 roku ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli,
rozporządzenie Komisji (WE) nr 1235/2008 z dnia 8 grudnia 2008 roku ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w odniesieniu do ustaleń dotyczących przywozu produktów ekologicznych z krajów trzecich.

Przepisy krajowe:

ustawa z dnia 25 czerwca 2009 roku o rolnictwie ekologicznym.

Definicje

Importer – oznacza osobę fizyczną lub prawną w obrębie Wspólnoty zgłaszającą samodzielnie lub przez przedstawiciela przesyłkę do dopuszczenia do swobodnego obrotu we Wspólnocie (art. 2 lit c rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2007).

Pierwszy odbiorca – oznacza osobę fizyczną lub prawną, której dostarczana jest przywożona przesyłka i która otrzymuje ją w celu dalszego przetworzenia lub wprowadzenia do obrotu (art. 2 lit d rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2007).

Importer i pierwszy odbiorca mogą być tym samym podmiotem.

Świadectwo kontroli – dokument obejmujący jedną przesyłkę importowanych produktów rolnictwa ekologicznego. Dokument ten potwierdza, że partia produktów importowanych z kraju trzeciego, wymieniona w świadectwie kontroli, spełnia warunki określone w art. 33 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 (art. 2 pkt 1 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008).

Przesyłka – oznacza ilość produktów w ramach jednego lub większej liczby kodów Nomenklatury Scalonej, objętą jednym świadectwem kontroli, przewożoną tymi samymi środkami transportu i przywożoną z tego samego kraju trzeciego (art. 2 pkt 3 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008).

II. Import produktów rolnictwa ekologicznego wytworzonych w państwie trzecim wymienionym na liście KE

Produkty rolnictwa ekologicznego pochodzące z państw trzecich, które zostały wymienione na liście stanowiącej załącznik III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, mogą być wprowadzane swobodnie do obrotu na terytorium UE, ponieważ Komisja Europejska uznała, że w państwach tych obowiązują zasady produkcji i system kontroli równoważne do tych, które stosowane są w UE.

W załączniku III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, stanowiącym wykaz uznanych państw trzecich, w którym znajdują się obecnie Argentyna, Australia, Chile, Kostaryka, Indie, Izrael, Szwajcaria, Tunezja, Japonia, Kanada, Stany Zjednoczone Ameryki, Nowa Zelandia oraz Republika Korei wymienione są m.in.:

kategorie produktów, które można importować z poszczególnych uznanych państw trzecich, jako produkty rolnictwa ekologicznego,
właściwe organy w uznanych krajach trzecich, odpowiedzialne za system kontroli,
jednostki certyfikujące i organy kontroli, uznane przez Komisję UE do przeprowadzania kontroli w poszczególnych krajach trzecich na równoważność z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007 oraz wydawania świadectw kontroli,
termin ważności wpisu państwa trzeciego do wykazu.

Producenci zamierzający importować produkty rolnictwa ekologicznego z państw trzecich wymienionych na liście KE zobowiązani są zgłosić zamiar podjęcia działalności w rolnictwie ekologicznym, w zakresie importu ww. produktów z krajów trzecich wymienionych na liście, będącej załącznikiem III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, wybranej upoważnionej jednostce certyfikującej na formularzu Zgłoszenia podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego, który dostępny jest na stronie internetowej administrowanej przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w zakładce: zgłoszenie działalności (kliknięcie w odnośnik spowoduje przeniesienie na inną witrynę) oraz uzyskać certyfikat zgodności z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007, obejmujący działalność w zakresie importu.

Ponadto importer produktów rolnictwa ekologicznego z państw trzecich wymienionych na liście KE, musi spełnić m.in. warunki, o których mowa w pkt IV Obowiązki importera oraz w pkt V Dopuszczenie do obrotu na terytorium UE importowanych produktów rolnictwa ekologicznego.

III. Import produktów rolnictwa ekologicznego wytworzonych w państwie trzecim niewymienionym na liście KE

Komisja Europejska opublikowała Wykaz jednostek certyfikujących i organów kontroli do celów równoważności (zwany dalej Wykazem), który stanowi załącznik IV do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008. Wymienione w Wykazie jednostki certyfikujące i organy kontroli zostały uznane przez Komisję Europejską do przeprowadzania kontroli w poszczególnych krajach trzecich, w zakresie określonej kategorii produktów, na równoważność z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007.

Import produktów rolnictwa ekologicznego z państwa trzeciego, niewymienionego na liście, stanowiącej załącznik III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, jest możliwy, jeśli produkty te są objęte certyfikatem oraz świadectwem kontroli wydanym przez wymienioną w Wykazie jednostkę certyfikującą lub organ kontroli uznany przez Komisję Europejską do przeprowadzania kontroli w danym państwie trzecim, w zakresie określonej kategorii produktów. Na certyfikacie oraz w oznakowaniu importowanych produktów rolnictwa ekologicznego powinien znajdować się numer kodowy jednostki certyfikującej, przeprowadzającej kontrolę w danym państwie trzecim, zgodny z Wykazem.

Producenci zamierzający importować produkty rolnictwa ekologicznego z państw trzecich niewymienionych na liście stanowiącej załącznik III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, zobowiązani są zgłosić zamiar podjęcia takiej działalności wybranej upoważnionej jednostce certyfikującej na formularzu Zgłoszenia podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego, który dostępny jest na stronie internetowej administrowanej przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w zakładce: zgłoszenie działalności (kliknięcie w odnośnik spowoduje przeniesienie na inną witrynę) oraz uzyskać certyfikat zgodności z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007, obejmujący działalność w zakresie importu.

IV. OBOWIĄZKI IMPORTERA

Do obowiązków importera produktów rolnictwa ekologicznego należy m. in.:

złożenie kontrolującej go jednostce certyfikującej pełnego opisu prowadzonej działalności, określonego w art. 63 ust.1 lit. a) rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008, obejmującego m.in. siedzibę importera i jego działalność przewozową, wskazując punkty wejścia produktów na terytorium Wspólnoty, zgodnie z art. 82 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008,
zawiadomienie kontrolującej go jednostki certyfikującej o wszelkich zmianach w opisie zgłoszonego do kontroli przedsięwzięcia lub w środkach określonych w art. 63 oraz w art. 82 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008, w odniesieniu do przywozu produktów rolnictwa ekologicznego z państw trzecich, zgodnie z art. 64 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008,
(w przypadku gdy importer jest jednocześnie pierwszym odbiorcą) sprawdzenie, podczas przyjmowania importowanych produktów ekologicznych, zamknięcia opakowań lub pojemników oraz oznakowania, porównanie informacji na etykietach z informacjami w dokumentach towarzyszących, sprawdzenie zgodności rodzaju produktu zawartego w przesyłce ze świadectwem kontroli. Wynik tej weryfikacji należy wyraźnie określić w dokumentacji, o której mowa w art. 66 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008, zgodnie z art. 33 oraz art. 34 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008,
przechowywanie oryginałów świadectw kontroli (tj. wydrukowanej i podpisanej kopii świadectwa wypełnionego w systemie TRACES) potwierdzonych przez odpowiedni organ państwa członkowskiego w polu 20 oraz przez pierwszego odbiorcę w polu 21, do dyspozycji kontrolującej go jednostki certyfikującej przez co najmniej 2 lata, zgodnie z art. 33 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007.

V. DOPUSZCZANIE DO OBROTU NA TERYTORIUM UE IMPORTOWANYCH PRODUKTÓW ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO

W przypadku importu produktów rolnictwa ekologicznego z państw trzecich, warunkiem wprowadzania ich do swobodnego obrotu na terytorium UE, jest posiadanie przez importera oryginału świadectwa kontroli.

Świadectwo kontroli wystawia odpowiedni organ kontroli lub jednostka certyfikująca, zatwierdza odpowiedni właściwy organ państwa członkowskiego i wypełnia pierwszy odbiorca na podstawie wzoru i uwag zawartych w załączniku V z zastosowaniem zintegrowanego skomputeryzowanego systemu weterynaryjnego (TRACES) ustanowionego decyzją Komisji 2003/24/WE.

Oryginał świadectwa kontroli jest wydrukowaną i własnoręcznie podpisaną kopią wypełnionego świadectwa elektronicznego w TRACES.

Aby świadectwo kontroli mogło zostać zatwierdzone, musi ono być wystawione przez organ kontroli lub jednostkę certyfikującą właściwe dla producenta lub przetwórcy danego produktu albo - w przypadku gdy podmiot gospodarczy przeprowadzający ostatnią operację do celów przygotowania nie jest producentem ani przetwórcą produktu - przez organ kontroli lub jednostkę certyfikującą właściwe dla podmiotu przeprowadzającego ostatnią operację do celów przygotowania zgodnie z definicją w art. 2 lit. i) rozporządzenia (WE) nr 834/2007.

Wspomniany organ kontroli lub jednostka certyfikująca musi być:

organem kontroli lub jednostką certyfikującą wymienionymi w załączniku III do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do danych produktów oraz w odniesieniu do kraju trzeciego, z którego te produkty pochodzą lub, w stosownym przypadku, w którym przeprowadzano ostatnią operację do celów przygotowania; lub
organem kontroli lub jednostką certyfikującą wymienionymi w załączniku IV do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do danych produktów oraz w odniesieniu do kraju trzeciego, z którego te produkty pochodzą lub w którym przeprowadzano ostatnią operację do celów przygotowania.

Przesyłka, która objęta jest jednym świadectwem kontroli, oznacza ilość produktów w ramach jednego lub większej liczby kodów Nomenklatury Scalonej, przewożonych tym samym środkiem transportu i pochodzących z tego samego państwa trzeciego. W przypadku, gdy produkty przewożone są kilkoma środkami transportu, dla każdego z nich musi zostać wydane przez jednostkę/organ kontrolujący w państwie trzecim odrębne świadectwo kontroli.

W przypadku, gdy zachodzi regularny przywóz (np. cotygodniowy) tych samych produktów z tego samego państwa, za każdym razem wymagane jest nowe świadectwo kontroli.

Zgodnie z art. 10 ustawy o rolnictwie ekologicznym Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych wykonuje zadania i posiada kompetencje określone dla odpowiedniego organu państwa członkowskiego, w rozumieniu art. 2 pkt 6 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, w tym dokonuje sprawdzenia przesyłek zawierających produkty rolnictwa ekologicznego sprowadzanych z państw trzecich, dopuszczając je do obrotu przez potwierdzenie ww. świadectw kontroli w polu 20, zgodnie z art. 13 rozporządzenia 1235/2008.

Dla usprawnienia kontroli, każdorazowo przed dokonaniem przywozu przesyłki importowanych produktów rolnictwa ekologicznego na terytorium Polski, importer powinien poinformować o tym fakcie właściwego Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, w terminie nie krótszym niż 14 dni przed przewidywaną datą przywozu przesyłki.

Szczegółowe informacje dotyczące zgłoszenia do kontroli granicznej są zawarte na stronie internetowej IJHARS w zakładce: import (kliknięcie w odnośnik spowoduje przeniesienie na inną witrynę).