Wojewódzki Inspektorat
Jakości Handlowej Artykułów
Rolno-Spożywczych w Warszawie

Członkostwo Polski w UE dało bardzo silny impuls wymianie handlowej produktami rolno-spożywczymi, gdzie w ostatnich latach wartość eksportu wzrosła dynamicznie. Potwierdza to wysoką konkurencyjność polskiego sektora żywnościowego.

Polska jest jednym z największych eksporterów świeżych oraz przetworzonych owoców i warzyw w Unii Europejskiej. Rynek ten jest jednym z rynków podlegających wspólnej organizacji. Świeże owoce i warzywa objęte wspólnotowymi normami handlowymi, tj. szczegółowymi normami handlowymi oraz ogólną normą handlową, podlegają kontroli zgodności zarówno na etapie importu jak i eksportu.

To Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych przeprowadza urzędowe kontrole eksportowanych świeżych owoców i warzyw Mają one na celu sprawdzenie zgodności świeżych owoców i warzyw odpowiednio z normą ogólną  lub normami szczegółowymi.

Oczywiście, wymagania te muszą być spełnione również w przypadku świeżych owoców i warzyw  eksportowanych poza Unię Europejską.

W województwie mazowieckim najwięcej zgłoszeń eksportowych obsługuje oddział zamiejscowy IJHARS w Słomczynie. Dlaczego akurat na terenie, który nazywany jest zagłębiem uprawy jabłek?

W województwie mazowieckim, w okolicach Grójca, od prawie 500 lat znajdują się duże obszary sadów jabłoniowych, zwane „największym sadem Europy”. To właśnie na tym obszarze produkowane są wyjątkowe „jabłka grójeckie” - owoce o iście królewskim rodowodzie, sięgających czasów królowej Bony, która miała istotny wkład w rozwój sadownictwa.

WIJHARS w Warszawie jest dumny, iż na terenie grójecczyzny uprawia się sady, które dostarczają około 40% polskiej produkcji jabłek o wyjątkowych i wyrazistych walorach smakowych.

Dotychczasowo  największymi odbiorcami tych owoców były kraje wschodnie w tym: Kazachstan, Białoruś oraz Mongolia. Obecnie nowe kierunki eksportu naszych jabłek to Indie, Egipt, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Izrael, Libia, Tajwan. Z naszego regionu eksportowane są również owoce jagodowe, np. borówki amerykańskie. Wysyłamy je głównie do Niemiec, Wielkiej Brytanii, Niderlandów, Jordanii czy Izraela. W sumie jest to 38 krajów z całego świata, nasz kraj jest drugim producentem borówki amerykańskiej w UE, a szóstym na świecie. Około 80% produkcji tego owocu wysyłamy na rynki zagraniczne.

Z warzyw największą popularnością cieszą się polskie pieczarki, pomidory, papryka, biała kapusta i cebula. W 2011 roku Polska była liderem w światowym eksporcie pieczarek, który stanowi 60-70% krajowej produkcji.

Jeśli eksportujesz świeże owce lub warzywa pamiętaj, że podlegają one kontroli zgodności i przedsiębiorca jest zobowiązany do zgłoszenia wywozu do krajów trzecich każdej partii świeżych owoców i warzyw objętych wymaganiami norm handlowych UE. Zgłoszenia należy dokonać w wyznaczonym oddziale lub właściwym Wojewódzkim Inspektoracie, gdzie po przekazaniu, na podstawie analizy ryzyka, podejmowana jest decyzja o:

• przeprowadzeniu kontroli zgodności zgłoszonych partii świeżych owoców i warzyw lub
• odstąpieniu od kontroli zgłoszonych partii świeżych owoców i warzyw.

Dokument można złożyć w formie papierowej, poprzez pocztę elektroniczną lub za pomocą platformy PUESC

Zgłoszenie eksportera zawiera podstawowe informacje dotyczące przesyłki np. miejsce kontroli, przewidywany termin kontroli, rodzaj produktu, ilość, kraj przeznaczenia.

Co obowiązkowo podlega zgłoszeniu ?

• Wszystkie gatunki objęte szczegółowymi normami handlowymi: jabłka, owoce cytrusowe, owoce kiwi, sałata w tym endywia o liściach kędzierzawych i endywia o liściach szerokich, brzoskwinie i nektaryny, gruszki, truskawki, papryka słodka, winogrona stołowe, pomidory,
• wszystkie gatunki owoców i warzyw objęte ogólną normą handlową (np. marchew, cebula, ogórki, kapusta, owoce egzotyczne, świeże zioła)

Gdzie może odbyć się kontrola zgodności zgłoszonych partii świeżych owoców i warzyw?

Miejscem kontroli może  być magazyn pakującego, producenta lub teren Urzędu Celno – Skarbowego..

Na czym polega kontrola zgłoszonych partii świeżych owoców i warzyw ?

Kontrolę jakości handlowej świeżych owoców i warzyw przeprowadza upoważniony inspektor w obecności handlowca lub osoby przez niego upoważnionej. Na etapie eksportu obejmuje ona następujące czynności:

• sprawdzenie dokumentów towarzyszących umożliwiających identyfikację kontrolowanych partii świeżych owoców i warzyw, atestów jakościowych oraz innych dokumentów świadczących o ich jakości handlowej,
• sprawdzenie opakowania, prezentacji i oznakowania, oraz warunków przechowywania i transportu kontrolowanych partii,
• uzyskanie ogólnego poglądu na temat jakości partii,
• pobranie próbek oraz ich ocenę na zgodność z poszczególnymi wymaganiami norm handlowych,
•     sprawdzenie zadeklarowanej klasy jakości kontrolowanych partii w przypadku produktów objętych szczegółowymi normami handlowymi lub produktów, dla których zadeklarowano normę EKG/ONZ.

Upoważniony do kontroli inspektor po otrzymaniu zgłoszenia rozpoczyna czynności kontrolne.

W przypadku potwierdzenia  zgodności wysyłanej partii z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw inspektor wystawia świadectwo zgodności.

W przypadku stwierdzenie nieprawidłowości wystawiany jest protokół niezgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw. W tym przypadku, należy wiedzieć, że można usunąć nieprawidłowości i  powtórnie zgłosić towar do kontroli. Inspektor wówczas dopuści do obrotu partie, która została doprowadzona do zgodności.

Czy możliwe jest odstąpienie od kontroli zgłoszonych partii świeżych owoców i warzyw?

Tak, Inspektor może odstąpić od wydania świadectwa zgodności ale tylko wówczas  gdy przeprowadzana analiza ryzyka wskaże taką możliwość lub przedstawiona do kontroli partia posiada specjalne oznakowanie.

W przypadku eksportu partii świeżych owoców i warzyw opatrzonych wzorem specjalnego oznakowania, nie będzie wydawane Świadectwo zgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw, z wyjątkiem sytuacji, gdy zostanie przeprowadzona wyrywkowa kontrola tych partii.

Natomiast, w przypadku braku kontroli wyrywkowej, potwierdzenie zgodności partii świeżych owoców i warzyw z normami handlowymi UE stanowi wzór specjalnego oznakowania widniejący na każdym opakowaniu danej partii.

Co więcej?

Od 15 lipca 2024 roku w serwisie Single Window administrowanym przez Krajową Administrację Skarbową (KAS) udostępniona została nowa usługa – Uzyskaj graniczne dokumenty jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

Usługa ta skierowana jest do przedsiębiorców oraz ich przedstawicieli, którzy wywożą lub przywożą świeże owoce i warzywa objęte wymaganiami norm handlowych UE do/z zagranicy (z państw trzecich bez wyłączeń).

Ciekawostka

W 2011 roku nazwa „jabłka grójeckie” została wpisana do unijnego rejestru jako Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG). To unijny znak przyznawany produktom regionalnym wyjątkowej jakości o nazwie nawiązującej do miejsca, w którym są wytwarzane i podkreślającej ich związek z tym miejscem.

Unikalne cechy występujące w obszarze produkcji „jabłek grójeckich”, a w szczególności warunki glebowe i specyficzny mikroklimat, sprawiają że „jabłka grójeckie” wyróżniają się:

• kwasowością wyższą od przeciętnej dla danej odmiany średnio o 5% oraz
• pięknym czerwonym rumieńcem, co świadczy także o wyższej zawartości barwników- antocyjanów i karetonoidów w tkankach pod skórką jabłka.

Zachęcamy do śledzenia naszych działań w ramach kampanii pod hasłem  #bezpiecznelatozwijhars

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej to koniecznie zajrzyj na naszego Facebooka😊